SKKN Một số biện pháp giúp phụ huynh củng cố biểu tượng hình dạng cho trẻ 3-4 tuổi

 Một số biện pháp giúp phụ huynh củng cố biểu tượng hình dạng cho trẻ 3-4 tuổi .
 I. ĐẶT VẤN ĐỀ
* Lý do chọn đề tài:
 Chủ tịch Hồ Chí Minh muôn vàn kính yêu của chúng ta lúc sinh thời đã nói 
rằng: “Non sông Việt Nam có được vẻ vang hay không, dân tộc Việt Nam có 
được sánh vai với các cường quốc năm châu hay không, chính là nhờ vào công 
việc học tập của các cháu”. Trẻ em là những mầm non tương lai của đất nước, 
đất nước có giàu mạnh hay không chính là nhờ vào thế hệ trẻ. Bậc học mầm 
non là mắt xích đầu tiên trong hệ thống giáo dục quốc dân có vai trò cực kỳ 
quan trọng, đặt cơ sở nền tảng ban đầu cho việc hình thành và phát triển nhân 
cách con người Việt Nam. 
 Nhà sư phạm Nga A.Xmacarenco cho rằng nền tảng căn bản của việc giáo 
dục được hình thành từ dưới 5 tuổi “Những điều dạy cho trẻ trong thời kỳ đó 
chiếm khoảng 90% của quá trình giáo dục. Về sau việc giáo dục và đào tạo của 
con người vẫn còn tiếp tục nhưng lúc đó là bắt đầu nếm quả còn những nụ hoa 
thì vẫn được vun trồng trong 5 năm đầu tiên của cuộc đời”. 
Trong giai đoạn hiện nay, ngành giáo dục mầm non càng cần nhận thức 
được vai trò và nhiệm vụ quan trọng của mình trong sự nghiệp giáo dục để phù 
hợp với xu thế giáo dục chung của thế giới, trong khu vực và đồng thời đáp ứng 
được yêu cầu, đòi hỏi của thực tiễn giáo dục mầm non ở trong nước từ cuối 
những năm 90 của thế kỷ 20. Theo quan điểm của PGS Nguyễn Ánh Tuyết về 
giáo dục mầm non: “Giáo dục mầm non coi trẻ em là chủ thể tích cực của hoạt 
động”. Nghĩa là giáo dục mầm non cần tạo ra môi trường kích thích trẻ hoạt 
động. Muốn vậy giáo dục mầm non cần tổ chức mọi hoạt động cho trẻ như hoạt 
động cho trẻ làm quen với tác phẩm văn học, làm quen với môi trường xung 
quanh, tạo hình, âm nhạc, thể chất và hình thành biểu tượng Toán sơ đẳng. 
 Toán học là một môn học tự nhiên có kiến thức lớn đóng vai trò vô cùng 
quan trọng trong cuộc sống mỗi con người. Ngay từ nhỏ chúng ta đã được làm 
quen với Toán học. Việc hướng dẫn cho trẻ làm quen với Toán ngay từ tuổi 
mầm non là cơ hội giúp trẻ hình thành khả năng quan sát, tư duy, so sánh, tìm 
tòi nhận biết thế giới xung quanh về số lượng, kích thước, hình dạng, vị trí 
trong một không gian giữa các vật so với nhau, đồng thời giúp trẻ giải quyết 
được nhiều vướng mắc trong cuộc sống. 
 Hình thành biểu tượng toán cho trẻ mẫu giáo là môn học đòi hỏi độ chính 
xác cao. Muốn làm tốt việc này trước hết đòi hỏi người giáo viên phải có tâm 
huyết với nghề, say sưa suy nghĩ, tìm tòi, chu đáo, tỉ mỉ, sáng tạo hướng dẫn trẻ 
tham gia vào hoạt động một cách khoa học đẻ trẻ bước đầu nắm bắt hình thành 
kỹ năng học tập đối với môn làm quen với biểu tượng toán sơ đẳng. Đối với 
môn học này giáo viên cần phải đầu tư thời gian, công sức một cách công phu, 
đặc biệt cần có phương pháp dạy hết sức khoa học mà hấp dẫn trẻ làm tăng khả 
năng tiếp thu kiến thức tối đa của trẻ. 
 Hình học là một trong những nội dung cơ bản trong Toán học. Vì vậy, 
ngay từ tuổi mầm non trẻ cần được hình thành những biểu tượng ban đầu về 
hình học. Muốn vậy giáo viên cần cung cấp cho trẻ biểu tượng về hình dạng từ 
những đồ vật xung quanh quen thuộc trẻ, từ đó hình thành ở trẻ những biểu 
 2 Một số biện pháp giúp phụ huynh củng cố biểu tượng hình dạng cho trẻ 3-4 tuổi .
không chỉ làm giàu kinh nghiệm sống cho trẻ mà còn góp phần hình thành ở trẻ 
kĩ năng ứng vận dụng lý thuyết vào thực tiễn.
 Giáo viên cần hướng dẫn các bậc phụ huynh tạo nhiều cơ hội cho trẻ được 
thường xuyên luyện tập, củng cố các biểu tượng ban đầu về toán ở mọi lúc, mọi 
nơi trong mọi hoạt động (vui chơi hay trong cuộc sống sinh hoạt hàng ngày, từ 
đó tạo cho trẻ thói quen quan tâm, chú ý tới các sự vật hiện tượng xung quanh 
trẻ, nhờ đó trẻ nhận biết được, mối quan hệ toán học có trong các sự vật hiện 
tượng đó).
 Chính từ những lý do trên mà tôi quyết định chọn biểu tượng hình dạng 
để tư vấn với phụ huynh để phụ huynh cùng tôi ngoài giờ học trên lớp ra về nhà 
còn sẽ được củng cố và rèn luyện nhiều hơn: “Một số biện pháp giúp phụ 
huynh củng cố biểu tượng hình dạng cho trẻ 3-4 tuổi”.
 4 Một số biện pháp giúp phụ huynh củng cố biểu tượng hình dạng cho trẻ 3-4 tuổi .
 - Trẻ lớp tôi ngoan có nề nếp, kỹ năng trong các hoạt động đặc biệt các con 
rất thích tìm hiểu khám phá những điều mới lạ. 
b. Khó khăn:
 * Về cơ sở vật chất
 - Trường mầm non Cổ Bi thuộc ngoại thành Hà Nội đa số phụ huynh làm 
nông nghiệp, điều kiện kinh tế còn khó khăn, cơ sở vật chất còn nghèo nàn, đặc 
biệt là đồ dùng học toán của trẻ còn hạn chế 
 * Thực trạng của phụ huynh
 - Đa số phụ huynh làm nông nghiệp nên trình độ dân trí còn thấp nên việc 
tuyên truyền với phụ huynh gặp không ít khó khăn. phụ huynh vẫn chưa coi 
trọng tới việc hình thành biểu tượng về toán cho trẻ đa phần phụ huynh đều rất 
bận bịu trong công việc mà lơ là việc dạy dỗ bảo ban con cái. Phụ huynh lại 
không biết điều đó ảnh hưởng rất lớn đến trí tuệ của con mình nhiều phụ huynh 
cho rằng con còn nhỏ chỉ học hát, múa, đọc thơ, kể chuyện không cần phải 
học nhiều về toán nên phụ huynh không chú trọng vào việc đưa các kiến thức 
toán vào các hoạt động của trẻ, không thường xuyên quan sát các hoạt động các 
biểu hiện của con mình mà cứ nghĩ các kiến thức về toán khi nào trẻ học lên tiểu 
học, trung học mới cần phải củng cố. Phụ huynh không nghĩ rằng phải cung cấp 
các kiến thức toán cho con từ khi còn nhỏ thì trẻ mới có kiến thức vận dụng vào 
cuộc sống cũng như các tình huống xảy ra xung quanh trẻ. 
 * Thực trạng của trẻ
 Trẻ tư duy chủ yếu là tư duy trực quan dễ nhớ nhanh quên nên phải thường 
xuyên luyện tập và củng cố cho trẻ để trẻ có thể nhớ được những biểu tượng đơn 
giản và môn toán có rất nhiều biểu tượng cần hình thành cho trẻ như: số đếm, 
không gian, thời gian, kích thước, hình dạng...Hơn nữa trẻ rất hiếu động khả 
năng tập trung chú ý của trẻ còn hạn chế.
3. Biện pháp thực hiện: Có 5 biện pháp
 - Biện pháp 1: Trao đổi thông qua họp phụ huynh đầu năm học.
 - Biện pháp 2: Qua các buổi dự giờ thăm lớp.
 - Biện pháp 3: Qua góc tuyên truyền với phụ huynh.
 - Biện pháp 4: Qua giờ đón, trả trẻ.
 - Biện pháp 5:Trao đổi với phụ huynh qua tin nhắn điện tử
 Sau đây, tôi xin đi sâu vào từng biện pháp
 a. Biện pháp 1: Trao đổi thông qua họp phụ huynh đầu năm học:
 - Nhận thức rõ tầm quan trọng của việc hình thành các biểu tượng toán học 
cho trẻ mầm non đặc biệt về biểu tượng hình dạng, ngay từ đầu năm học, tôi đã 
xây dựng bản dự thảo tuyên truyền cho phụ huynh củng cố biểu tượng về hình 
dạng, màu sắc mà trẻ đã được lĩnh hội từ lớp nhà trẻ
 - Thông qua buổi họp phụ huynh đầu năm học tôi đã gợi ý cho phụ huynh 
về nhà củng cố biểu tượng hình dạng cho trẻ bằng cách gọi tên các hình bằng tên 
các đồ vật tương ứng (các đồ vật có hình dạng giống các hình hình học). 
 VD: Chiếc đồng hồ có dạng hình tròn, ô cửa sổ có dạng hình vuông, bức 
tranh có dạng hình chữ nhật ...hoặc có thể tô màu các dạng hình hoc: hình 
vuông, tròn, tam giác, chữ nhật. Dùng các hình dán thành các con vật, ô tô, ngôi 
 6 Một số biện pháp giúp phụ huynh củng cố biểu tượng hình dạng cho trẻ 3-4 tuổi .
 Ví dụ: Khi mẹ nói con hãy tìm hình có đường bao cong thì trẻ sẽ nhảy vào 
hình tròn và nói tên hình mình đang đứng.
Tiếp tục như vậy với các hình vuông, hình tam giác, hình chữ nhật.
 Hình ảnh: Trẻ chơi trò chơi: Nhảy vào, nhảy ra
 - Trò chơi 2: Tìm hình theo hiệu lệnh của mẹ.
 + Mục đích: Củng cố cho trẻ nhận biết về các hình.
 + Chuẩn bị: các lô tô hình tròn, hình vuông, hình tam giác, hình chữ nhật 
mẹ cắt từ bìa cứng.
 + Cách chơi: mẹ dùng một tấm bìa cứng vẽ các hình tròn, vuông, tam 
giác, chữ nhật rồi treo lên tường cho trẻ quan sát khi mẹ yêu cầu con hãy tìm 
cho mẹ hình có đường bao cong thì trẻ có nhiệm vụ tìm hình tròn mang lên gắn 
vào hình mẹ đã treo trên tường cứ như thế với hình vuông, hình tam giác, hình 
chữ nhật.
 - Trò chơi 3: Dán nhanh, dán đúng.
 + Mục đích chơi: Củng cố cho trẻ biểu tượng về các hình đã học.
hình tròn, vuông, tam giác, chữ nhật và một rổ lô tô cho bé. Khi mẹ nói đặc 
điểm của hình nào thì bé hãy tìm nhanh lô tô hình giống với đặc điểm mẹ miêu 
tả cầm và chạy nhanh dán vào ngôi nhà có gắn hình đó .
 - Trò chơi 4: Bé xếp hình
 + Mục đích: Củng cố cho trẻ nhận biết về các hình.
 + Chuẩn bị: rổ đựng hột hạt cho trẻ
 + Cách chơi: Mẹ hướng dẫn gợi ý cho con tranh được tạo ra từ các hình
 Một số tranh gợi ý:
 8 Một số biện pháp giúp phụ huynh củng cố biểu tượng hình dạng cho trẻ 3-4 tuổi .
 Tranh: Ngôi nhà xếp từ hột hạt
 Tranh: Cây xếp từ hột hạt
 - Trò chơi 4: Bé cùng chơi trên máy
 + Mục đích: Củng cố cho trẻ nhận biết về các hình.
 + Chuẩn bị: PPT trò chơi về hình do giáo viên làm 
 + Cách chơi: Phụ huynh cùng con làm theo hướng dẫn trong PPT
 Lần 1: Các con sẽ phải chọn hình theo yêu cầu trong trò chơi
 Lần 2: Các con sẽ phải chọn đồ vật có hình dạng theo yêu cầu
 10