SKKN Một số biện pháp phát triển lĩnh vực thẩm mỹ Âm nhạc cho trẻ 3-4 tuổi thông qua hoạt động dạy kỹ năng ca hát

 chất lượng giáo dục trẻ nhằm duy trì và phát triển chất lượng giáo dục trong nhà 
trường ngày càng đi lên đáp ứng với yêu cầu sự nghiệp giáo dục mầm non trong thời 
đại hiện nay. Là một giáo viên mầm non, rất tâm huyết với nghề dạy trẻ. Tôi nhận 
thấy trẻ em bây giờ rất thông minh và lanh lợi. Tôi luôn mong muốn truyền đạt thật 
nhiều kiến thức cho trẻ, giúp trẻ phát triển hết những khả năng vốn có. Chính vì điều 
đó tôi đã luôn trăn trở, tìm tòi và sáng tạo, để tìm ra những cách thức hay, những 
phương pháp tốt nhất cho bài giảng của mình. Trong tất cả các môn học của trẻ tôi 
đặc biệt yêu thích bộ môn âm nhạc, có lẽ vì bản thân âm nhạc đã mang nhiều thế 
mạnh.
 Chính vì vậy mà tôi chọn đề tài: “Một số biện pháp phát triển lĩnh vực thẫm 
mỹ (Âm nhạc) cho trẻ 3 - 4 tuổi thông qua hoạt động dạy kỹ năng ca hát”.
II. ĐIỂM MỚI CỦA ĐỀ TÀI, SÁNG KIẾN, GIẢI PHÁP:
 Nội dung đề tài sẽ có nhiều người lựa chọn để viết song mỗi độ tuổi, mỗi vùng 
miền, mỗi trường sẽ có một đặc trưng, giải pháp riêng không ai viết giống nhau cả. 
Với đề tài này tôi đưa ra 6 giải pháp song điểm mới của đề tài mà tôi chú trọng là hoạt 
động dạy kỹ năng ca hát thông qua các thời điểm hoạt động trong ngày và các hoạt 
động học khác ở trường mầm non; Quan tâm đánh giá trẻ trong hoạt động âm nhạc để 
có biện pháp bồi dưỡng phù hợp; Tổ chức dạy ca hát cho trẻ đạt hiệu quả. Vì nó có 
một vai trò hết sức quan trọng trong chương trình giáo dục trẻ em ở lứa tuổi mầm non 
đặc biệt là trẻ 3 tuổi . Trong chương trình giáo dục Mầm non mới, bộ môn giáo dục 
âm nhạc là bộ môn nghệ thuật hết sức gần gũi với trẻ, là hoạt động được trẻ yêu thích 
, là nguồn hứng thú mạnh mẽ để giúp trẻ cảm thụ nghệ thuật và nó còn là phương tiện 
thiết thực cho các hoạt động giáo dục. Nói cách khác có thể coi âm nhạc là bộ phận 
không thể tách rời với công tác chăm sóc giáo dục trẻ.
 Tham gia vào các hoạt động âm nhạc sẽ dể dàng giúp trẻ tích lũy thêm về các 
kỹ năng tri giác cách thức thể hiện tác phẩm âm nhạc. Cảm nhận và làm quen sự đa 
dạng linh hoạt của tiết tấu sự phong phú gợi cảm của giai điệu âm nhạc, lúc lên bổng, 
lúc xuống trầm, hình thành cho trẻ các thói quen về kỹ năng ca hát góp phần hình 
thành và phát triển toàn diện nhân cách trẻ.
 2 tượng khó quên, những lời ca tiếng hát giúp trẻ hình thành trong tâm hồn, tạo điều 
kiện cho trẻ phát triển thị hiếu âm nhạc. Đây chính là tiền đề ban đầu giúp trẻ biết lựa 
chọn, đánh giá tác phẩm âm nhạc và biết cách trình bày ở mức độ đơn giản. 
 Giáo dục âm nhạc còn hình thành cho trẻ lòng yêu Tổ quốc , yêu thiên nhiên, 
tình yêu thương con người rộng lớn. Hình thành và phát triển thói quen tốt trong sinh 
hoạt tập thể. Đó chính là tổ chức, kỹ luật, tự chủ, mạnh dạn trước mọi người. Giáo 
dục âm nhạc còn là phương tiện nâng cao khả năng trí tuệ, giúp trẻ phát triển trí tưởng 
tượng, củng cố kiến thức qua học tập, vui chơi trong cuộc sống.
 Ca h¸t lµ mét trong nh÷ng néi dung cña gi¸o dôc ©m nh¹c, nã lµ lo¹i h×nh nghÖ 
thuËt cã gi¸ trÞ biÓu c¶m cao, v× nã t¸c dông ®Õn ng­êi nghe vÒ c¶ ©m nh¹c vµ lêi ca, 
nã ph¶n ¸nh cuéc sèng sinh ho¹t, t©m t­ t×nh c¶m cña con ng­êi vµ nã gÇn gòi víi con 
ng­êi ®­îc ®«ng ®¶o c«ng chóng yªu thÝch. Trong tr­êng MÇm non, ca h¸t lµ mét 
ho¹t ®éng ®­îc thùc hiÖn th­êng xuyªn liªn tôc vµ ®­îc lång ghÐp c¸c ho¹t ®éng cña 
trÎ nã lµ cÇu nèi gi÷a ho¹t ®éng nµy víi ho¹t ®éng kh¸c vµ nã lu«n lu«n t¹o nguån 
c¶m høng m¹nh mÏ nhÊt ®Ó l«i cuèn trÎ tËp tham gia vµo c¸c ho¹t ®éng.
* Thuận lợi:
 Qua nhiÒu n¨m gi¶ng d¹y, t«i ®­îc båi d­ìng vÒ chuyªn m«n do Phßng Gi¸o 
dôc LÖ Thuû triÓn khai tËp huÊn réng r·i vÒ c¸c tr­êng MÇm non, ®Õn tõng gi¸o viªn 
tõ trung t©m ®Õn tËn miÒn nói, Víi nhiÒu gi¶i ph¸p ®Ó thùc hiÖn cã hiÖu qu¶. Bªn 
c¹nh ®ã, viÖc d¹y kü n¨ng ca h¸t cho trÎ, t«i lu«n chuÈn bÞ rÊt chu ®¸o vÒ gi¸o ¸n, ®å 
dïng trùc quan nh­ : §µn, b¨ng ®Üa, trang phục, mũ múa... Khi tæ chøc ho¹t ®éng t«i 
lu«n s¸ng t¹o vµ linh ho¹t nh»m l«i cuèn trÎ tËp trung vµo giê ho¹t ®éng ©m nh¹c. 
 N¨m häc 2012 - 2013 t«i ®­îc nhµ tr­êng ph©n c«ng d¹y líp mÉu gi¸o bé 3 - 
 4 tuæi theo ch­¬ng tr×nh gi¸o dôc MÇm non míi, líp häc cã ®ñ diÖn tÝch réng, 
 tho¸ng m¸t, c¬ së vËt chÊt ®Çy ®ñ. Bªn c¹nh ®ã ®­îc sù quan t©m chØ ®¹o s¸t sao vÒ 
 chuyªn m«n cña ban gi¸m hiÖu nhµ tr­êng t¹o ®iÒu kiÖn mua s¾m trang thiÕt bÞ vÒ 
 bé m«n ©m nh¹c nh­ : M¸y vi tÝnh, đàn ooc gan, b¨ng ®Üa, trang phục qu¹t móa, 
 ph¸ch gâ vµ t«i lµm thªm c¸c lo¹i mò ©m nh¹c theo chñ ®Ò vµ ®å dïng ©m nh¹c. 
 MÆt kh¸c, líp t«i cã 25 ch¸u vµ 15 ch¸u ®· ®­îc häc qua lớp nhà trẻ. V× thÕ ch¸u 
 4 Tõ kÕt qu¶ ®iÒu tra thùc tiÔn cña líp . B¶n th©n t«i vµ trÎ cã mét sè h¹n chÕ nh­ 
sau : 
 *VÒ phÝa gi¸o viªn :
 C« gi¸o ch­a g©y ®­îc høng thó víi trÎ ®Õn c¸c t¸c phÈm ©m nh¹c.Cßn h¹n chÕ 
vÒ viÖc rÌn luyÖn kü n¨ng ca h¸t cho trÎ, trÎ cßn gß bã trong viÖc d¹y trÎ ca h¸t theo 
kiÓu thuéc lßng c¸c lêi ca cña c¸c bµi h¸t .Gi¸o viªn ch­a ®Çu t­ vÒ nghÖ thuËt, kü 
n¨ng d¹y trÎ ca h¸t. C¸c bµi h¸t d¹y trÎ cßn phô thuéc vµo ch­¬ng tr×nh, ch­a s¸ng t¹o 
s­u tÇm c¸c bµi h¸t ngoµi ch­¬ng tr×nh ®­a vµo d¹y trÎ. 
 * VÒ phÝa trÎ: 
 Mét sè trÎ cßn nhót nh¸t khi tham gia vµo c¸c ho¹t ®ộng ca h¸t, chưa biết thể 
hiện tình cảm của mình đối với bài hát.
 TrÎ h¸t cßn sai mét sè lêi khã vµ h¸t kh«ng râ lêi bµi h¸t.
 TrÎ ch­a t¹o ®­îc ©m thanh hîp lý khi h¸t ( khi th× trÎ h¸t to, khi th× h¸t nhá, 
khi th× la hÐt. ) 
 Khi trÎ h¸t ch­a hoµ quyÖn giäng h¸t cña m×nh vµo tËp thÓ, hát lỡ nhịp, chưa 
đúng giai điệu. 
II. GIẢI PHÁP thùc hiÖn:
 Qua tr×nh gi¶ng d¹y vµ t×m tßi suy nghÜ, b¶n th©n t«i ®· t×m ra mét sè biÖn 
ph¸p sau ®Ó ¸p dông vµo “Mét sè biÖn ph¸p n©ng cao chÊt l­îng d¹y kü n¨ng ca h¸t 
cho trÎ 3 - 4 tuæi”. 
1.LËp kÕ ho¹ch ho¹t ®éng ©m nh¹c, chuẩn bị bài của giáo viên :
 Tõ thùc tÕ líp nh­ vËy , t«i b¾t ®Çu lµm kÕ ho¹ch cho c¶ n¨m häc, lÜnh vùc ©m 
nh¹c ®ñ sè tiÕt cho chñ ®Ò, từng tháng kÕ ho¹ch ghi rá c¸c bµi s¾p häc, s¾p d¹y cho trÎ 
lµm quen tr­íc giê ho¹t ®éng chung . C« chó ý ®Õn nh÷ng trÎ yÕu , båi d­ìng trÎ cã 
n¨ng khiÕu vÒ ©m nh¹c .Chó träng bæ sung cho trÎ lµm quen c¸c bµi h¸t s¾p häc vµo 
c¸c thêi ®iÓm ®ãn, tr¶ trÎ, ho¹t ®éng ngoµi trêi, ho¹t ®éng gãc, sinh ho¹t chiÒu , mäi 
lóc, mäi n¬i vµ c¸c giê häc kh¸c.
 Để tổ chức tốt giờ hoạt động âm nhạc dạy kỹ năng ca hát đòi hỏi mỗi một giáo 
viên chuẩn bị giáo án, xác định rõ mục tiêu bài dạy, nội dung trọng tâm của bài, phải 
truyền đạt kiến thức cho các trẻ ra sao? Chính vì thế tôi phải biết kiên trì, cần mẫn học 
thuộc giáo án, mũ âm nhạc, trang phục của cô và trẻ, luyện đàn, giọng hát nhằm tạo 
 6 * Giờ thể dục sáng:
 Khi tiếng nhạc vang lên trẻ ra tập thể dục ngoài sân trường, tôi luôn rèn cho trẻ 
cách dãn hàng, dồn hàng và tập các động tác theo nhịp, lời bài hát để giúp trẻ hát 
đúng giai điệu, thuộc lời bài hát.
 VD: Tập theo nhịp bài hát “ Trường chúng cháu là trường Mầm non”. 
* Giờ hoạt động học:
 Ngoài giờ âm nhạc, còn tổ chức nghe nhạc trong các giờ hoạt động khác. Đây 
là phương pháp giáo dục tổng hợp đạt hiệu quả cao. Qua thực tế, trong các giờ dạy trẻ 
về thơ, truyện, LQCV, KPKH,...có sự tham gia của GDÂN sẽ làm cho tiết học trở nên 
phong phú hơn.
+ Tạo hình:
 Giáo dục âm nhạc trong giờ tạo hình ngoài việc trẻ thực hành, cô mở máy cho 
trẻ nghe nhiều bài hát có nội dung tương đối phù hợp với đề tài đó, thì ở đây ngoài nội 
dung trên bản thân đã tổ chức nhiều tiết thao giảng ở trường với nội dung là cho trẻ 
nghe bài hát có nội dung phù hợp với đề tài và dạy vào phần hướng dẫn, đàm thoại 
trước khi trẻ thực hành. Sau đó từ nội dung bài hát giáo viên kết hợp đàm thoại như: 
Vẽ ông mặt trời, trẻ hát bài “Cháu vẽ ông mặt trời”.
 Trong bài hát các con vừa nghe ông mặt trời đó có màu gì?
 Ngoài vẽ ông mặt trời ra các con còn vẽ gì nữa ( đám mây, tia nắng ...)
 Những câu hỏi đàm thoại đó giúp trẻ có thêm một số ý tưởng trong quá trình vẽ 
để có sản phẩm sáng tạo.
+ LVPTNN (Văn học): Kể chuyện “ Chú thỏ tinh khôn” cô có thể vào bài gây hứng 
thú bằng bài hát “ Trời nắng – Trời mưa”.
+ Lĩnh vực phát triển nhận thức ( MTXQ): Đề tài “ Động vật nuôi trong gia đình 
Có các bài hát “ Một con vịt”; “ Con gà trống”; “ Gà trống, mèo con, cún con”
+ Lĩnh vực phát triển nhận thức ( Toán): Đề tài “ Cao hơn – thấp hơn” có bài hát “ 
Năm ngón tay ngoan”
* Hoạt động ngoài trời :
 8 Trước tiên ta phải làm rõ rằng việc ứng dụng công nghệ thông tin vào trong bài 
giảng không đơn thuần chỉ là giáo án điện tử được thiết kế bởi chương trình 
PowerPoin mà đó còn bao gồm nhiều các phương tiện công nghệ thông tin khác như 
tivi, đầu đĩa, mạng internetVì thế việc lựa chọn đề tài và phương tiện ứng dụng 
công nghệ thông tin trong giảng dạy cũng vô cùng phong phú đa dạng.
 VÝ dô : Chñ ®Ò “ Gia đình ”. T«i chän bµi h¸t “ Cả nhà thương nhau” . Tríc 
khi vµo d¹y th× t«i chụp ảnh về gia đình đông con, ít con, gia đình ba thế hệ vµ ®a vµo 
®Ìn chiÕu cho trÎ quan s¸t về gia đình trên mµn h×nh , tõ ®ã c« vµ trÎ cïng trß chuyÖn 
vÒ gia đình vµ vµo bµi d¹y kü n¨ng ca h¸t bµi “ Cả nhà thương nhau ”, nh»m gióp trÎ 
høng thó , kh¾c s©u kiÕn thøc vµ nhí m·i lêi ca cña bµi h¸t ®ã . Th«ng qua ®ã t«i gi¸o 
dôc trÎ biÕt tình cảm yêu thương nhau của mọi người trong gia đình .
 Tuy nhiên lựa chọn đề tài ứng dụng được công nghệ thông tin vào trong bài 
giảng cũng phải theo một số những tiêu chí nhất định để tránh việc lựa chọn đề tài 
không phï hợp và họat động không mang lại hiệu quả .
4 .D¹y kü n¨ng ca h¸t trong giê häc ©m nh¹c : 
 Do ®Æc ®iÓm cña løa tuæi MÉu gi¸o nªn gi¸o dôc trÎ cÇn tiÕn hµnh theo 
ph­¬ng ch©m “ Häc mµ ch¬i - ch¬i mµ häc ”theo ch­¬ng tr×nh gi¸o dôc mÇm non 
míi .Mét giê häc ©m nh¹c c« gi¸o x©y dùng theo c¸c c¸ch kh¸c nhau , mçi mét tiÕt 
häc chän mét phÇn träng t©m chñ yÕu trong mét ho¹t ®éng . Träng t©m lµ ca h¸t th× 
néi dung chÝnh lµ tËp cho trÎ h¸t thuéc bµi h¸t, h¸t râ lêi, ®óng nh¹c .
 Sau khi ®· chuÈn bÞ, t«i tiÕn hµnh nghiªn cøu ph­¬ng ph¸p d¹y kü n¨ng ca h¸t 
cho trÎ, t«i lu«n cã ý thøc tù häc hái, tù rÌn luyÖn . Lªn líp nhÑ nhµng, ph­¬ng ph¸p 
sử dông gi¸o cô trùc quan sinh ®éng, linh ho¹t, c¸ch trß chuyÖn vµo bµi ng¾n gän ®Ó 
¸p dông gi¸o cô trùc quan cña m×nh tèt h¬n .
 Tr­íc mçi tiÕt d¹y t«i lu«n giµnh nhiÒu nhiÒu thêi gian cho viÖc nghiªn cøu bµi 
d¹y ®Ó nh»m t×m ra ph­¬ng ph¸p hay phï hîp víi líp m×nh d¹y, chuÈn bÞ ®Çy ®ñ ®å 
dïng, ®¶m b¶o yªu cÇu cña bµi häc .
 VÝ dô: Tr­íc khi d¹y bµi h¸t " Cá vàng bơi" .T«i chuÈn bi 1 ®o¹n b¨ng cho trÎ 
xem vÒ h×nh ¶nh các con vật sống dưới nước sau ®ã trß chuyện dÉn d¾t vµo bµi ®Ó g©y 
høng thó cho trÎ vµo giê häc. Ngoµi ra t«i chuÈn bÞ mò ©m nh¹c, ...
 10