Sáng kiến kinh nghiệm Một số biện pháp giúp trẻ 3-4 tuổi học tốt môn Âm nhạc
Xuất phát từ đặc điểm của lứa tuổi, mục đích giáo dục và những đặc trưng của nghệ thuật âm nhạc, giáo dục âm nhạc mang lại cho trẻ tình cảm và sự đam mê yêu âm nhạc, trẻ có những kĩ năng đơn giản trong hoạt động âm nhạc, trẻ thể hiện được tính hồn nhiên, chân thực, và biểu cảm khi trình bày các tác phẩm. Đặc biệt đối với trẻ 3-4 tuổi, đây là giai đoạn chuyển qua mẫu giáo nên khả năng cảm xúc âm nhạc của trẻ tăng dần, giọng hát tai nghe tốt hơn. Ở trẻ xuất hiện sự hứng thú hoạt động âm nhạc như hát, vận động theo nhạc, biết thực hiện các động tác múa đơn giản. Trẻ có thể hát những bài ngắn, giai điệu liền bậc hoặc quảng hẹp. Một số trẻ còn biết tự nghĩ ra lời và hát theo một giai điệu mà trẻ thích. Ở độ tuổi này có thể cho trẻ tiếp xúc làm quen với các nhạc cụ trống, organ song loan, thanh gõ…giáo dục âm nhạc đã đem lại cho trẻ những ấn tượng, những khái niệm âm nhạc, dần hình thành trong tâm hồn trẻ, tạo điều kiện phát triển thị hiếu âm nhạc. Đây là bước khởi đầu giúp trẻ biết lựa chọn, đánh giá tác phẩm âm nhạc và biết cách biểu diễn ở mức độ đơn giản. Biết được tầm quan trọng của môn giáo dục âm nhạc đối với trẻ mầm non, với mục đích mong muốn tổ chức cho trẻ 3 - 4 học tốt hơn môn Âm nhạc, tôi đã mạnh dạn lựa chọn đề tài: Một số biện pháp giúp trẻ 3- 4 tuổi học tốt môn âm nhạc.
Tóm tắt nội dung tài liệu: Sáng kiến kinh nghiệm Một số biện pháp giúp trẻ 3-4 tuổi học tốt môn Âm nhạc
như hát, vận động theo nhạc, biết thực hiện các động tác múa đơn giản. Trẻ có thể hát những bài ngắn, giai điệu liền bậc hoặc quảng hẹp. Một số trẻ còn biết tự nghĩ ra lời và hát theo một giai điệu mà trẻ thích. Ở độ tuổi này có thể cho trẻ tiếp xúc làm quen với các nhạc cụ trống, organ song loan, thanh gõgiáo dục âm nhạc đã đem lại cho trẻ những ấn tượng, những khái niệm âm nhạc, dần hình thành trong tâm hồn trẻ, tạo điều kiện phát triển thị hiếu âm nhạc. Đây là bước khởi đầu giúp trẻ biết lựa chọn, đánh giá tác phẩm âm nhạc và biết cách biểu diễn ở mức độ đơn giản. Biết được tầm quan trọng của môn giáo dục âm nhạc đối với trẻ mầm non, với mục đích mong muốn tổ chức cho trẻ 3 - 4 học tốt hơn môn Âm nhạc, tôi đã mạnh dạn lựa chọn đề tài: Một số biện pháp giúp trẻ 3- 4 tuổi học tốt môn âm nhạc. 1.2. Phạm vi áp dụng đề tài: Đề tài này được lựa chọn nghiên cứu trong phạm vi lớp mẫu giáo bé 3- 4 tuổi trong trường mầm non Điểm mới của đề tài: Biết đưa ứng dụng công nghệ thông tin vào việc giáo dục âm nhạc. Vận dụng được những kiến thức đã học tổ chức cho trẻ 3-4 tuổi học tốt môn âm nhạc dưới mọi hình thức 2. PHẦN NỘI DUNG 2.1. Thực trạng trước khi nghiên cứu “Mét sè biện pháp giúp trẻ 3-4 tuổi học tốt môn âm nhạc” Căn cứ vào mục đích và nội dung giáo dục âm nhạc hiện hành, Vụ giáo dục mầm non đã có văn bản số 5434/GDMN hướng dẫn giáo viên mầm non thực hiện giáo dục âm nhạc có nội dung cố định nhằm triễn khai hết các dạng hoạt động âm nhạc ( ca hát, vận động theo nhạc, nghe hát, trò chơi âm nhạc). Nhìn chung đa số giáo viên mầm non có trình độ chuyên môn cao, nhận thức được tầm quan trọng của việc giáo dục âm nhạc cho trẻ ở trường mầm non. Nhưng bên cạnh đó việc tổ chức hoạt động giáo dục âm nhạc cho trẻ còn có những bất cập sau: Năng khiếu âm nhạc của giáo viên còn hạn chế như hát không đúng nhạc, nhạc cụ âm nhạc chưa đầy đủ. Trẻ chưa hứng thú với các hoạt động âm nhạc. 2 - Lớp được trang bị đầy đủ các thiết bị, đồ dùng thuận tiện, phù hợp với từng độ tuổi của trẻ. - Lớp có 2 giáo viên, các giáo viên của lớp nhiệt tình, yêu nghề mến trẻ có trình độ chuyên môn đạt chuẩn và trên chuẩn. - Ban giám hiệu nhà trường luôn đi sâu đi sát, tạo điều kiện thuận lợi cho giáo viên có đủ phương tiện để chăm sóc và dạy trẻ như mở các lớp bồi dưỡng công nghệ thông tin cho giáo viên, bồi dưỡng về chuyên môn nghiệp vụ - Đa số phụ huynh của lớp nhiệt tình, quan tâm chu đáo tới con em và thường xuyên trao đổi với giáo viên về tình hình học tập của con em mình. * Khó khăn : - Lớp đặt tại khu vực lẻ nên điều kiện cơ sở vật chất còn khó khăn. - Chưa có phòng âm nhạc cho trẻ hoạt động. - Đa số trẻ chưa qua lớp nhà trẻ nên thời gian đầu trẻ còn bở ngỡ quấy khóc, mặt khác số lượng trẻ của lớp khá đông ảnh hưởng nhiều tới các hoạt động của trẻ. - Năng khiếu về âm nhạc của giáo viên trong lớp còn hạn chế - Đa số trẻ cảm thụ âm nhạc còn hạn chế, nên việc truyền thụ âm nhạc cho trẻ còn gặp nhiều khó khăn. 2.2. Mét sè biện pháp giúp trẻ 3 - 4 tuổi học tốt môn giáo dục âm nhạc: Có thể nói ở lứa tuổi mẫu giáo, xúc cảm thẩm mỹ của trẻ phát triễn khá nhanh, tâm hồn trẻ nhạy cảm, dễ xúc cảm với những cảnh vật xung quanh. Hơn nữa âm nhạc con là phương tiện giúp trẻ nhận thức với thế giới xung quanh, phát triễn lời nói, quan hệ giao tiếp, trao đổi tình cảm. Vì vậy có thể coi như âm nhạc là một bộ phận không thể tách rời trong công tác giáo dục trẻ một cách toàn diện. Nhận thức được tầm quan trọng đó qua sự học hỏi tìm tòi và nghiên cứu của mình tôi đã áp dụng một số biện pháp sau: 2.2.1: Tạo môi trường học tập - Trẻ 3-4 tuổi, việc được đến trường mầm non được tiếp xúc với môi trường mới đối với trẻ là một sự trải nghiệm hoàn toàn mới mẻ, tuy nhiên trẻ ở độ tuổi này 4 - ĐÓ kích thích tính tò mò, ham hiểu biết lôi cuốn trẻ vào góc chơi âm nhạc, tôi luôn chú ý thay đổi vật liệu, những thiết bị tạo âm thanh khác nhau theo chủ đề, tạo điều kiện cho trẻ sử dụng tối đa. - Tại góc nghệ thuật, t«i còng chú ý tạo điều kiện cho trẻ thể hiện những ý tưởng, mong muốn của trẻ, đặc biệt phát huy tác dụng của trẻ hỗ trợ nhau, liên kết với nhau tổ chức các hoạt động mang tính nghệ thuật. Khuyến khích trẻ tự làm hay cùng trẻ trang trí một số đồ dùng đồ chơi để vỗ hay gõ đệm bài hát nhằm gây hứng thú cho trẻ khi sử dụng. Có thể cho trẻ phối hợp chơi với nhóm tạo hình trang trí váy áo làm mặt nạ hóa trang....Trẻ vô cùng sung sướng khi được sử dụng đồ dùng do chính trẻ tạo ra, để thực hiện các hoạt động âm nhạc. 2.2. 2: Nâng cao chất lượng tổ chức hoạt động âm nhạc trên tiết học: - Muốn thực hiện tốt việc giáo dục âm nhạc đối với trẻ 3-4 tuổi ở trường mầm non, đòi hỏi giáo viên phải có kiến thức, năng khiếu âm nhạc, biết truyền đạt, biết thể hiện tác phẩm một cách hấp dẫn vì hiệu quả giáo dục ảnh hưởng trực tiếp tới trẻ. Việc tổ chức một tiết học âm nhạc nhẹ nhàng, linh hoạt sẽ giúp cho trẻ dễ dàng tiếp thu, trẻ hứng thú học mà không bị nhàm chán. - Vào bài sinh động để thu hút sự chú ý của trẻ: Có thể sử dụng những dồ dùng vật thật hay những câu đố, những đoạn clip làm nổi bật chủ đề dạy. Ví dụ: Ở chủ đề trường mầm non cô dạy bài hát “Vui đến trường” có thể cho trẻ xem tranh các bạn đang tung tăng đến trường để thu hút sự chú ý của trẻ. - Ở chủ đề động vật dạy bài hát “Con chuồn chuồn” dùng các câu đố về các loại côn trùng - Tổ chức các hoạt động đa dạng dựa vào các hoạt động trọng tâm. Ví dụ: Tổ chức dạy hát là trọng tâm thì có thể cho trẻ tập hát nhanh - chậm, hát to - nhỏ, hát nối tiếp nhau, thi đua tổ, nhóm , cá nhân. - Tæ chức biểu diễn có thể sử dụng nhiều hình thức như: Múa, hát, hát đối đáp. - Ở lứa tuổi này giáo viên cần lựa chọn hình thức phù hợp với độ tuổi của trẻ, biết vận dụng các hình thức động tỉnh xen lẫn để tạo cho trẻ cảm giác thoải mái khi 6 dựa trên thực tế nhóm lớp, và đặc điểm tâm lý trẻ, để trẻ được thoải mái vận động, nhanh nhẹn, tự tin hơn. Trong giờ hoạt động âm nhạc cần cho trẻ làm quen với một số bài hát khác, phù hợp với nội dung bài dạy và lứa tuổi, bài hát có thể do cô sáng tác hoặc sưu tầm. Có thể cho trẻ mặc trang phục theo bài hát, giúp trẻ biết trang phục của một số vùng miền theo nội dung bài hát. Khi chọn bài hát giáo viên cần lựa chọn những tác phẩm có nội dung phù hợp, thể hiện được nội dung chính của bài dạy hát. Trong giờ học, giáo viên chú ý động viên những trẻ hát đúng, hát hay, vận động thành thạo theo lời ca nhằm khuyến khích trẻ học tốt hơn. Tuyệt đối không chê trẻ mà phải tôn trọng trẻ, nhẹ nhàng sửa sai đối với những trẻ thực hiện chưa đúng. Hoạt động dạy học là một bộ phận của quá trình giáo dục. Do đó, nội dung các bài dạy không chỉ đơn thuần là hoàn thiện nội dung cần dạy cho trẻ mà còn là phương tiện giáo dục. Vì vậy giáo viên phải chú ý quan sát, nhận xét xem trong quá trình học tập trẻ có hoạt động không? Có thích thú không? Tìm hiểu nguyên nhân vì sao trẻ không hoà đồng cùng bạn để có hướng giải quyết tình huống, tìm cách đưa trẻ hoà nhập với bạn bè, dần cho trẻ quan tâm, thích thú với các hoạt động âm nhạc. 2.2.3: Giáo viên tự rèn luyện nâng cao khả năng âm nhạc: Âm nhạc là một loại hình nghệ thuật hấp dẫn nhưng không dễ đòi hỏi giáo viên phải có khả năng âm nhạc, hát, múa, khả năng tổ chức...Chính vì vậy tôi đã sưu tầm sách, tuyển tập, băng đĩa nhạc để có thể thuộc và nắm chắc thêm nhiều bài hát hay để lựa chọn và dạy trẻ như: đĩa nhạc Xuân Mai, Xuân Nghi, Khánh Linh...Tuyển tập nhac: Búp bê bằng bông, Thế giới ngày mai, 100 bài hát hay tuổi mầm non. Tôi còn thường xuyên tham khảo các tài liệu chuyên nghành như: Tạp chí giáo dục mầm non, Gia đình và bé, báo Họa mi, tuyển tập trò chơi cho bé, để cập nhật thông tin, lựa chọn bài hát, cách làm đồ chơi, các trò chơi hay phù hợp với giáo dục âm nhạc của trẻ lớp tôi. 8 chơi - tiếp xúc thường xuyên, liên tục. Giáo viên cần cho trẻ làm quen với âm nhạc mọi lúc mọi nơi. Ví dụ, vào buổi sáng giờ đón trẻ, cho trẻ nghe nhạc, nghe những bài hát trong và ngoài chương trình phù hợp với lứa tuổi. Trẻ nghe nhiều lần sẽ cảm nhận được giai điệu của bài hát, thích nghe hát và hát được như bạn. Hoạt động ngoài trời cũng cần cho trẻ làm quen với âm nhạc, hát những bài có nội dung theo chủ đề, qua đó giáo dục cho trẻ thông qua nội dung của các bài hát đó. - Để giáo dục âm nhạc đạt hiệu quả. Tôi dạy trẻ hát khi tập thể dục, khi dạo chơi, trước giờ học, trước giờ ăn hoặc ngay trong hoạt động góc, hoạt động ngoài trời, hoạt động chiều . Cụ thể như sau: giáo dục Âm nhạc trong hoạt động ngoài trời tôi tiến hành cho trẻ vui chơi, quan sát toàn bộ khung cảnh của nhà trường, cô giới thiệu khuôn viên của nhà trường : khu lớp học, khu cấp dưỡng , khu đồ chơi, khu sân trường, có thể kết hợp nghe hát Trường chúng cháu đây là trường mầm non, khi cho trẻ vẽ tự do trên sân theo cá nhân hoặc theo nhóm bạn. Trẻ hát bài tùy thích hoặc có thể cho trẻ nghe bài “Em vẽ”. Vào giờ ăn cùng bạn bè, cho trẻ nghe bài hát “Mời bạn ăn” thay cho lời mời và động viên nhau ăn. Giáo viên cần chú ý khi cho trẻ nghe nhạc, chỉ cần mở nhỏ âm lượng để tránh sự ồn ào căng thẳng, làm chi phối cảm giác ngon miệng của trẻ. Trước giờ đi ngủ là thời điểm thích hợp cho trẻ nghe bài có tính chất nhắc nhở như: “Đi ngủ” của Hoàng Văn YếnNhà trường là tổ ấm thứ hai sau gia đình, là nơi trẻ cần nhận được những tình yêu thương từ cô giáo. Hát ru là thể loại chứa đựng biết bao ý nghĩa của lời ca và tình cảm, nỗi lòng của người hát. Nếu nghe qua băng đĩa, trẻ sẽ có cảm giác buồn, cô đơn, nhớ mẹ bởi vậy tôi hát trực tiếp cho trẻ nghe. Với giai điệu du dương đằm thắm, lời ca ngọt ngào sâu lắng và tình cảm trìu mến của cô giáo sẽ tạo cho trẻ cảm giác an toàn, ầm áp, dần đưa trẻ đi vào giấc ngủ. Sau khi ngủ dậy, trẻ cũng cần nghe những bài ca, bản nhạc không lời có tính chất thanh thản, vui vẻ, sôi nổi để trẻ tỉnh táo, tham gia các hoạt động chiều. - Việc cho trẻ làm quen âm nhạc mọi lúc mọi nơi sẽ giúp trẻ nhanh tiếp thu bài học hơn, giúp cho giáo viên dễ dàng truyền thụ kiến thức cho trẻ. 10
File đính kèm:
- sang_kien_kinh_nghiem_mot_so_bien_phap_giup_tre_3_4_tuoi_hoc.doc