SKKN Một số biện pháp nâng cao chất lượng hoạt động khám phá khoa học cho trẻ 3-4 tuổi ở Trường Mầm non Chu Minh
Giáo dục mầm non là bậc giáo dục mở đầu trong hệ thống giáo dục. Trẻ ở lứa tuổi mầm non là thời kỳ mà sự tăng trưởng về cơ thể và phát triển về trí tuệ, tình cảm, xã hội… diễn ra rất nhanh. Có thể nói đây là giai đoạn đặt nền móng đầu tiên quan trọng nhất của nhân cách con người. Nếu không làm tốt việc chăm sóc, giáo dục trẻ trong những năm này thì việc giáo dục lại hết sức khó khăn, phức tạp. Hiện nay cả nước đang quan tâm tới giáo dục mầm non,đây là nền tảng cho sự phát triển sau này, như Bác Hồ đã nói “Mẫu giáo tốt mở đầu nền giáo dục tốt”. Chính vì thế ngành học mầm non luôn đòi hỏi đổi mới phương pháp giáo dục, theo chuyên đề có xu hướng mở rộng vốn kiến thức của trẻ phù hợp với các lứa tuổi, đây là thời điểm mấu chốt và quan trọng nhất, thời điểm này tất cả mọi việc đều bắt đầu: bắt đầu ăn, bắt đầu nói, bắt đầu nghe, nhìn và vận động bằng đôi chân, đôi tay của mình, bắt đầu có sự tìm tòi khám phá, có sự tò mò muốn hiểu biết. “Khám phá khoa học” là một trong những môn học quan trọng nhằm giáo dục toàn diện cho trẻ trong trường mầm non.
Trẻ được làm quen với khám phá khoa học là giúp trẻ rèn luyện và phát triển quá trình tâm lý,củng cố tri thức và mở rộng sự hiểu biết của trẻ về sự vật và các hiện tượng thiên nhiên, xã hội xung quanh trẻ. Cho trẻ làm quen với môn “khám phá khoa học” sẽ kích thích và phát triển tính tò mò ham hiểu biết của trẻ, tạo điều kiện cho trẻ được tìm hiểu khám phá những điều mới lạ gần gũi xung quanh trẻ. Giúp trẻ sống hòa mình, gần gũi với môi trường tự nhiên, môi trường xã hội và có ý thức bảo vệ môi trường đó.….
Tóm tắt nội dung tài liệu: SKKN Một số biện pháp nâng cao chất lượng hoạt động khám phá khoa học cho trẻ 3-4 tuổi ở Trường Mầm non Chu Minh

MỤC LỤC Mục lục I Đặt vấn đề Trang 1 1. Lý do chọn đề tài Trang 1 2. Mục đích nghiên cứu Trang 1 3. Đối tượng nghiên cứu Trang 1 4. Đối tượng khảo sát, thực nghiệm. Trang 1 5. Phương pháp nghiên cứu Trang 1 6. Phạm vi và kế hoạch nghiên cứu: Trang 2 II Những biện pháp đổi mới để giải quyết vấn đề Trang 3 1. Cơ sở lý luận Trang 3 2. Khảo sát thực trạng. Trang 3 3. Các biện pháp thực hiện Trang 5 4. Biện pháp thức hiện. Trang 6 5. Kết quả sau khi thực hiện đề tài Trang 17 III Kết luận và khuyến nghị. Trang 19 1. Kết luận. Trang 19 2. Các đề xuất và khuyến nghị. Trang 19 Năm học 2021 - 2022, tôi được phân công chủ nhiệm lớp 3-4 tuổi. Qua việc chăm sóc và dạy dỗ trực tiếp trẻ ở lớp mình, cũng như được dự một số hoạt động khám phá khoa học ở các lớp khác trong khối. Tôi nhận thấy khả năng và kỹ năng nhận thức của trẻ còn hạn chế, chưa hứng thú vào hoạt động. Vì vậy tôi đã chọn đề tài: “Một số biện pháp nâng cao chất lượng hoạt động khám phá khoa học cho trẻ 3-4 tuổi ở trường mầm non” làm sáng kiến kinh nghiệm của mình trong năm học này. 2. Mục đích nghiên cứu. Nghiên cứu về “Một số biện pháp nâng cao chất lượng hoạt động khám phá khoa học cho trẻ 3-4 tuổi ở trường mầm non nhằm giúp cho trẻ phát triển toàn diện. Tìm ra giải pháp góp phần nâng cao chất lượng chăm sóc giáo dục trẻ. 3. Đối tượng nghiên cứu: Một số biện pháp nâng cao chất lượng khám phá khoa học cho trẻ 3-4 tuổi, Trường mầm non Chu Minh. 4. Đối tượng khảo sát, thực nghiệm: - Thực hiện và áp dụng vào trẻ 3-4 tuổi trong Trường mầm non Chu Minh. - Số trẻ nghiên cứu là 26 trẻ. 5. Phương pháp nghiên cứu. a. Nhóm thu thập xử lý thông tin lý thuyết: - Tìm tài liệu. - Phân tích tổng quát hoá cơ sở lý luận. - Phương pháp thực nghiệm (khảo sát). b. Nhóm thu thập xử lý thông tin thực tiễn: - Phương pháp quan sát. - Phương pháp điều tra. - Phương pháp đàm thoại. - Phương pháp tuyên truyền. 6. Phạm vi và kế hoạch nghiên cứu: - Đề tài thực hiện tại lớp 3-4 tuổi trong trường mầm non Chu Minh nơi tôi công tác. - Thời gian từ tháng 9/2021 đến tháng 5/2022. Củng cố và thực hiện cho các năm tiếp theo. 2/20 a) Khảo sát thực tế: Khảo sát về nhận thức của trẻ 3-4 tuổi trong lớp tôi thông qua hoạt động dạy khám phá khoa học của giáo viên. * Thuận lợi: + Về phía giáo viên: Được ban giám hiệu nhà trường rất quan tâm, đầu tư về cơ sở vật chất tạo điều kiện cho tôi được đi học hỏi bồi dưỡng chuyên môn, học tập tham quan ở các trường bạn. Đồng thời cũng tự nghiên cứu tài liệu, luôn học hỏi, trao đổi với đồng nghiệp để nâng cao chất lượng giảng dạy. Bản thân rất tâm huyết với nghề, yêu nghề mến trẻ, năng lực chuyên môn khá vững, nắm chắc phương pháp tổ chức các hoạt động, chịu khó sưu tầm và cải tiến đồ dùng, đồ chơi sáng tạo phục vụ các môn học phù hợp với thực trạng địa phương và tạo hứng thú cho trẻ khi sử dụng đồ dùng, đồ chơi trong lớp học. + Về phía trẻ: Trẻ cùng một độ tuổi, ngoan ngoãn ham học, đi học chuyên cần. + Về phía phụ huynh: Phụ huynh đã nhận thức được tầm quan trọng của ngành học mầm non. + Về cơ sở vật chất: Đã đủ điều kiện để thực hiện đề tài này. Tạo môi trường để trẻ thực hiện các nội dung trong chương trình độ tuổi. * Khó khăn: Ngoài những mặt thuận lợi trên đề tài cũng gặp một số khó khăn đó là: + Về phía giáo viên: Quá trình tổ chức giáo viên vẫn còn chưa có sự linh hoạt trong hướng dẫn trẻ hoạt động. Khả năng tận dụng môi trường xung quanh để cho vào bài dạy còn hạn chế. + Về phía trẻ: 26 cháu lớp 3 tuổi. Trong đó quá nửa số trẻ ở lớp chưa học qua chương trình lớp nhà trẻ nên kĩ năng sử dụng đồ dùng, đồ chơi còn hạn chế. Trẻ còn nhút nhát tích cực hoạt động. Ngôn ngữ của trẻ còn hạn chế, trẻ phát âm chưa rõ, chưa diễn tả được ý hiểu của mình đối với người khác. + Đồ dùng giảng dạy: - Giáo viên: Đồ dùng sáng tạo chưa phong phú, tranh ảnh phục vụ ngoài giờ học để ôn bài còn chưa hấp dẫn. Kinh phí mua vật thật cho trẻ hoạt động chưa có. Tạo môi trường học tập cho hoạt động còn chưa phong phú. 4/20 4. Biện pháp thực hiện:( Biện pháp từng phần) 4.1. Xây dựng môi trường lớp học ở các góc. * Góc thiên nhiên. Qua tìm hiểu, tôi nhận thấy hoạt động khám phá khoa học, môi trường thiên nhiên góp phần rất lớn cho trẻ tư duy, phát triển tốt về nhận thức, tìm tòi, khám phá những điều mớiTừ đó giúp trẻ lĩnh hội được kiến thức dễ dàng ở lĩnh vực phát triển nhận thức, mà cụ thể ở đây là khám phá khoa học. Tôi bố trí hai mảng : “Bé yêu thiên nhiên” và “Bé vui khám phá” - “Bé yêu thiên nhiên” là nơi dành cho các hoạt động chăm sóc cây cối: Nhặt cỏ, bắt sâu, tưới nước, lau lá, nhặt lá khô,. Trước cửa lớp có khoảng không gian rộng, tôi đã bố trí những đồ dùng, dụng cụ chăm sóc cây hợp lý để trẻ có thể làm được những công việc chăm sóc cây theo sở thích của mình. Ngoài ra tôi còn tuyên truyền phụ huynh ủng hộ để bổ sung thêm chậu hoa, cây hoa, cây xanh. Ở góc này tôi có những loại cây, hoa rất gần gũi với trẻ, dễ chăm sóc, dễ quan sát như: cây hoa giấy, hoa mười giờ, hoa dừa Các bé đang chăm sóc cây Đến giờ hoạt động góc trẻ sẽ rất hứng thú, muốn được chăm sóc cho cây, tưới nước cho câygiúp trẻ biết yêu thêm công việc, bảo vệ thành quả của mình làm được, chăm chú quan sát tỉ mỉ hơn, giúp trẻ ngày càng nhanh nhẹn, yêu thiên nhiên hơn - “Bé vui khám phá” là nơi trẻ được tham gia trực tiếp khám phá khoa học.(Vườn ươm của bé, hay bé chơi khám phá cát, sỏi, nước...) + Bé chơi khám phá cát, sỏi, nước: Ở hoạt động này các bé được thỏa sức khám phá với các vật liệu trong tự nhiên như cát, sỏi, nước. Từ đó trẻ biết các đặc điểm, tính chất của chúng. 6/20 Ngoài góc thiên nhiên, tôi còn xây dựng ở các góc khác theo không gian mở, giúp trẻ phát triển mọi mặt về ngôn nhữ, quan sát, so sánhChọn những trò chơi phù hợp giúp trẻ bổ trợ cho hoạt động khám phá. Tôi hướng dẫn trẻ cách làm sách từ giấy A4, gấp đôi dùng ghim bấm lại. Sau đó tôi gợi ý trẻ sưu tầm những hình ảnh theo tên gọi, đặc điểm, nơi hoạt động...từ sách báo cũ, tờ rơi.... Trẻ sẽ cắt và dán tạo thành bộ sưu tập riêng của mình. Qua đây vốn hiểu biết của trẻ không những được củng cố mà còn phong phú nên rất tốt. Khả năng quan sát, so sánh, phân loại của trẻ cũng được nâng lên rõ rệt. Góc thư viện được bố trí sinh động và khoa học 4.2. Bổ xung đồ dùng đồ chơi tự tạo Được nhà trường cấp cho tranh ảnh, lô tô các loại, ngoài ra tôi còn tự làm đồ dùng đồ chơi phục vụ các hoạt động. Tôi luôn sưu tầm tranh có hình ảnh đẹp, tận dụng các hình ảnh đẹp có trên đốc lịch, họa báo, ảnh cũ, xốp, ống hút...tôi vệ sinh sạch sẽ dùng để trang trí lớp và làm đồ dùng đồ chơi. Tôi tận dụng vải vụn, những miếng xốp bìa cát tông vẽ và cắt hình các con vật có dây giật sinh động, hấp dẫn, gây hứng thú cho trẻ, sau đó để trẻ tự điều khiển để trẻ biết con vật này có chân hay có cánh, có chân thì biết chạy, có cánh thì biết bay... Trẻ được tự làm một số sản phẩm như hoa lá, mặt nạ, con vật, cốc , chén...từ những phế liệu như vỏ kẹo, ống hút, hộp thạch...Thể hiện được vốn hiểu biết phong phú của trẻ về môi trường xung quanh. Với những đồ dùng, đồ chơi được phát và tự làm khi tôi đưa vào sử dụng trong hoạt động khám phá, tôi thấy trẻ rất hào hứng, trẻ hiểu biết nhiều, quan sát rất tốt, tìm rất nhanh các vật mẫu của cô đưa ra, so sánh và phân loại cũng rất rõ ràng, rành mạch, ngôn ngữ phát triển, trẻ thuộc rất nhiều thơ, ca giao, tục ngữ, đặc biệt là câu đố, bài vè về các con vật, các cây hoa, các loại quả... Tư duy trẻ cũng nhanh và chính xác hơn. 8/20 Mắt hồng, lông mượt có tài chạy nhanh” Trẻ đoán ngay được đó là con thỏ, nhưng trong đầu trẻ biểu tượng về con thỏ được chính xác là con thỏ có đuôi ngắn, có tai dài, mắt màu hồng, lông mượt và còn chạy nhanh nữa. + Cho trẻ làm quen với con voi, tôi dùng câu đố: “ Bốn chân như bốn cột nhà Hai tai ve vẩy, hai ngà trắng phau Vòi dài vắt veo trên đầu Trong rừng thích sống với nhau từng đàn” Trẻ trả lời đó là con voi. Qua câu đố đó trẻ lại biết thêm con voi có đặc điểm cụ thể có bốn chân to, co hai tai, hai ngà trắng, voi còn có cái vòi ở trên đầu,và con voi sống theo đàn ở trong rừng. Từ đó trẻ có thể so sánh xem con thỏ và con voi có đặc điểm gì giống nhau, có đặc điểm gì khác nhau, sau đó trẻ có thể phân nhóm. Ngoài ra tôi còn dùng cách khác để vào bài cung cấp biểu tượng về thế giới xung quanh cho trẻ, qua hình ảnh, mô hình, con vật thật, quả thật hoặc qua bài hát. Trẻ thể hiện rất hứng thú, vui vẻ cùng cô khám phá. Một số mô hình đồ dùng tự tạo cho trẻ quan sát, khám phá Vì cho trẻ khám phá khoa học, nên trong mỗi hoạt động với mỗi mẫu vật, hay tranh ảnh, tôi đều cho trẻ quan sát kỹ, cho trẻ thảo luận đưa ra nhiều ý kiến nhận xét để tìm ra đầy đủ và chính xác đặc điểm vật mẫu. 10/20
File đính kèm:
skkn_mot_so_bien_phap_nang_cao_chat_luong_hoat_dong_kham_pha.doc