Sáng kiến kinh nghiệm Một số biện pháp phát triển ngôn ngữ cho trẻ mẫu giáo bé 3-4 tuổi tại Trường Mầm non Quyết Thắng

 - 17 trẻ Mẫu giáo bé 3-4 tuổi – Lớp C2, của Trường Mầm Non Quyết 
Thắng - Bến Quan. Và các hoạt động giáo dục nhằm phát triển ngôn ngữ 
cho trẻ ở trường Mầm Non Quyết Thắng Bến Quan.
4 : Phương pháp nghiên cứu.
 4.1: Phương pháp nghiên cứu lý luận. 
- Phân tích tổng hợp các tài liệu có liên quan đến thực tiễn và công tác giáo dục 
phát triển ngôn ngữ cho trẻ mầm non.
4.2: Phương pháp nghiên cứu thực tiển.
* Phương pháp điều tra: 
- Điều tra về mức độ, khả năng ngôn ngữ của trẻ
- Tìm hiểu các biện pháp phát triển ngôn ngữ cho trẻ đạt kết quả cao nhất.
* Phương pháp quan sát: 
- Quan sát các biểu hiện, cách phát âm, cách dùng từ và khả năng đối thoại. của 
trẻ thông qua hoạt động hàng ngày.
* Phương pháp đàm thoại: 
-Đàm thoại với các đồng nghiệp để trao đổi các kinh nghiệm hay trong việc phát 
triển ngôn ngữ cho trẻ. 
- Đàm thoại với phụ huynh để tìm hiểu đặc điểm ngôn ngữ của trẻ khi ở gia đình, 
trao đổi cách dạy trẻ để cùng phối hợp thực hiện. 
- Đàm thoại trực tiếp với trẻ trong quá trình thực hiện các biện pháp giáo dục.
* Phương pháp thực hành: 
- Bao gồm các phương pháp trò chơi, giao nhiệm vụ 
* Phương pháp toán học: 
- Xử lý những số liệu khảo sát, kết quả, mức độ đạt được, để rút ra kinh nghiệm hay 
cho vấn đề nghiên cứu.
5. Phạm vi và kế hoạch nghiên cứu.
* Phạm vi:
 2 Qua việc dự giờ và giảng dạy các hoạt động của trẻ Mẫu giáo 3-4 tuổi, tôi 
thấy khả năng diển đat ngôn ngữ còn hạn chế, trẻ còn ấp úng, nói ngọng, câu còn 
cụt, thiếu chủ ngữ vị ngữ. Vì vậy dựa trên khả năng diển đạt phát triên ngôn ngữ 
của trẻ, người lớn cần phải nói đúng câu, nói những lời hay ý đẹp, dạy trẻ nói lời 
cảm ơn, xin lổi.
 Qua việc giảng dạy trẻ 3-4 tuổi, bản thân tôi nhận thấy ngôn ngữ của trẻ không 
đồng đều, khi giao tiếp trẻ chưa thể hiện đúng ngữ điệu, cử chỉ của lời nói, phát âm 
còn ngọng, dùng từ chưa chính xác, diển đạt chưa logic, câu từ chưa lưu loát, trẻ 
còn nói ngọng, nói lắp, vì vậy cô cần phải tìm hiểu rỏ nguyên dân dẫn đến để từ đó 
có biện pháp khắc phục kịp thời.
 Những trẻ nhút nhát, ít tiếp xúc với bạn trong lớp, ngại giao tiếp với những 
người xung quanh dẫn đến trẻ kém hiếu động, vì vốn từ giao tiếp ít, nghèo nàn.
 Ở gia đình, bố mẹ bận rộn, không quan tâm, chú trọng đến việc phát triển 
ngôn ngữ cho trẻ, trẻ nói trống không, câu cụt không đầy đủ chủ ngữ , vị ngữ.
 2.1: Thuận lợi:
- Trường được Phòng Giáo dục, các ban ngành đoàn thể quan tâm, giúp đở và chỉ 
dạo sát sao trong tất cả các hoạt động.
 - Ban giám hiệu luôn quan tâm, giúp đỡ , khuyến khích sự tìm tòi sáng tạo của 
giáo viên, lun chăm lo đến mọi hoạt động phát triển của trẻ, Trường có nề nếp, tiên 
phong trong mọi hoạt động. 
- 100% trẻ được ăn bán trú tại Trường.
- Phụ huynh luôn quan tâm, ủng hộ tạo mọi điều kiện hỗ trợ về đồ dùng đồ chơi, 
học liệu trong các ho¹t ®éng.
- Bản thân nắm chắc phương pháp dạy học, luôn trau dồi kiến thức học hỏi kinh 
nghiệm của chị em trong trường để nâng cao trình độ chuyên môn.
 - Luôn tham gia dự giờ học hỏi kinh nghiệm của chị em đồng nghiệp.
 2.2: Khó khăn:
- Phòng học còn chật hẹp , làm hạn chế hoạt động của trẻ.
 4 thoáng mát, đủ ánh sáng, đủ đồ dùng, đồ chơi phù hợp với lứa tuổi là những điều 
 kiện thuận lợi giúp trẻ hoạt động. Thiết kế, bố trí tạo không gian hợp lý ở các góc 
 chơi, xây dựng nội dung chơi cụ thể ở các góc theo từng chủ điểm, đặt tên góc sao 
 cho dễ hiểu nhưng lại hấp dẫn như “ Siêu thị mini”, “ Bé vui học Toán”Sau mỗi 
 chủ điểm tôi thay đổi cách trang trí và hoạt động ở các góc để tạo cảm giác mới lạ 
 hấp dẫn trẻ. 
( Góc Phân vai ) ( Góc Bé học Toán)
3.2: Xây dựng kế hoạch phù hợp với khả năng ngôn ngữ của Trẻ.
 Dựa vào tình hình của trẻ, trên cơ sở kế hoạch năm, tháng của nhà trường, tôi đã 
xây dựng kế hoạch năm, tháng , tuần phù hợp với đặc điểm nhóm lớp. Kết thúc 
từng chủ đề, tôi đánh giá lại những việc làm được và chưa làm được, từ đó rút kinh 
nghiệm cho những chủ đề sau. Trong quá trình xây dựng kế hoạch, tôi chú ý đến 
việc giáo dục trẻ về phát triển ngôn ngữ mạch lạc, bồi dưỡng thêm cho trẻ đọc 
thơ, kể chuyện theo tranh vào các buổi chiều hoặc mọi lúc mọi nơi. Lên kế hoạch 
trò chuyện với trẻ hàng ngày, chú ý quan tâm nội dung của các buổi trò chuyện đó. 
 Ví dụ: Khi thực hiện chủ đề “ Thực vật quanh bé ”: 
 Trong tuần 1: Chủ đề “ Bé thích cây xanh ” , tôi lựa chọn những nội dung sau: 
Thứ 2: Trò chuyện với trẻ về cây Cao su . Trong buổi sinh hoạt chiều tôi cùng trẻ 
tiếp tục kể chuyện về loại cây xanh khác.
 6 Yêu cầu Trẻ (người mua hàng, và người bán hàng) phải nói đủ câu, đúng cấu trúc 
ngữ pháp mới có thể tham gia tốt vào trò chơi.
+ Cô,chú mua gì ạ? + Bán cho tôi quả chuối, Quả chuối này bao nhiêu tiền ?. 
+ Chú đang xây gì đấy ? Chúng tôi đang xây vườn hoa!
 ( Bé chơi bán hàng) ( Bé xây dựng vườn hoa) 
+ Qua hoạt động ngoài trời
 Ví dụ: Khi cho trẻ quan sát hoa đồng tiền. Tôi đặt cái câu hỏi “ Đây là hoa gì? 
Hoa có màu gì? Nhưng những lần quan sát sau tôi đã tích cực lời nói của trẻ và đưa 
ra các câu hỏi khác như “ Hoa gì có nhiều cánh”, “ Hoa gì có nhiều cánh màu đỏ”.. 
trẻ có thể vận dụng linh hoạt những kinh nghiệm trước và trả lời câu hỏi mạch lạc, 
logic bằng vốn ngôn ngữ của bản thân.
 ( HĐ quan sát Hoa đồng tiền) ( Trẻ vui chơi ở Góc Vận động)
 + Qua các trò chơi dân gian:
 8 
 ( Hoạt động LQV Toán “ So sánh Cao – Thấp)
 + Đối với hoạt động khám phá khoa học : “ Trò chuyện về hoa Dạ yến thảo ”. Trẻ 
dùng sự hiểu biết của mình, khả năng ngôn ngữ từ vựng để gọi tên, nhận biết được 
các đặc điểm, các bộ phận và lợi ích của Hoa Dạ yến thảo. 
 ( Hoạt động PKKH Hoa Dạ yến thảo)
+ Đối với hoạt động làm quen Văn học: Đây là hoạt động mà làm tăng khả năng 
ngôn ngữ mạch lạc của trẻ. Do vậy khi tổ chức hoạt động này, tôi xây dựng các 
 10 trẻ nghe hàng ngày, dành thời gian kể chuyện, đọc truyện, đọc thơ cho trẻ nghe 
trước khi đi ngủ, lắng nghe trò chuyện, giải thích với trẻ những từ, những điều trẻ 
còn thắc mắc, chưa hiểu rõ để giúp trẻ phát triển ngôn ngữ mạch lạc, trôi chạy, bổ 
sung vốn từ cho trẻ. Từ đó nhận ra sự phát triển ngôn ngữ, tình cảm cũng như khả 
năng nhận thức của trẻ Khuyến khích phụ huynh cung cấp kinh nghiệm sống cho 
trẻ. Tránh , hạn chế không nói tiếng địa phương, cần tránh cho trẻ nghe những hình 
thức ngôn ngữ không chính xác.
 Vận động phụ huynh sưu tầm thêm tranh ảnh, tạp chí, rất nhiều mẫu chuyện, bài 
thơ , đồng dao, ca dao hay, mới lạ trong các chủ đề. Các nguyên vật liệu như len, 
vải vụn, xốp, nguyên vật liệu phế thải như bìa cứng, lịch củ, tạp chí, lon bia, chai 
nhựa để tôi có thể làm rối, đồ đùng, đồ chơi phục vụ cho trẻ.
IV. KẾT QUẢ ĐẠT ĐƯỢC 
 Từ chỗ lên kế hoạch cụ thể, đề ra những biện pháp phù hợp, đồng thời bản 
thân tôi luôn nhận được sự quan tâm giúp đở của tập thể sư phạm nhà trường, sự 
khích lệ động viên của Ban giám hiệu và đặc biệt là sự quan tâm ủng hộ của các 
bậc phụ huynh. Nên sau một năm thực hiện đề tài này , cá nhân tôi đã gặt hái 
được một số kết quả như sau: 
 4.1: Đối với trẻ: Trẻ hứng thú, mạnh dạn tự tin tham gia vào các hoạt động. 
Trẻ nói đúng câu, đúng ngữ pháp, vốn từ được mở rộng, và thể hiên được thái đô, 
cử chỉ trong lời nói khi giao tiếp.
- Kết quả trên trẻ:
 TT Nội dung Chiếm Đạt(%)
 1 Khả năng nghe và hiểu ngôn ngữ 17/17 100 %
 2 Trẻ phát âm chính xác từ ngữ , ít sử dụng ngôn 16/ 17 94,1 %
 ngữ địa phương
 3 Trẻ nói đủ câu và câu có nghĩa 17/ 17 100 %
 4 Trẻ biết đọc thơ diễn cảm, rõ ràng, đúng ngữ pháp 16/ 17 94,1 %
 12 Để ngôn ngữ của trẻ được phát triển toàn diện, Tôi đề nghị các cấp lãnh đạo, 
Ban giám hiệu nhà trường tổ chức các buổi hội thảo, tọa đàm về vấn đề ngôn ngữ 
cho trẻ mầm non để chúng tôi được học tập, trao đổi kinh nghiệm.
 Kính mong Lãnh đạo cấp trên và ban giám hiệu nhà trường quan tâm, tham 
mưu với các cấp mau sắm thêm nhiều đồ dùng đồ chơi, tài liệu, đồ dùng dạy và 
học, đặc biệt là tranh ảnh ,đồ dùng trực quan tạo mối trường thoải mái, hứng thú 
cho trẻ học tấp, vui chơi để trẻ có cơ hội thể hiện hết khả năng của mình.
 Tổ chức các hoạt động ngoại khóa, cho trẻ đi dạo chơi nhằm giúp trẻ mạnh 
dạn, tự tin khi giao tiếp với bạn với những người xung quanh. 
 Trªn ®©y lµ mét sè kinh nghiÖm cña t«i trong viÖc ph¸t triÓn “Mét sè biện 
pháp phát triển ngôn ngữ cho trẻ mẫu giáo Bé 3-4 tuổi” . RÊt mong ®­îc sù tham 
gia, gãp ý cña BGH nhµ tr­êng, các bạn bè đồng nghiệp ®Ó t«i cã thªm nhiÒu kinh 
nghiÖm hay h¬n n÷a, gãp phÇn n©ng cao chÊt l­îng gi¸o dôc trong tr­êng mÇm 
non.
 Tôi xin chân thành cảm ơn !
 BÕn Quan, ngµy 05 th¸ng 4 n¨m 2018 
 Tôi xin cam đoan bài sáng kiến kinh nghiệm trên là do 
 tôi viết, không sao chép của ai cả.
 XÁC NHẬN CỦA HIỆU TRƯỞNG Người viết
 Lª ThÞ Mþ N­¬ng.
 14