SKKN Một số biện pháp nâng cao hiệu quả cho trẻ 3-4 tuổi làm quen với các biểu tượng sơ đẳng về toán từ việc áp dụng phương pháp giáo dục lấy trẻ làm trung tâm

 thức của giáo viên đến với trẻ. Giáo viên cần phải tìm tòi, khám phá, nghiên cứu đề 
truyền tải những kiến thức nội dung cần mang đến cho trẻ, sao cho trẻ cảm thấy 
đơn giản, gần gũi mà lại dễ hiểu. Quá trình tổ chức các hoạt động cho trẻ 3-4 tuổi 
làm quen với các biểu tượng ban đầu về toán, tôi nhận thấy muốn cho trẻ tham gia 
hoạt động đạt hiệu quả cao ngoài việc duy trì các phương pháp dạy và học truyền 
thống, thì việc áp dụng phương pháp mới đặc biệt là phương pháp giáo dục lấy trẻ 
làm trung tâm giúp trẻ lĩnh hội các kiến thức một cách tự nhiên, đơn giản, phù hợp 
với khả năng nhận thức của trẻ rất quan trọng. Theo Tiến sĩ Phan Thị Thu Hiền: 
“Chương trình giáo dục mầm non tốt là một chương trình lấy trẻ làm trung tâm. 
Có nghĩa là nó được xây dựng dựa trên hứng thú, nhu cầu, kinh nghiệm và khả 
năng của trẻ. Chương trình này sẽ tạo cơ hội cho trẻ được phát triển toàn diện, 
không chỉ chú trọng tới sự phát triển trí tuệ mà còn nuôi dưỡng tâm hồn, phát triển 
thể chất và khả năng giao tiếp xã hội của trẻ”.
 Bản thân tôi đã tìm hiểu tài liệu, học hỏi kinh nghiệm, suy nghĩ và tìm tòi để 
làm sao tìm ra nhiều biện pháp sáng tạo, đổi mới hình thức trong việc tổ chức các 
hoạt động cho trẻ làm quen với các biểu tượng sơ đẳng về toán. Qua áp dụng quan 
điểm, phương pháp giáo dục lấy trẻ làm trung tâm những hiệu quả đạt được từ khi 
vận dụng sáng tạo là tổ chức thành công nhiều tiết dạy thao giảng, tập huấn, 
chuyên đề, hoạt động học, hoạt động hàng ngày đã thúc đẩy quá trình tổ chức các 
hoạt động cho trẻ trở nên hấp dẫn và phong phú hơn. Quá trình thực hiện áp dụng 
phương pháp lấy trẻ làm trung tâm giúp tôi đúc rút được một số kinh nghiệm và 
lựa chọn đề tài: “Một số biện pháp nâng cao hiệu quả cho trẻ 3-4 tuổi làm quen 
với các biểu tượng sơ đẳng về toán từ việc áp dụng phương pháp giáo dục lấy trẻ 
làm trung tâm”. Mong rằng từ những biện pháp này có thể góp phần vào việc hướng 
dẫn trẻ hoạt động một cách tích cực và đạt được hiệu quả hơn.
 1.2. Điểm mới và phạm vi áp dụng của đề tài:
 1.2.1. Điểm mới của đề tài:
 Trên thực tế có nhiều đồng nghiệp đã viết về đề tài này. Tuy nhiên mỗi đề 
tài đề cập đến những khía cạnh khác nhau của việc giáo dục lấy trẻ làm trung tâm 
phù hợp với tình hình thực tế ở mỗi lớp. Bên cạnh đó, qua việc vận dụng đề tài này Năm học 2019-2020, bản thân tôi trực tiếp giảng dạy lớp mẫu giáo bé 3-4 
tuổi với tổng số là 34 cháu. Bước vào thực hiện đề tài này lớp chúng tôi có được 
những thuận lợi và gặp một số khó khăn sau:
 2.1.1. Thuận lợi:
 Hoạt động của lớp được sự quan tâm chỉ đạo chặt chẽ của Phòng GD-ĐT Lệ 
Thủy, ban giám hiệu nhà trường và tổ chuyên môn.
 Trường được đầu tư xây dựng cơ sở vật chất kiên cố, trang thiết bị khá đầy 
đủ đảm bảo việc học tập và sinh hoạt của trẻ.
 Ban giám hiệu nhà trường có kinh nghiệm, luôn quan tâm, chỉ đạo sát sao.
 Trường là đơn vị đi đầu trong việc thực hiện phát triển chương trình giáo dục 
mầm non, các chuyên đề trọng tâm phục vụ cho tập huấn của Sở, Phòng giáo dục.
 Đa số phụ huynh nhiệt tình, có nhận thức về việc học tập của con em mình.
 Trẻ ở cùng một độ tuổi nên mức độ nhận thức tương đối đồng đều vì vậy 
việc dạy trẻ ở lớp rất thuận lợi. Bản thân tôi cũng có nhiều cố gắng trong quá trình 
tự học, tự rèn luyện, tìm tòi những nội dung mới để tạo hứng thú cho trẻ khi tham 
gia hoạt động với các chủ đề.
 Bản thân tôi luôn tích cực làm đồ dùng đồ chơi từ việc tận dụng những 
nguồn nguyên vật liệu phế thải rồi xử lý sạch để có thể biến chúng thành những 
dụng cụ học tập và đồ chơi đơn giản giúp trẻ được học, được khám phá và khắc 
sâu kiến thức.
 2.1.2. Khó khăn:
 Hoạt động “cho trẻ làm quen với các biểu tượng sơ đẳng về toán” là một 
hoạt động khó đòi hỏi sự chính xác, khoa học nên giáo viên phải nắm vững phương 
pháp môn học, linh hoạt sáng tạo khi tổ chức các hoạt động cho trẻ. Bên cạnh đó 
số lượng đồ dùng đồ chơi của các công ty sản xuất phục vụ cho môn học còn ít, 
đơn sơ và giá thành cao. Số lượng cháu trong lớp khá đông, nhiều cháu chưa học 
qua nhà trẻ nên còn nhút nhát ,không chủ động tham gia vào các hoạt động tập thể 
. Do vậy nên một số trẻ tiếp thu bài còn hạn chế.
 Phương pháp dạy truyền thống, cô truyền thụ kiến thức trẻ làm theo nên trẻ 
không hứng thú Tuyên truyền với phụ huynh về tầm quan trọng, mục đích sử dụng đồ dùng 
đồ chơi phục vụ hoạt động của trẻ ở lớp, từ đó phụ huynh sưu tầm các loại đồ dùng 
phế thải trong sinh hoạt hàng ngày đem tới lớp để giáo viên làm các đồ dùng cho 
trẻ như vỏ hộp sữa, các loại chai nhựa tái sử dụng... vừa rẻ tiền, vừa hấp dẫn trẻ.
 2.2.2. Làm tốt công tác tự bồi dưỡng chuyên môn nghiệp vụ:
 Phải nói rằng việc tự học hỏi để nâng cao năng lực, kỹ năng nghề nghiệp là 
điều đặt lên hàng đầu cho mỗi giáo viên. Hiểu rõ điều đó, bản thân tôi đã tranh thủ 
mọi cơ hội, điều kiện có thể để tìm tòi, học hỏi, sáng tạo bằng nhiều cách khác 
nhau: Tham quan trường bạn, dự giờ, tìm hiểu qua sách, báo, các phương tiện 
thông tin đại chúng trong đó mạng internet là một kênh thông tin phong phú cho 
những ai muốn góp nhặt kinh nghiệm cho bản thân.
 Việc nắm vững đặc điểm tâm sinh lý độ tuổi của trẻ để có các phương pháp 
tác động phù hợp, kích thích tính tò mò, hứng thú ở trẻ là một trong những biện 
pháp tôi luôn quan tâm. Ngoài ra, tôi cũng luôn dành nhiều thời gian nghiên cứu 
chương trình GDMN mới để nắm vững mục tiêu, nội dung, phương pháp giáo dục 
trẻ. Tham gia đầy đủ các buổi sinh hoạt chuyên đề của trường, của phòng, của sở, 
của Bộ GD&ĐT. Tham gia lớp học nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ. Luôn 
có ý thức học hỏi đồng nghiệp trong trường, trong cụm như dự giờ, tham quan để 
rút những kinh nghiệm cho bản thân trong công tác chăm sóc giáo dục trẻ. Nghiên 
cứu kỹ modun 22 ứng dụng phương pháp dạy học tích cực trong lĩnh vực phát triển 
nhận thức.
 Ví dụ: Khi tổ chức cho trẻ làm quen với các biểu tượng sơ đẳng về toán tôi 
luôn dành thời gian trao đổi, học hỏi kinh nghiệm từ Ban giám hiệu, tổ mạng lưới 
chuyên môn, thảo luận với chị em đồng nghiệp để đưa ra hình thức tổ chức hay 
nhất, phù hợp với trẻ và phù hợp với chủ đề hoạt động.
 2.2.3 Tăng cường làm đồ dùng, đồ chơi dạy học từ các nguyên vật liệu 
sẵn có ở địa phươngi.
 Đặc trưng của hoạt động cho trẻ làm quen với toán là tính chính xác và 
khoa học cao. Mỗi hoạt động cung cấp cho trẻ một kiến thức khác nhau đòi hỏi Để lồng ghép tích hợp các hoạt động vào giờ học đòi hỏi giáo viên có sự 
sáng tạo linh hoạt và khéo léo khi vận dụng, quá trình vận dụng tích hợp cần lựa 
chọn nội dung phù hợp, logic, tránh quá trình hoạt động trở nên rời rạc chắp vá.
 Giáo viên phối hợp phương pháp dạy học khác nhau như: kể chuyện, chơi 
trò chơi, bài hát để dẫn dắt trẻ vào tiết học một cách nhẹ nhàng mà không thụ động.
 Ví dụ 1: Trẻ hát múa bài: “Chú gà trống gọi” để tạo hứng thú, dẫn dắt trẻ vào 
giờ học: “Nhận biết các buổi: Sáng, trưa, chiều, tối”.
 Ví dụ 2: Cho trẻ thăm mô hình trang trại chăn nuôi có các loại con vật khác 
nhau như con lợn, con gà, con vịt, con chó, con thỏ tạo tình huống lôi cuốn trẻ vào 
hoạt động: “Tách gộp nhóm đối tượng trong phạm vi 4” trong chủ đề Động vật.
 Ví dụ 3: Trẻ hát múa về chú bộ độ trước khi vào hoạt động “Xác định vị trí 
phía phải- phía trái”.
 Qua đó giáo viên vừa lồng ghép hoạt động âm nhac, hoạt động khám phá xã 
hội, giáo dục trẻ hăng say học tập, giữ gìn đồ dùng cẩn thận. Dựa trên những kinh 
nghiệm trẻ đã có để dẫn dắt trẻ thu nhận kiến thức mới và để làm được điều đó thì 
giáo viên phải là chiếc cầu nối biến các hoạt động giữa trẻ và cô thành các hoạt 
động giữa trẻ với trẻ để trẻ tự kiểm tra lẫn nhau, bày cho nhau cách đọc, cách đếm, 
cách chơi.
 Ngoài ra giáo viên phải biết sử dụng hợp lý các biện pháp, biết giải quyết 
tình huống một cách mềm dẻo, biết tận dụng các thời cơ tình huống dễ dạy.
 2.2.5 Xây dựng giờ dạy trên lớp theo phương pháp lấy trẻ làm trung tâm:
 Thay đổi phương pháp dạy học cho trẻ là việc làm mấu chốt để giúp trẻ nâng 
cao hiệu quả việc cho trẻ làm quen các biểu tượng sơ đẳng về toán. Phương pháp 
dạy học tích cực áp dụng trong quá trình tổ chức cho trẻ làm quen các biểu tượng 
sơ đẳng về toán không có nghĩa là gạt bỏ các phương pháp giáo dục truyền thống 
như làm mẫu, quan sát, đàm thoại, thực hành, luyện tập mà nó kế thừa và phát 
huy hết những ưu điểm và khả năng có sẵn của phương pháp truyền thống, đồng 
thời phối hợp các phương pháp trong quá trình tổ chức các hoạt động của trẻ một 
cách khéo léo, hợp lý nhằm phát huy tối đa hoạt động tích cực nhận thức và sự hợp 
tác, chủ động, tư duy sáng tạo của trẻ. đi lại, thấy được người tham gia giao thông để trẻ dễ xác định và khi cho trẻ chơi 
trò chơi ngoài trời thì trẻ cảm nhận được thực tế hơn, sáng tạo hơn và trẻ được hoạt 
động tích cực dễ nhận biết mà nội dung vẫn không thay đổi.
 Ví dụ 2: Giờ “Sắp xếp xen kẽ” chủ đề Nghề nghiệp:
 + Cho trẻ hát múa: Hát về đảo xa.
 + Tham quan mô hình đảo Trường Sa, trò chuyện về mô hình.
 + Trẻ di chuyển xếp thành đội hình chữ U để cùng thực hiện cách sắp xếp.
 + Cho trẻ luyện tập cách sắp xếp bằng cách sử dụng bút trên bảng tương tác 
điện tử.
 + Bằng kinh nghiệm của trẻ tổ chức cho trẻ luyện tập với các đồ dùng của 
chú bộ đội hải quân.
 Nếu như với các tiết dạy làm quen với toán theo các phương pháp truyền 
thống chủ yếu trẻ hoạt động theo lớp đa số thì với phương pháp lấy trẻ làm trung 
tâm này, các tiết dạy tôi luôn đề cao hoạt động nhóm nhỏ để nhằm giúp trẻ phát 
triển khả năng chia sẻ, hợp tác, kỹ năng làm việc nhóm.
 Ví dụ: Phần luyện tập của tiết “Tách gộp1 nhóm đối tượng trong phạm vi 
4”; chủ đề “Động vật” tôi tổ chức 2 trò chơi luyện tập.
 + Trò chơi 1: Thi xem đội nào nhanh.
 Cách chơi: Chia trẻ thành 4 đội hàng dọc khi có hiệu lệnh bắt đầu, các 
thành viên của đội luân phiên nhau chạy nhanh lên bảng chọn các con vật gắn vào 
cho đủ số lượng 4 hoặc tách ra theo yêu cầu của hình vẽ trên bảng (lần 1: Cho trẻ 
lên gắn thêm các con vật thành nhóm có số lượng 4. Lần 2: Trẻ lên tách thành các 
con vật thành 2 nhóm cô đã gắn thẻ số sẵn).
 + Trò chơi 2: Bé yêu học toán.
 Cách chơi: Cô chia trẻ thành 4 nhóm, mỗi nhóm có nhiều ao (hồ) với số 
lượng con vật là 4. Nhiệm vụ của mỗi nhóm là trao đổi, thảo luận để dùng sợi len 
chia đôi các ao (hồ) thành 2 phần với nhiều cách khác nhau, sau đó đại diện một 
bạn trong nhóm lên trình bày ý tưởng của đội mình.
 2.2.5.3. Tạo không khí sôi nổi trong giờ học, các hoạt động: