Sáng kiến kinh nghiệm Một số biện pháp giúp trẻ 3-4 tuổi tự tin, mạnh dạn trong giao tiếp

 Một số biện pháp giúp trẻ 3- 4 tuổi tự tin, mạnh dạn trong giao tiếp
 I/ĐẶT VẤN ĐỀ:
 Dưới thời đại công nghiệp hóa, hiện đại hóa hiện nay, cha mẹ dường như 
cũng bị cuốn vào guồng quay của xã hội, ít có thời gian chăm sóc trẻ. Sáng bố mẹ 
đi làm, tối về mỗi người một cái điện thoại thông minh, ngay cả con cũng có một 
cái aipats để chơi. Vì vậy, mà thời gian bố mẹ giao lưu, trò chuyện với con cái 
dường như không có mà thời gian học tập ở các trường của trẻ rất lâu, bằng 2/3 số 
thời gian trẻ thức trong ngày. Vậy làm thế nào để giúp trẻ sống trong một tập thể 
đông đúc có nề nếp, ngoan ngoãn, hiểu biết mà vẫn hồn nhiên, mạnh dạn, linh hoạt 
đó là nhiệm vụ rất khó khăn của một giáo viên mầm non phụ trách nhóm lớp.
 Thông thường, giáo viên tuy đã đi học ở trường Sư phạm về có đầy đủ 
chuyên môn, nghiệp vụ cần thiết để xây dựng, phát triển nhân cách toàn diện cho 
trẻ phù hợp với việc phát triển tâm sinh lý lứa tuổi nhưng trong thực tế hầu hết giáo 
viên hay chú trọng tới việc rèn nề nếp lớp, nề nếp trẻ để trẻ luôn trật tự, yên tĩnh, 
không được tự do đi lại, làm theo ý trẻ , trẻ luôn bị gò bó, áp đặt làm theo sự sắp 
đặt của cô. Vì vậy, trẻ mất đi sự tự tin, mạnh dạn, sáng tạo của bản thân và chính 
điều này đã ảnh hưởng rất lớn ở trường phổ thông sau này
 Năm học 2016- 2017, tôi được phân công làm chủ nhiệm lớp Mẫu giáo bé 
C4. Sĩ số lớp tôi lúc đầu có 38 học sinh sau đó tăng lên 40 bạn. Học sinh lớp tôi 
phụ trách rất ngoan nhưng vẫn còn nhỏ tuổi, được bao bọc bởi gia đình quá nhiều. 
Đầu năm, tôi có cảm giác các cháu rất thụ động, nhút nhát, thiếu tự tin và rất ngại 
giao tiếp với người lạ đặc biệt là những cháu mới đi học để được các cháu mở lòng 
gần gũi, tin tưởng mình là điều rất khó.
 Để khắc phục vấn đề này tôi đã đề ra một số biện pháp cụ thể áp dụng vào 
lớp học của mình nhằm giúp các cháu phát triển được tính hồn nhiên, chủ động, 
mạnh dạn, tự tin đúng như lứa tuổi mình cần phải thế. Chính vì vậy, tôi đã chọn đề 
tài: “Một số biện pháp giúp trẻ 3- 4 tuổi tự tin, mạnh dạn trong giao tiếp”
 II/ GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
1. Cơ sở lí luận 
 Tại sao trẻ em cần phải mạnh dạn, tự tin trong giao tiếp? Bởi vì:
 Tự tin trong giao tiếp không những là điều kiện cơ bản để phát triển trí tuệ 
mà còn phát triển cả về mặt ngôn ngữ và nhận thức xã hội của một đứa trẻ. Một 
đứa trẻ muốn giao tiếp tốt phải có ngôn ngữ phong phú, đa dạng, hiểu biết nhiều
 Tự tin trong giao tiếp giúp trẻ mạnh dạn trao đổi với mọi người, tự đề xuất 
hoặc nói lên những mong muốn, suy nghĩ hoặc ý kiến của mình với người khác mà 
 2/29 Một số biện pháp giúp trẻ 3- 4 tuổi tự tin, mạnh dạn trong giao tiếp
 Giáo viên trong lớp nhiệt tình với công việc, tận tâm với nghề, ham học hỏi, 
luôn tiếp thu ý kiến của lãnh đạo, đồng nghiệp nhằm nâng cao trình độ chuyên môn 
nghiệp cũng như nghệ thuật lên lớp để mang đến những tiết học hay, hiệu quả cho 
trẻ.
 Trẻ ngoan, lễ phép vâng lới cô giáo. Phụ huynh quan tâm, hết lòng ủng hộ 
các phong trào của lớp của nhà trường.
b. Khó khăn
 Tuy học sinh lớp tôi phụ trách rất ngoan nhưng các cháu vẫn còn nhỏ tuổi, 
được bao bọc bởi gia đình quá nhiều. Đầu năm, tôi có cảm giác các cháu rất thụ 
động, nhút nhát, thiếu tự tin và rất ngại giao tiếp với người lạ đặc biệt là những 
cháu mới đi học để được các cháu mở lòng gần gũi, tin tưởng mình là điều rất khó.
 Là một giáo viên mới, nhiều khi sợ trẻ không nghe lời mình nên nhiều lúc tôi 
rất nghiêm khắc với trẻ. Chính vì nghiêm khắc nên tôi nhận thấy rằng trẻ sẽ ngại 
gần gũi với mình, lảng tránh mình vì trẻ sợ.
 Bên cạnh đó, tôi nhận thấy trong khi dạy trẻ sự giao tiếp, gần gũi giữa tôi và 
trẻ còn nhiều hạn chế, tôi thường dạy rập khuôn theo giáo án vì luôn nghĩ rằng nếu 
mình vui vẻ dễ dãi thì sẽ mất nề nếp gây ồn ào, mất trật tự, khó kiểm soát trẻ nhất 
là khi phải thanh tra, hội giảng hay mỗi lần đón đoàn về kiểm tra. 
 Tôi chưa biết khai thác hết cái thông minh linh hoạt ở một số trẻ giỏi đang có 
ở trong lớp của mình.. Chính điều đó đã tạo nên thói quen không tốt ở trẻ đó là 
sự thụ động .
 Nhiều khi do tính chất dặc thù của công việc nên tôi ít cùng cháu chuyện trò 
những đề tài ngoài chương trình, đàm thoại bàn bạc những vấn đề xảy ra xung 
quanh trẻ.
 Muốn trẻ có nề nếp ngoan nhiều khi tôi nhận thấy mình còn ra lệnh, hay áp 
dặt trẻ, gò bó rầy la trẻ để trẻ nhanh vào nếp.
 Ngoài ra trong một số tiết học như : Khám phá, làm quen với văn học, âm 
nhạc, hoạt động vui chơi nhiều khi tôi ít tạo điều kiện cho trẻ hỏi nhiều, nói nhiều 
và nêu những thắc mắc của mình bằng chính ngôn ngữ ngây thơ của trẻ. Có lúc trẻ 
hỏi tôi cũng chả vờ làm ngơ coi như không nghe thấy vì sợ phải giải quyết tình 
huống, sợ cháy giáo án.
 Chính vì nhận ra một số hạn chế như vậy nên tôi luôn băn khoăn, trăn trở 
làm thế nào để mình gần gũi trẻ hơn, làm thế nào để các cháu luôn hồn nhiên, vô tư 
trong sáng, mở lòng khi trò chuyện với cô trẻ không còn cảm giác sợ mà thoải mái 
 4/29 Một số biện pháp giúp trẻ 3- 4 tuổi tự tin, mạnh dạn trong giao tiếp
 Bên cạnh đó, tôi thường kể cho trẻ nghe những câu chuyện đơn giản sau đó 
gợi cho trẻ trả lời bằng những ngôn ngữ bình thường, dần dần các cháu hết bị gò 
bó, không còn nhút nhát nữa và còn thấy rằng “ Cô giáo ở lớp nói chuyện gần gũi 
với trẻ như mẹ thường nới chuyện với mình vậy”.
*Kịp thời khen ngợi, động viên trẻ, không chê bai, giễu cợt trẻ trước mặt các bạn.
 Kịp thời động viên khen ngợi trẻ dù là tiến bộ rất nhỏ, đặc biệt là những bé 
cá biệt của lớp. Người lớn và trẻ con ai cũng rất thích được khen. VD: Bạn Ngọc 
Trâm lớp tôi sáng nào đến lớp cũng khóc nhè thành quen. Tôi thường phối hợp với 
giáo viên ở lớp an ủi động viên con nhưng kết quả vẫn không khả quan là mấy. 
Nhưng sau một thời gian tôi nhận thấy bé rất thích được thưởng phiếu bé ngoan thế 
là đã có cách rồi. Những khi bé nín khóc tôi thường thủ thỉ với bé Ngọc Trâm đi 
học không khóc nhè cô sẽ thưởng bé ngoan nhé. Hôm nào tới lớp, con không khóc 
tôi không những khen con trước lớp giờ điểm danh mà còn phát ngay bé ngoan cho 
con khi phụ huynh đón về. Kết quả là bây giờ đi học con không khóc nữa, chào mẹ, 
chào cô khi đến lớp và chơi hòa đồng với các bạn. Tôi thường lồng ghép những 
nhân vật trong những câu truyện cụ thể để giáo dục trẻ. Không phê bình trẻ gay gắt 
trước lớp vì như vậy sẽ làm cho trẻ thêm mặc cảm, tự ti. Hôm nào, nhận thấy trẻ 
tiến bộ :trẻ đi học không khóc nhè, ăn cơm tự xúc hoặc trẻ ăn nhanh hơn mọi 
hômlà được tôi khen ngợi ngay. Cuối tuần, trẻ lại được tuyên dương trong giờ 
nhận xét tuyên dương bé ngoan, lại được thưởng 2 phiếu bé ngoan nên trẻ rất vui 
và phấn khích. Tôi thường cho các bé tự nhận xét xem tuần này bạn nào ngoan, bạn 
nào chưa ngoan, vì sao lại chưa ngoan....Thế là các bạn tự nhận xét nêu ra hàng loạt 
những lí do. Điều đó chứng tỏ rằng các bạn ở lớp rất để ý, quan tâm đến nhau mới 
có những nhận xét chính xác và khách quan như vậy.....
* Xây dựng giờ khám phá tốt để cung cấp kiến thức về thiên nhiên và xã hội cho 
trẻ:
 Xây dựng những tiết khám phá sinh động, hình ảnh gần gũi quen thuộc với 
trẻ đồng thời xây dựng chuỗi hệ thống câu hỏi từ dễ đến khó những câu hỏi mở để 
trẻ cùng suy luận, khám phá. VD: Muốn giới thiệu với trẻ về đặc thù của móng 
vuốt các con vật sống trong rừng thì cô sẽ hỏi: Các con hãy kể tên những con vật 
sống trong rừng mà các con biết? Bạn nào có nhận xét gì về những con vật này? 
Các con thấy chúng như thế nào? Thức ăn của chúng là những gì? Tư thế (cách ăn) 
của chúng khi săn mồi như thế nào?Tương tự các tiết khám phá về ích lợi của 
cây xanh hay một số tiết khám phá khác cũng vậy, tôi luôn đặt câu hỏi mở để kích 
thích khả năng tìm tòi, khám phá của trẻ, tạo cơ hội cho trẻ hỏi và trả lời thật nhiều.
 6/29 Một số biện pháp giúp trẻ 3- 4 tuổi tự tin, mạnh dạn trong giao tiếp
 Tiết học LQVT: Dạy trẻ nhận biết sự khác nhau về chiều cao 2 đối tượng, sử dụng 
 đúng từ cao hơn, thấp hơn.
 Hoặc dưới hình thức kiểm tra kiến thức trẻ. Thường là giờ đón trẻ nhiều khi 
tôi hay nói chuyện với trẻ hoặc hỏi trẻ về mọi chuyện mà trẻ thích : Hôm qua ở nhà 
có gì vui không? Những ngày nghỉ ở nhà con làm gì, có đi chơi không? Qua đó, trẻ 
có thể hồn nhiên kể cho cô và các bạn nghe những hoạt động vui chơi của mình mà 
không hề e dè, sợ sệt.
 Tôi cũng muốn hướng cho trẻ biết yêu thương, quan tâm, chia sẻ với người 
khác. Tôi luôn động viên khuyến khích trẻ hỏi thăm các bạn, hỏi thăm tôi, phát hiện 
ra điều mới lạ từ bạn... Tôi cũng rất vui vì đôi khi mình có cái gì mới trẻ lớp tôi 
cũng nhận ra rất nhanh: Khi tôi trang điểm nhẹ trẻ khen cô xinh thế, hoặc khi tôi cắt 
tóc trẻ cũng nhận ra ngay sự thay đổi của tôi, tôi cũng muốn trẻ khoe với tôi 
món đồ chơi trẻ em đang có và hỏi xem tôi có không Đồng thời tôi mời thêm 
nhiều bạn cùng trò chuyện với nhau. Qua đó tôi muốn giúp trẻ biết yêu thương, 
quan tâm, chia sẻ với người khác.
 VD: Ngọc Linh lớp tôi có cái gì mới là lại đến khoe với cô: Hôm qua, điện 
thoại của bố con bị hỏng bố mua cái mới rồi cô ạ và cho con cái cũ hoặc hôm nay 
con được rửa bát cùng mẹ, con biết rửa bát rồi cô ạ. Hay Phúc Anh lớp tôi, khi tôi 
nói chuyện với các bé khi đi xe máy phải đội mũ bảo hiểm, không được vượt đèn 
đỏ sẽ rất nguy hiểm dễ gây tai nạn bé hồn nhiên kể rằng mẹ con đèn đỏ vẫn vượt cô 
ạ, con sẽ bảo mẹ khi thấy đèn đỏ thì không vượt nữa
* Tổ chức thật tốt và thật hoàn chỉnh giờ hoạt động góc :
 8/29