Sáng kiến kinh nghiệm Một số biện pháp giúp trẻ 3-4 tuổi học tốt lĩnh vực Âm nhạc
Xuất phát từ đặc điểm của lứa tuổi, mục đích giáo dục và những đặc trưng của nghệ thuật âm nhạc, giáo dục âm nhạc mang lại cho trẻ tình cảm và sự đam mê yêu âm nhạc, trẻ có những kĩ năng đơn giản trong hoạt động âm nhạc, trẻ thể hiện được tính hồn nhiên, chân thực, và biểu cảm khi trình bày các tác phẩm. Đặc biệt đối với trẻ 4-5tuổi , khả năng cảm xúc âm nhạc của trẻ tăng dần, giọng hát tai nghe tốt hơn. Ở trẻ xuất hiện sự hứng thú hoạt động âm nhạc như hát, vận động theo nhạc, biết thực hiện các động tác múa đơn giản. Trẻ có thể hát những bài ngắn, giai điệu liền bậc hoặc quảng hẹp. Một số trẻ còn biết tự nghĩ ra lời và hát theo một giai điệu mà trẻ thích. Ở độ tuổi này có thể cho trẻ tiếp xúc làm quen với các nhạc cụ trống, song loan, thanh gõ…giáo dục âm nhạc đã đem lại cho trẻ những ấn tượng, những khái niệm âm nhạc, dần hình thành trong tâm hồn trẻ, tạo điều kiện phát triển thị hiếu âm nhạc. Đây là bước khởi đầu giúp trẻ biết lựa chọn, đánh giá tác phẩm âm nhạc và biết cách biểu diễn ở mức độ đơn giản.
Biết được tầm quan trọng của môn giáo dục âm nhạc đối với trẻ mầm non, với mục đích mong muốn tổ chức cho trẻ 3-4 học tốt hơn môn Âm nhạc, tôi đã mạnh dạn lựa chọn đề tài: Một số biện pháp giúp trẻ 3-4 tuổi học tốt môn âm nhạc.
Tóm tắt nội dung tài liệu: Sáng kiến kinh nghiệm Một số biện pháp giúp trẻ 3-4 tuổi học tốt lĩnh vực Âm nhạc
1.2. Điểm mới của đề tài. Nội dung của đề tài sẽ có nhiều người lựa chọn để viết song mỗi độ tuổi mỗi vùng miền, mỗi trường sẽ có một đặc trưng, giải pháp riêng . Điểm mới của đề tài là chú trọng dạy lấy trẻ làm trung tâm, vận dụng lồng ghép hoạt động âm nhạc vào các hoạt động trong ngày của trẻ, quan tâm đánh giá trẻ trong hoạt động âm nhạc để có biện pháp bồi dưỡng cho trẻ phù hợp. Đổi mới hình thức tổ chức hoạt động trong đó chú trọng việc dạy học luôn hướng tới lấy trẻ làm trung tâm, cô giáo chỉ là người hướng dẫn, gợi mở. Trẻ hoạt động để phát huy tính tích cực, sáng tạo, trách dạy áp đặt, rập khuôn, hướng dẫn theo thông tin một chiều. Dạy trẻ chủ động tham gia vào các hoạt động trải nghiệm để củng cố kiến thức. Rèn luyện kỹ năng ca hát, kỹ năng vận động theo nhạc cho trẻ... 1. 3. Phạm vi áp dụng đề tài. Đề tài nghiên cứu “Một số biện pháp giúp trẻ 3-4 tuổi học tốt lĩnh v ực âm nhạc” được áp dụng trong quá trong quá trình thực hiện nhiệm vụ chăm sóc giáo dục trẻ theo chương trình GDMN. Trong quá trình nghiên cứu đề tài này tôi đã vận dụng đưa vào quá trình chăm sóc trẻ trong lớp mình phụ trách và mang lại hiệu quả cao. Đề tài được đồng nghiệp khen ngợi và cùng góp ý. 2. PHẦN NỘI DUNG 2.1. Thực trạng trước khi nghiên cứu “Mét sè biện pháp giúp trẻ 3-4 tuổi học tốt môn âm nhạc” Nhìn chung đa số giáo viên mầm non có trình độ chuyên môn cao, nhận thức được tầm quan trọng của việc giáo dục âm nhạc cho trẻ ở trường mầm non. Nhưng bên cạnh đó việc tổ chức hoạt động giáo dục âm nhạc cho trẻ còn có những bất cập sau: Năng khiếu âm nhạc của giáo viên còn hạn chế như hát không đúng nhạc, nhạc cụ âm nhạc chưa đầy đủ. Trẻ chưa hứng thú với các hoạt động âm nhạc. Trường Mầm non tôi đang công tác là một ngôi trường có đội ngũ cán bộ, giáo viên, nhân viên đa số trẻ, khoẻ, nhiệt tình, yêu nghề, yêu trẻ, tích cực học tập bồi dưỡng nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ, năng lực sư phạm, chất lượng chăm sóc giáo dục trẻ đạt kết quả cao. Năm học 2021-2022 bản thân tôi được nhà trường phân công giảng dạy lớp mẫu giáo bé 3-4 tuổi. Được sự phân công của nhà trường, bản thân tôi đã tiếp nhận lớp và nghiên cứu hồ sơ của trẻ, nắm bắt tình hình tâm sinh lý của từng trẻ để có kế hoạch giáo dục. Vào đầu năm học, tôi đã tổ chức nhiều tiết âm nhạc nhằm khảo sát tình hình của trẻ. Qua đó tôi nhận thấy một số nhược điểm lớn là đa số trẻ chưa hát đúng giai điệu một bài hát, trẻ khó nhớ lời và giai điệu bài hát, trẻ chưa hứng thú với - Một số chủ đề khó khai thác tư liệu. - Năng khiếu về âm nhạc của giáo viên trong lớp còn hạn chế - Đa số trẻ cảm thụ âm nhạc còn hạn chế, nên việc truyền thụ âm nhạc cho trẻ còn gặp nhiều khó khăn. 2.2. Mét sè biện pháp giúp trẻ 3-4 tuổi học tốt môn giáo dục âm nhạc: Có thể nói ở lứa tuổi mẫu giáo, xúc cảm thẩm mỹ của trẻ phát triễn khá nhanh, tâm hồn trẻ nhạy cảm, dễ xúc cảm với những cảnh vật xung quanh. Hơn nữa âm nhạc con là phương tiện giúp trẻ nhận thức với thế giới xung quanh, phát triễn lời nói, quan hệ giao tiếp, trao đổi tình cảm. Vì vậy có thể coi như âm nhạc là một bộ phận không thể tách rời trong công tác giáo dục trẻ một cách toàn diện. Nhận thức được tầm quan trọng đó qua sự học hỏi tìm tòi và nghiên cứu của mình tôi đã áp dụng một số biện pháp sau: 2.2.1 :Tạo môi trường học tập : - Góc âm nhạc là nơi trẻ có điều kiện để thể hiện khả năng âm nhạc của mình, trẻ có thể làm quen, ôn luyện, củng cố và vận dụng phát triển những kỹ năng âm nhạc qua các trò chơi, các hoạt động sáng tạo làm phát triển khả năng sáng tạo của trẻ. Tôi luôn chú ý tận dụng diện tích phòng học, góc âm nhạc một cách phù hợp và chú ý bố trí, sắp xếp các dụng cụ, đồ dùng âm nhạc để tạo môi trường học gần gũi, thoải mái cho trẻ. Cung cấp cho trẻ nhiều nguồn âm thanh: các loại lon, thùng thiếc, thùng giấy chứa đậu, hột hạt, gạo, các loại đá, các dụng cụ nhà bếp, khối gỗ, chén bằng sành. Có thể để giấy báo hay những loại giây phế liệu có kích cỡ lớn, tạo điều kiện cho trẻ sáng tạo ra các kiểu áo váy... theo ý tưởng cá nhân, phục vụ chơi vũ hội hóa trang, nhảy múa tự do. Tôi còn sưu tầm thể hiện phong phú các thể loại băng nhạc thiếu nhi, mầm non, dân ca, nhạc cổ điển... các loại nhạc cụ dân tộc. Khi có điều kiện tôi dùng mô hình, tranh cho trẻ quan sát. Ngoài ra còn có một số đồ dùng khuyến khích trẻ sáng tạo trong vận động theo nhạc như: khăn choàng, cờ đuôi nheo, vòng đeo tay, chân, những con búp bê bằng vải hay thú nhồi bông làm bạn nhảy cùng trẻ. Tất cả những đồ dùng, đồ chơi trên đều phải ở trạng thái mở, trẻ dễ dàng lấy và sử dụng. Khi bố trí góc âm nhạc cần chú ý sao cho ở nơi đó tiếng ồn ào trẻ tạo ra tại góc không ảnh hưởng, làm phiền đến những hoạt động yên tĩnh ở góc khác. Để kích thích tính tò mò, ham hiểu biết lôi cuốn trẻ vào góc chơi âm nhạc, tôi luôn chú ý thay đổi chất liệu, những thiết bị tạo âm thanh khác nhau định kỳ, tạo điều kiện cho trẻ sử dụng tối đa. Tại góc âm nhạc, tôi còn chú ý tạo điều kiện cho trẻ thể hiện những ý tưởng, mong muốn của trẻ, đặc biệt phát huy tác dụng của trẻ hỗ trợ nhau, liên kết với nhau tổ chức các hoạt động mang tính nghệ thuật. Khuyến khích trẻ tự làm hay cùng trẻ trang trí một số đồ dùng đồ chơi để vỗ hay gõ đệm bài hát nhằm gây hứng thú cho trẻ khi sử nhạc có đồ dùng đồ chơi mới, các con hãy đến thử xem”. Mỗi lần nên thay đổi 3-4 đồ dùng, đồ chơi. Giáo viên khuyến khích trẻ trải nghiệm, tìm tòi, khám phá những đồ dùng đồ chơi mới. Ví dụ như dưới sự giúp đỡ của cô trong quá trình trẻ chơi, trẻ tự phát hiện ra âm thanh của chén sành chén sứ khi chứa lượng nước khác nhau, thì các chén tạo ra âm thanh khác nhau. Giáo viên gợi ý cho trẻ biết phối hợp những đồ dùng đồ chơi cũ với đồ dùng đồ chơi mới, gây hứng thú cho trẻ. Ví dụ: Để gõ đệm cho một bài hát, gợi ý trẻ sử dụng trống lắc, phách trẻ kết hợp với việc sử dụng đũa gõ những ly thủy tinh có lượng nước khác nhau tạo ra một tổ hợp âm thanh hài hòa, rất hay. Trong quá trình trẻ chơi tại góc âm nhạc, giáo viên có thể tận dụng để giới thiệu cho một số đàn dân tộc trẻ biết. Ví dụ về đàn tranh, sau khi cô giới thiệu chọn tiếng đàn tranh trong đàn organ, cô cho trẻ nghe một bài hát quen thuộc giúp trẻ dễ cảm thụ. 2.2.5 . Sử dụng các loại trang phục gây hứng thú cho trẻ: - Để tạo cho trẻ các trang phục biểu diễn hấp dẫn, bắt mắt, tôi dùng các trang phục làm từ ruy băng, giấy màu các loại, trang kim, phế liệuCô và trẻ cùng nhau trang trí để làm trang phục kích thích trẻ tham gia hoạt động. Trẻ được mặc bộ quần áo do chính mình tham gia trang trí sẽ phấn khởi và hứng thú hơn với hoạt động âm nhạc. - Rèn nề nếp kỹ năng cho trẻ: Qua các tiết học và hoạt động, tôi rèn cho trẻ biết thực hiện theo hiệu lệnh, khẩu lệnh tạo cho trẻ có cảm giác tự tin, mạnh dạn khi lên biểu diễn. Tìm cách vào bài sinh động để thu hút sự chú ý của trẻ. Ví dụ: chủ điểm “nghề nghiệp” khi dạy với đề tài: “bác đưa thư vui tính”, tôi hóa trang và đóng vai bác đưa thư để gây sự hứng thú cho trẻ. 2.2.6. Kết hợp âm nhạc với các môn học khác Tôi thường xuyên chú ý lồng ghép âm nhạc vào các môn học khác ở các bài phù hợp để trẻ được ôn luyện ở mọi lúc mọi nơi, mặt khác qua nội dung lồng ghép này các môn học khác cũng trở nên phong phú sinh động hơn. Tổ chức chương trình biểu diễn văn nghệ nhân các ngày hội, ngày lễ để 100% trẻ được tham gia tạo cho trẻ sự mạnh dạn tự tin. 2.2.7.Chú ý rèn nề nếp, rèn kỹ năng cho trẻ: Trẻ biết thực hiện các kỹ năng cần thiết cho lứa tuổi: Vỗ tay , gõ phách ,múa( với những vận động cơ bản)trẻ có cảm giác tự tin, mạnh dạn, nhanh nhẹn và linh hoạt qua việc trẻ thực hiện hoạt động âm nhạc. Thường xuyên chú ý đến việc giúp trẻ cảm thụ âm nhạc trong cuộc sống theo bản năng vốn có và kỹ năng yêu thích âm nhạc của từng cá nhân trẻ. Rèn thêm cho trẻ một số động tác múa như: nhún chân, cuộn tay, lắc mông nhịp nhàng theo lời bài hát. Vận động và múa sáng tạo là cách làm trẻ vui thích để phát triển kỹ năng thể chất. Múa tạo cơ hội để trẻ giải tỏa năng lượng, kích thích trí tưởng tượng và phát huy Kết quả đó được thể hiện qua khảo sát như sau: Số trẻ (36) Số trẻ đạt Số trẻ không đạt Số trẻ % Số trẻ % Trẻ hứng thú tích cực tham gia hoạt 32 88,9 % 4 11,1% động âm nhạc Thể hiện nghệ thuật khi biểu diễn 32 88,9 % 4 11,1 % Thể hiện tốt kĩ năng âm nhạc như: ca hát, 32 88,9 % 4 11,1% vận động - Việc giúp trẻ học tốt và hứng thú với môn âm nhạc là điều mà tôi nghĩ là ai cũng mong làm được vì vậy cần tận dụng các biện pháp lồng ghép các môn học khác sao cho phù hợp và gây hứng thú đối với trẻ. -Trao đổi học hỏi kinh nghiệm của bạn bè, đông nghiệp. Cô giáo cần tích cực sưu tầm nhiều hình ảnh tư liệu có liên quan đến chủ đề âm nhạc cần dạy. Gần gũi động viên trẻ tích cực tham gia hoạt động cùng tập thể. - Lắng nghe ý kiến đóng góp xây dựng, rút kinh nghiệm sau mỗi hoạt động để giúp trẻ phát triển tốt hơn. Thực hiện tốt công tác tuyên truyền với phụ huynh học sinh để phối hợp giữa gia đình và nhà trường để chăm sóc giáo dục trẻ. Việc giúp trẻ học tốt và hứng thú với môn âm nhạc là điều mà tôi nghĩ là ai cũng mong làm được vì vậy cần tận dụng các biện pháp lồng ghép các môn học khác sao cho phù hợp và gây hứng thú đối với trẻ 3.2 Những kiến nghị đề xuất * Đối với phòng giáo dục: - Tổ chức các lớp bồi dưỡng như tập huấn đàn cho giáo viên - Trang cấp đầy đủ trang thiết bị phục vụ cho trẻ học tốt bộ môn này. * Đối với địa phương: - Cần quan tâm hơn nữa việc xây dựng cơ sở vật chất như xây thêm phòng học cho các cháu, có phòng chức năng cho trẻ hoạt động. - Tăng trưởng thêm về cơ sở vật chất cho nhà trường đảm bảo cho trẻ hoạt động. - Phối hợp với nhà trường và gia đình để làm tốt công tác xã hội hoá giáo dục. * Đối với nhà trường: - Bổ sung cơ sở vật chất, trang thiết bị tạo điều kiện tốt nhất để giáo viên cho trẻ hoạt động.
File đính kèm:
- sang_kien_kinh_nghiem_mot_so_bien_phap_giup_tre_3_4_tuoi_hoc.doc