Sáng kiến kinh nghiệm Một số biện pháp giúp trẻ 3-4 tuổi có nề nếp tốt trong ăn uống

 1
 PHẦN THỨ NHẤT: ĐẶT VẤN ĐỀ
Tên đề tài: “Một số biện pháp giúp trẻ 3-4 tuổi có nề nếp tốt trong ăn uống”.
 1. Lý do chọn đề tài
 1.1. Cơ sở lý luận
 Trẻ em là tương lai của đất nước, của dân tộc.Đảng và nhà nước ta luôn 
coi trọng công tác chăm sóc giáo dục trẻ em.Bác Hồ kính yêu đã nói:
 Trẻ em như búp trên cành
 Biết ăn, biết ngủ biết học hành là ngoan
 Đúng như vậy trẻ em như một cây non. Cây non được sự chăm sóc tận tình 
của người lớn thì cây sẽ lên tốt, dạy trẻ tốt thì sau này trẻ thành người tốt. Chính 
vì vậy ngành học mầm non luôn coi trọng sự nghiệp chăm sóc, giáo dục trẻ, đây 
là một nhiệm vụ vô cùng quan trọng đặt nền tảng cho sự nghiệp giáo dục chung. 
Muốn thực hiện được nhiệm vụ to lớn này thì gia đình là sợi dây tình yêu, chăm 
sóc và kích thích đầu tiên của trẻ, cha mẹ là những người thầy đầu tiên và quan 
trọng nhất. Mỗi nhà giáo dục, mỗi một cô giáo, người mẹ thứ hai của trẻ, thì 
phải làm sao hình thành cho các cháu bước đầu có một đức tính tốt để sau này 
trẻ trở thành người công dân tốt, là một giáo viên mầm non được phân công phụ 
trách trẻ ở độ tuổi 3-4 tuổi, ở tuổi này trẻ còn rất bé nhưng đặc điểm sinh lý trẻ 
phát triển rất mạnh, vì vậy trẻ dễ bị tổn thương về tâm lý, tôi thấy việc giáo dục 
đưa các cháu vào nề nếp để tham gia mọi hoạt động trong ngày của trẻ là một 
nhiệm vụ quan trọng hàng đầu trong suốt quá trình của các cháu. Vậy làm thế 
nào để nhanh chóng đưa trẻ vào nề nếp thói quen ngay từ những ngày đầu, 
những ngày mà trẻ không muốn rời xa mẹ để đến với cô giáo và các bạn. Trong 
một lớp học có bao nhiêu trẻ thì có bấy nhiêu sự khác biệt cá nhân. Những sự 
khác biệt này bao gồm cả về thể chất, năng lực, trí lực, xu hướng, hứng thú. Và 
tất cả các trẻ đều có quyền đòi hỏi được quan tâm đáp ứng nhu cầu của bản thân. 
Bên cạnh đó các nhà giáo dục cũng thấy rằng về bản chất, phạm vi năng lực 
tiềm tàng của trẻ rộng hơn rất nhiều so với những gì chúng thể hiện ở lớp. Và để 
có thể làm bộc lộ năng lực tiềm ẩn này, trẻ cần có một môi trường học tập cho 
phép chúng được học tập mọi lúc, mọi nơi, học theo nhiều cách khác nhau.
 Để nuôi dưỡng trí thông minh là chăm sóc bảo vệ và kích thích trẻ trong quá 
trình sinh trưởng. Nhiều nhà nghiên cứu đã chỉ ra rằng trẻ có kinh nghiệm học từ 
những ngày đầu tiên của cuộc đời. Vì vậy sự nuôi dưỡng trí lực của trẻ có thể bắt 
đầu ngay sau khi trẻ sinh ra. Đó là một quá trình lâu dài đòi hỏi rất nhiều sự âu 
yếm, kiên trì, hiểu biết về chăm sóc và dạy bảo của cha mẹ, ông bà và cô giáo.
 1.2. Cơ sở thực tiễn
 Năm học 2022- 2023 tôi được nhà trường phân công dạy lớp mẫu giáo bé.
Trẻ 3- 4 tuổi, ở tuổi này trẻ còn rất bé nhưng đặc điểm sinh lý trẻ phát triển rất 
mạnh, vì vậy tôi thấy việc giáo dục đưa các cháu vào nề nếp để tham gia mọi 
hoạt động trong ngày của trẻ là một nhiệm vụ quan trọng hàng đầu 3
 PHẦN THỨ HAI: GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
 1. Cơ sở lý luận
 Căn cứ vào kế hoạch thực hiện năm học của nhà trường tôi quyết định rèn trẻ 
có nề nếp tốt trong ăn uống.
 Trong xu thế hội nhập và phát triển quốc tế, Việt Nam nước ta đang từng 
bước vươn lên một tầm cao mới, tầm cao của tri thức và khoa học. Do đó, giáo 
dục là quốc sách hàng đầu, giáo dục mầm non là bậc học đầu tiên của các bậc 
học. Nuôi dưỡng và dạy dỗ những ngày mầm non của ngày đầu chập chững thật 
tốt giữ vai trò quan trọng để bước tiếp con đường học tập sau này.
 Vì vậy giáo dục mầm non hiện nay đã và đang tiếp tục tìm ra những 
phương pháp mới để chăm sóc và giáo dục trẻ thật tốt. Thực tế cho thấy , trẻ em 
ngày nay gặp rất nhiều kho khăn trong ăn uống . Nhiều bậc phụ huynh mải mê 
với việc phát triển kinh tế gia đình mà không có thời gian quan tâm chăm sóc 
bữa ăn cho con họ. Hơn thế nữa, trong xu thế kinh tế thị trường, nhiều loại thức 
ăn nhanh không đảm bảo dinh dưỡng cho trẻ lại rất được các bậc phụ huynh ưa 
chuộng. Họ cho con cái ăn uống không có giờ giấc cố định , trẻ ăn vặt nhiều như 
bim bim, bánh kẹonên khi vào bữa ăn trẻ ăn ít, không có hứng thú với việc ăn 
thậm chí là bỏ bữa. Có nhũng bậc phụ huynh không có kiến thức về dinh dưỡng, 
cứ nghĩ là trẻ ăn được càng nhiều thì càng tốt. Từ những quan điểm đó mà ngày 
nay, tỉ lệ em suy dinh dưỡng và trẻ béo phì ngày càng tăng cao.
 Từ thực tế đó mà không chỉ các giáo viên, các bậc phụ huynh cũng cần 
nhận thức được tầm quan trọng của việc tổ chức ăn uống hợp lý, khoa học, đảm 
bảo dinh dưỡng cho trẻ. Ở trường mầm non, trẻ được ăn uống, ngủ nghỉ, học 
hành theo đúng giờ giấc. Giáo viên tổ chức các hoạt động cho trẻ hợp lý, khoa 
học phù hợp với lứa tuổi đảm bảo cho trẻ phát triển toàn diện trong các lĩnh vực 
ngôn ngữ, thẩm mỹ, nhận thức, tình cảm xã hội đặc biệt là mặt thể chất của trẻ 
cũng được tăng lên đáng kể.
 Trẻ chỉ có thể phát triển, khỏe mạnh, thông minh có nề nếp, khi được sống 
trong môi trường thật sự yêu thương chăm sóc và chú ý khuyến khích giúp đỡ 
của người lớn. Đúng vậy, trong những năm qua ngành giáo dục thành phố Hà 
Nội đã có những biện pháp chỉ đạo có hiệu quả tuyên truyền và giáo dục tại các 
trường Mầm non.Đặc biệt sau khi thực hiện chuyên đề “ Nâng cao chất lượng 
giáo dục dinh dưỡng và vệ sinh an toàn thực phẩm” đã thu được kết quả rất cao.
 Giai đoạn trẻ 3-4 tuổi là giai đoạn khởi điểm của việc hình thành và phát 
triển nhân cách trẻ, các mặt phát triển của trẻ hoà quyện vào nhau, ảnh hưởng 
lẫn nhau, không tách bạch rõ nét. Trẻ hoàn toàn còn non nớt, nhạy cảm với tác 
động bên ngoài, đồng thời cũng là lúc trẻ phát triển rất nhanh về mọi mặt. Trẻ 
rất dễ bị tổn thương về tâm lý. Bởi thế muốn rèn luyện nề nếp trong sinh hoạt 5
 b. Khó khăn
 Trong lớp có một số trẻ chưa qua lớp nhà trẻ, trẻ đi lớp chưa đồng đều.
 Phụ huynh còn chưa nhận ra tầm quan trọng của việc cho trẻ ăn đúng giờ 
và hết suất.
 Lớp có một số trẻ cá biệt trong việc tự xúc, tự ăn.
 Trong giờ ăn trẻ còn có nhiều thói quen như: Bốc thức ăn, gõ bát, uống 
nước canh  hay còn ngậm cơm, kén chọn thức ăn..
 Một số trẻ vẫn phải ăn cháo, những trẻ nhỏ chưa biết tự xúc ăn.
 Về phía trẻ:
 Số liệu điều tra đầu năm ( Phụ lục 1)
 Về phía giáo viên:
 Đa số giáo viên đã nắm được phương pháp và hình thức tổ chức cho trẻ 
trong hoạt động ăn nhưng còn hạn chế về hình thức tổ chức, gây hứng thú cho 
trẻ.Chưa tạo được cơ hội cho trẻ chủ động tự ăn tự xúc, Chưa kết hợp chặt chẽ 
với phụ huynh trong việc cho trẻ ăn tại nhà.
 Về phía phụ huynh:
 Một số phụ huynh còn có ý kiến rằng: Trẻ quá nhỏ để đưa vào nề nếp 
và cần phải cho trẻ ăn những thứ trẻ thích miễn sao ăn nhiều.
 3. Những biện pháp chính.
 Biện pháp 1: Rèn trẻ có thói quen ăn uống đúng giờ giấc và đủ khẩu phần ăn.
 Biện pháp 2: Tạo thói quen vệ sinh cá nhân trước khi ăn.
 Biện pháp 3: Động viên trẻ tự xúc ăn, nhắc nhở khen trẻ trong giờ ăn.
 Biện pháp 4: Tạo không khí trước và trong bữa ăn vui vẻ nhẹ nhàng để bé 
ăn ngon miệng.
 Biện pháp 5 : giáo dục trẻ có thói quen tốt trong ăn uống thông qua câu 
chuyện bài thơ bài hát.
 Biện pháp 6: Rèn luyện nề nếp thói quen thường xuyên trong mọi hoạt 
động, mọi lúc mọi nơi.
 Biện pháp 7: Kết hợp với phụ huynh để đạt kết quả tốt nhất.
 4. Biện pháp thực hiện từng phần
 4.1. Biện pháp 1: Rèn trẻ có thói quen ắn uống đúng giờ giấc và đủ khẩu 
phần ăn
 Biện pháp này rất quan trọng vì như thế trẻ sẽ dần dần hình thành phản xạ 
có điều kiện, khi đến giờ ăn nhất định, vị trí môi trường đã định, thì trẻ sẽ làm 
tốt công việc chuẩn bị vào bữa tiếp thu thứcăn.
 VD: Tiết nước bọt tăng, đường dạ dày bắt đầu nhu động, các loại men tiêu 
hoá do đường tiêu hoá tiết ra tăng lên, khiến bé tăng cảm giác đói. Có được 7
áp, cô dùng khăn mát và nước mát lau mặt, rửa tay cho trẻ. Nhưng khi mùa đông 
đến, thời tiết lạnh giá, nhất thiết giáo viên phải chuẩn bị khăn ấm, nước ấm rửa 
cho trẻ.
 Vệ sinh sạch sẽ trước khi ăn sẽ giúp trẻ thấy thoải mái, phấn khởi, trẻ tự tin 
hơn khi tham gia vào hoạt động ăn cùng các bạn.
 4.3. Biện pháp 3: Động viên trẻ tự xúc ăn, nhắc nhở khen ngợi trẻ trong 
giờ ăn
 Thật vậy, cứ đến giờ ăn, tôi luôn hướng dẫn động viên trẻ tự băng bát cầm 
thìa để tự xúc cơm bé thích lắm, chúng luôn tay sử dụng thìa để xúc cơm, thức 
ăn (mặc dù được ít). Một số phụ huynh sự con bẩn nên không cho trẻ dùng bát 
thìa hoặc tự xúc như vậy vô tình chúng ta đã kìm hãm ham muốn ăn uống của 
trẻ. Để trẻ tập xúc ăn còn khi ăn nên xới cho trẻ một ít ăn trước, ăn hết lại xới 
thêm, để tăng thêm lòng tin ăn uống cho bé. Tránh ép bé ăn, để tránh sinh ra bực 
bội mà trẻ chán ăn.
 VD: Đối với những trẻ ăn bình thường với tiêu chuẩn 2 bát cơm/ 1 bữa 
nhưng với những trẻ lười ăn, cũng tiêu chuẩn đó tôi chia ra làm những phần nhỏ 
để trẻ ăn ít một, hết lại lấy thêm. Trong khi ăn, tôi còn động viên trẻ kịp thời nói 
cho trẻ biết nếu ăn ngoan, hết xuất rẽ rất xinh học giỏi được cô yêu Tuy trẻ ăn 
hơi lâu hơn các bạn tôi không hề thúc giục mà cứ để trẻ ăn từ từ nhai kỹ nhưng 
 có những khích lệ kịp thời để trẻ ăn nhanh hơn bạn khác.
 Phối hợp với giáo viên trong lớp theo dõi sát xao từng trẻ lười ăn, ăn chậm 
từ đó nắm được đặc điểm riêng cá tính của từng trẻ và kịp thời điều chỉnh.
VD: Cháu Linh Trúc hay ngậm cơm, nhả bã thịt, 
 Cháu Thảo Anh chỉ ăn cơm canh
 Cháu Hoàng Bách không ăn cháo...
 Phối hợp với giáo viên trong lớp cùng dạy trẻ, kiên trì như hướng dẫn trong 
giờ ăn.
 VD: Khi dạy trẻ tập xúc cơm cô nói con cầm thìa xúc cơm thật khéo như 
vậy tay con dẻo như diễn viên múa, mai sau con sẽ múa dẻo, đẹp và được đi 
biểu diễn ở nhiều nơi được nhiều người biết đến và yêu quý. Kết hợp với phụ 
huynh khi về nhà cũng dạy trẻ tập xúc ăn như ở lớp. Có như vậy việc dạy trẻ của 
 cô giáo mới có kết quả cao.
 (Minh chứng 03: trẻ tự xúc ăn)
 4.4. Biện pháp 4: Tạo không khí trước và trong bữa ăn, vui vẻ, nhẹ 
nhàng để bé ăn ngon miệng
 Cũng như người lớn việc tạo cảm giác hứng thú trước khi ăn là vô cùng 
quan trọng, không thể thiếu được vì nếu trước bữa ăn mà buồn, chán thì trong 
suốt bữa ăn đó trẻ cũng không vui vẻ luôn ở trạng thái uể oải, không tập trung.