SKKN Một số biện pháp giáo dục vệ sinh cá nhân cho trẻ mẫu giáo 3-4 tuổi Trường Mầm non Kim Long

 bằng xà phòng, rửa mặt đến trẻ.
 Hiện nay cùng với sự phát triển của nền kinh tế thị trường một mặt làm 
cho đời sống của con người được nâng cao, nhưng đó cũng có mặt trái của nó, 
đó là: khiến cho một số gia đình cuốn vào guồng quay kiếm tiền mà quên đi việc 
giáo dục, chăm sóc các con.
 Là giáo viên mầm non dạy lớp bán trú ngay từ những năm học đầu tiên 
thực hiện việc tổ chức bán trú ở trường mầm non, có một thực tế làm tôi luôn 
trăn trở đó là: Việc rèn thói quen vệ sinh cá nhân cho trẻ là một việc làm hết sức 
khó khăn. Xác định nhiệm vụ cũng như trách nhiệm nặng nề của mình, bản thân 
tôi lúc nào cũng canh cánh trong lòng phải làm thế nào để rèn được thói quen 
rửa tay, rửa mặt một cách tự giác và đúng quy trình.Với tinh thần trách nhiệm 
cao, lòng say mê nhiệt tình ham học hỏi. Nên tôi tự hỏi mình rằng: Phải làm gì? 
Làm như thế nào? Để đưa ra những biện pháp tối ưu nhất khi thực hiện chuyên 
đề.
 Từ những lý luận và thực tiễn trên với vai trò là một giáo viên mầm non 
tôi luôn băn khoăn làm thế nào để thực hiện tốt công tác chăm sóc giáo dục trẻ. 
Nhất là công tác giáo dục vệ sinh cá nhân cho trẻ mẫu giáo, đặc biệt là trẻ mẫu 
giáo bé. Xuất phát từ những lý do đó tôi mạnh dạn chọn đề tài: “Một số biện 
pháp giáo dục vệ sinh cá nhân cho trẻ mẫu giáo 3- 4 tuổi trường mầm non 
Kim Long ” để nghiên cứu.
 Do khả năng nghiên cứu còn hạn chế nên chắc chắn đề tài sẽ còn nhiều 
thiếu sót, rất mong các bạn đồng nghiệp, các cấp lãnh đạo và hội đồng khoa học 
đóng góp ý kiến để đề tài được hoàn thiện hơn.
 2. Tên sáng kiến “Một số biện pháp giáo dục vệ sinh cá nhân cho trẻ 
mẫu giáo 3-4 tuổi trường mầm non Kim Long ”
 3. Tác giả sáng kiến
 - Họ và tên: Nguyễn Thị Minh
 - Địa chỉ: Trường mầm non Kim Long, huyện Tam Dương, tỉnh Vĩnh 
Phúc.
 - Số điện thoại: 0976024419.
 4. Chủ đầu tư tạo ra sáng kiến: Nguyễn Thị Minh
 5. Lĩnh vực áp dụng sáng kiến: Các hoạt động chăm sóc, giáo dục trẻ.
 2 Trường đã có y tế học đường và có phòng y tế 
 Bản thân là giáo viên có trình độ chuyên môn trên chuẩn, với nhiều năm 
công tác, nhiệt tình, yêu nghề, mến trẻ, luôn coi học sinh như chính con đẻ của 
mình. Bản thân cũng có không ít kinh nghiệm trong công tác chăm sóc, giáo 
giục vệ sinh cá nhân cho trẻ.
 Các đồng chí giáo viên trong tổ luôn có tinh thần đoàn kết, giúp đỡ nhau 
hoàn thành nhiệm vụ.
 Đa số phụ huynh quan tâm đến việc chăm sóc sức khỏe cho trẻ. Phụ 
huynh có nhận thức về mục đích, yêu cầu của công tác giáo dục vệ sinh cá nhân 
cho trẻ, tin tưởng và phối hợp tốt với giáo viên và nhà trường rèn luyện thói 
quen cho trẻ.
 7.1.2.2. Khó khăn
 Trẻ còn quá nhỏ chưa nhận thức được tầm quan trọng của giữ gì vệ sinh 
cá
nhân, trẻ hay quên, hay đòi nghịch với xà phòng và nước khi ra nhà vệ sinh.
 Mặt khác do nhận thức của phụ huynh còn hạn chế trong việc “vệ sinh cá 
nhân cho trẻ” phụ huynh không hiểu rõ các bệnh có thể lây nhiễm do vệ sinh 
kém.
 Khả năng tiếp thu kiến thức của trẻ còn hạn chế, thao tác của trẻ không 
đồng đều. Một số cháu chưa hề được đến trường, lớp và một số cháu còn quá 
nhỏ do sinh vào những tháng cuối năm. Khả năng nhận thức tư duy còn hạn chế.
 Về nhà các cháu vẫn được bố mẹ vệ sinh tay mặt cho và nếu có cho trẻ 
làm thì cũng làm chưa đúng các thao tác mà trẻ được học ở lớp.
 - 100 % phụ huynh sống bằng nghề làm nông là chính, do vậy điều kiện 
kinh tế còn khó khăn, ít có điều kiện quan tâm chăm sóc chu đáo đến con cái.
 Công tác phối kết hợp với với gia đình cùng thực hiện để tạo nề nếp, thói 
quen cho trẻ còn nhiều hạn chế. Một số phụ huynh chưa quan tâm đến việc rèn 
luyện thói quen vệ sinh cá nhân cho trẻ. 
 Cơ sở vật chất trong khu vực vệ sinh của lớp đã có một số hư hỏng như 
vòi nước rửa tay, bệ nhà cầu hay bị tắc...
 Từ những kiểm tra nhận định, đánh giá trên, bản thân tôi đã suy nghĩ nếu 
có ý thức khắc phục để tìm ra những biện pháp cho phù hợp thì chắc chắn chất 
 4 Biểu 1 Khảo sát trẻ lớp 3 tuổi A6 trường mầm non Kim Long (Tháng 
9/2018)
STT Nội dung giáo dục Tốt Khá Đạt yêu Chưa đạt 
 cầu yêu cầu
 Số % Số % Số % Số %
 trẻ trẻ trẻ trẻ
 1 Trẻ có thao rửa tay 0 0 5/21 23,8 8/21 38,1 8/21 38,1
 đúng kỹ năng.
 2 Trẻ có thao rửa mặt 0 0 5/21 23,8 8/21 38,1 8/21 38,1
 đúng kỹ năng.
 3 Trẻ có thao đánh 2/21 9,5 5/21 23,8 8/21 38,1 6/21 28,6
 răng đúng kỹ năng.
 4 Trẻ biết giữ gìn đầu 3/21 14,3 5/21 23,8 7/21 33,3 6/21 28,6
 tóc, quần áo gọn 
 gàng.
 5 Trẻ có ý thức vệ sinh 2/21 9,5 5/21 23,8 8/21 38,1 6/21 28,6
 cá nhân đúng thời 
 điểm.
 6 Ý thức bảo quản đồ 5/21 23,8 6/21 28,6 5/21 23,8 5/21 23,8
 dùng cá nhân ngăn 
 nắp.
 * Dựa vào kết quả khảo sát ta thấy:
 Phần lớn trẻ chưa có các thao tác, cũng như kỹ năng giữ gìn vệ sinh cá 
nhân.
 Đa số các cháu chưa có kỹ năng rửa tay, rửa mặt, đánh răng đúng cách.
 Đa số các cháu chưa biết giữ gìn đầu tóc quần áo gọn gàng ngăn nắp.
 * Ngoài ra tôi cũng tiến hành khảo sát các cháu lớp 3 tuổi B trường mầm 
non Tam Dương, để biết được thực trạng nhận thức vấn đề giáo dục lễ giáo.
 Biểu 2 Khảo sát trẻ lớp 3 tuổi B trường mầm non Tam Dương (Tháng 
9/2018)
STT Nội dung giáo Tốt Khá Đạt yêu Chưa đạt 
 6 7.2.Về khả năng áp dụng của sáng kiến
 Trước thực trạng trên, với trách nhiệm là một nhà giáo tôi nhận thấy cần 
phải có biện pháp để nâng cao chất lượng trong việc tổ chức giáo dục kỹ năng 
vệ sinh cá nhân cho trẻ. Qua nghiên cứu tôi thấy có rất nhiều biện pháp để giáo 
dục vệ sinh cá nhân cho trẻ sau đây tôi xin đưa ra một số biện pháp mà bản thân 
đã áp dụng có hiệu quả.
 7.2.1 Biện pháp 1: Tự học tập để bồi dưỡng kiến thức và kỹ năng thực 
hành thao tác chăm sóc vệ sinh cá nhân cho trẻ.
 Bản thân tôi luôn xác định muốn rèn luyện cho trẻ mẫu giáo Bé có thói 
quen trong việc giữ gìn vệ sinh cá nhân thì việc làm đầu tiên là cô giáo phải có 
kiến thức chuẩn xác về kĩ năng thực hành, chính vì điều đó mà bản thân tôi luôn 
tìm tòi học hỏi các tài liệu có liên quan để nghiên cứu, qua tài liệu tôi đã tiếp thu 
được các quy trình đúng về rửa tay, rửa mặt, đánh răngvà áp dụng vào dạy trẻ. 
 Thường xuyên tìm tòi trên mạng Interner những đoạn video có tính giáo 
dục cao về giáo dục vệ sinh cá nhân cho trẻ để lồng ghép đưa vào các hoạt động 
dạy trẻ. 
 Học hỏi kinh nghiệm ở đồng nghiệp các giáo viên trước đây đã từng đứng 
lớp Bé trao đổi những phương pháp cách làm để giúp trẻ nhanh ghi nhớ các thao 
tác vệ sinh cá nhân và thực hiện một cách tự giác. 
 Sưu tầm các bài thơ, vè mang tính giáo dục vệ sinh cho trẻ như thông qua 
bài thơ:“Bé tập rửa mặt” sau đây: 
Một tay chẳng làm được 
Bé phải lau hai tay 
Bắt đầu từ mắt này 
Lau từ trong ra nhé 
Nhích khăn lên các bé 
Lau sống mũi xuống đi 
Sau đó đến cái gì 
Cái miệng xinh của bé 
Cô cất giọng nhỏ nhẹ 
Làm thế nào nữa đây? 
 8 Được sự hỗ trợ của BGH cấp phát một số tài liệu như: Bé giữ vệ sinh, 
hướng dẫn trẻ mầm non thực hành vệ sinh, lô tô vệ sinh nên tôi giành thời gian 
đọc và tham khảo để hướng dẫn cho trẻ, phụ huynh thực hành các thao tác vệ 
sinh và một số thói quen, hành vi văn minh cho trẻ một cách chính xác nhất. 
 7.2.2. Biện pháp 2: Giáo dục vệ sinh thông qua hoạt động giáo dục vệ 
sinh cho trẻ vào buổi chiều 
 Hướng dẫn trẻ nhận biết đồ dùng vệ sinh cá nhân đây là việc làm cần thiết 
vào đầu năm học mới bởi việc nhận biết kí hiệu đồ dùng cá nhân đối với các 
cháu 3-4 tuổi là một vấn đề hết sức khó khăn vì trẻ còn nhỏ, mới đến trường lớp. 
Cho nên ngay từ những tuần học đầu tiên tôi xây dựng và tổ chức họat động 
“ Dạy trẻ nhận biết ký hiệu đồ dùng cá nhân”. Cùng với đó tôi thường xuyên 
quan sát, hướng dẫn trẻ nhận biết và làm quen kí hiệu của mình bằng cách: Tôi 
phân loại kí hiệu theo tổ, tổ con vật, tổ các loại quả, tổ đồ vật. Đồ dùng của trẻ 
để đúng nơi qui định theo tổ vừa giúp cô dễ nhớ kí hiệu vừa giúp trẻ có thói 
quen ngay từ đầu. Các kí hiệu dễ nhận biết, đơn giản. VD: Quả cam, quả chuối, 
con chim, con mèo, xe đạp, xe ô tô, xe máy
 Không chỉ tổ chức 1 hoạt động nhận biết ký hiệu đồ dùng cá nhân mà tôi 
còn tập cho trẻ nhận biết kí hiệu với nhiều hình thức khác nhau: Khi cho trẻ lấy 
cốc uống nước hay khăn rửa mặt tôi hỏi về kí hiệu đồ dùng có kí hiệu gì? Nếu 
trẻ nhầm tôi nhắc lại cho trẻ nhớ. Qua quá trình tập cho trẻ nhiều lần, lặp đi lặp 
lại thường xuyên, khi uống nước, khi lấy ly đánh răng, lấy khăn lau mặtTrẻ 
nhớ kí hiệu của mình và cô cũng nhớ kí hiệu của trẻ. Khi trẻ lấy đúng đồ dùng 
thì trẻ mới thực hiện đúng việc vệ sinh, nếu trẻ không nhận biết được đồ dùng cá 
nhân thì nguy cơ lây lan các bệnh về mắt, răng miệng rất nguy hiểm.
 Việc dạy cho trẻ nhận biết kí hiệu đồ dùng đã khó khăn rồi. Nhưng việc 
dạy trẻ thực hành vệ sinh cũng không kém phần vất vả. Với hoạt động vệ sinh 
“rửa tay bằng xà phòng”, đối với trẻ 3-4 tuổi thao tác thật khó khăn không giống 
như trẻ lớn. Trẻ chỉ “ nghịch nước với xà phòng” không theo hướng dẫn của cô 
vì trẻ chưa hiểu hết tầm quan trọng của việc rửa tay với xà phòng trước khi ăn và 
sau khi đi vệ sinh. Nên khi tổ chức hoạt động này tôi phải chuẩn bị rất kỹ các 
thao tác thực hiện cũng như đồ dùng phục vụ trẻ.
 Để thu hút sự tập trung chú ý của trẻ vào hoạt động trước hết tôi trò 
chuyện với trẻ, cho trẻ đọc bài thơ “ Cô dặn bé”.
 Trước giờ ăn
 10