SKKN Một số biện pháp phát triển ngôn ngữ cho trẻ 3-4 tuổi trong trường mầm non

 “Một số biện pháp phát triển ngôn ngữ cho trẻ 3-4 tuổi trong trường MN”
 Việc áp dụng phương pháp, được tiến hành theo các biện pháp sau:
Biện pháp 1:: Thường xuyên trò chuyện với trẻ trong những hoạt động
hàng ngày:
Biện pháp 2: Xây dựng môi trường lớp họcđể tạo tạo cơ hội cho trẻ phát triển ngôn 
ngữ
Biện pháp 3: Tổchức cho trẻ chơi theo từng nhóm
Biện pháp 4: Phối hợp với phụ huynh
 - Những thông tin cần được bảo mật (nếu có): Không có
 - Các điều kiện cần thiết để áp dụng sáng kiến: Thời gian.
 - Đánh giá lợi ích thu được hoặc dự kiến có thể thu được do áp dụng sáng 
kiến theo ý kiến của tác giả (So sánh lợi ích kinh tế, xã hội thu được khi áp dụng giải 
pháp so với trường hợp không áp dụng giải pháp đó, hoặc so với những giải pháp 
tương tự đã biết ở cơ sở)
Lợi ích có được từ sáng kiến đó là:
 * Về phía giáo viên:
Tôi đã tạo được môi trường học tập và vui chơi trong và ngoài lớp có khoa học
- Bổ sung được nhiều kiến thức cho các hoạt động chăm sóc giáo dục trẻ trong ngày
 - Giờ cho trẻ hoạt động thuộc lĩnh vực phát triển ngôn ngữ tôi đã được ban giám 
hiệu nhà trường và đồng nghiệp đánh giá xếp loại giỏi.
 * Về phía trẻ:
 Sau khi áp dụng “ Một số biện pháp phát triển ngôn ngữ cho trẻ 3-4 tuổi ở trường 
MN” trong cả năm học tôi thấy có những chuyển biến rõ rệt , phần lớn số trẻ trong 
lớp đã có một số vốn từ rất khá, các cháu nói năng mạch lạc, rõ ràng được thể hiện 
như sau:
• Trẻ mạnh dạn , tự tin hơn trong khi giao tiếp.
• Trẻ khi giao tiếp biết nói đủ câu hoàn chỉnh.
• Trẻ không còn nói ngọng, nói lắp nữa. “Một số biện pháp phát triển ngôn ngữ cho trẻ 3-4 tuổi trong trường MN”
 PHẦN I: ĐẶT VẤN ĐỀ
1- Lý do chọn đề tài:
 Thành ngữ có câu “Thỏ thẻ như trẻ lên bà’”, “Trẻ lên ba cả nhà học nói”” đây là 
những câu thành ngữ nói đến nhu cầu muốn nói và việc học nói của trẻ, bên cạnh đó 
còn chứa đựng niềm vui của người thân khi nghe tiếng “bi bô” của trẻ
 Thật vậy, ngôn ngữ có vai trò to lớn trong sự hình thành và phát triển nhân cách 
của con người, đặc biệt là trẻ em. Ngôn ngữ là phương tiện giữ gìn, bảo tồn, truyền đạt 
và phát triển những kinh nghiệm lịch sử của xã hội loài người. Ngôn ngữ còn là phương 
tiện để nhận thức, là cơ sở của mọi sự suy nghĩ, là công cụ của tư duy. Ngôn ngữ giúp 
cho trẻ mở rộng hiểu biết về thế giới xung quanh. Sự phát triển của ngôn ngữ giúp cho 
hoạt động trí tuệ, các thao tác tư duy ngày càng được hoàn thiện, kích thích trẻ tích 
cực, sáng tạo hoạt động trí tuệ. Vì vậy, phát triển ngôn ngữ cho trẻ em là nhiệm vụ rất 
quan trọng, đặc biệt ở lứa tuổi 3 - 4 tuổi. Đây là thời kỳ “phát cảm về ngôn ngữ”, giai 
đoạn này sự phát triển về vốn từ đạt tốc độ nhanh nhất. Cho nên những người là cha 
mẹ hay giáo viên trường mầm non cần quan tâm để rèn luyện phát âm và phát triển 
ngôn ngữ cho trẻ.
 Trong thực tế những năm gần đây hiện tượng chậm phát triển ngôn ngữ ở trẻ ngày 
càng gia tăng . Chậm phát triển ngôn ngữ có thể gây ra các hệ quả về hành vi và tương 
tác xã hội cho trẻ trong những năm sau này của cuộc đời. Việc chậm phát triển ngôn 
ngữ cũng có thể dẫn tới bệnh câm có lựa chọn ở trẻ, một hội chứng mà ở đó trẻ không 
có khả năng nói trong một số hoàn cảnh có lựa chọn. Trẻ mắc hội chứng này có thể nói 
lúc ở một mình, cùng với bạn bè; nhưng không thể nói được trong môi trường học 
trường, nơi công cộng hoặc đối với người lạ.
 Nguyên nhân chính của thực trạng kể trên chủ yếu là do bố mẹ của trẻ đều quá bận 
rộn với công việc, với việc mưu sinh nên có quá ít thời gian trò chuyện, tâm tình cùng 
con trẻ để phát triển ngôn ngữ .
Và đặc biệt do ảnh hưởng của đại dịch COVID-19 Trẻ phải nghỉ học ở nhà bố mẹ mải 
làm ăn ít quan tâm đến con, nên quá trình giao tiếp của con cũng vì thế mà bị hạn chế
 Thực tế tại lớp tôi được giao nhiệm vụ phụ trách, Có 20 trẻ hiện tại có 02 trẻ chậm “Một số biện pháp phát triển ngôn ngữ cho trẻ 3-4 tuổi trong trường MN”
PHẦN II: NHỮNG BIỆN PHÁP ĐỔI MỚI ĐỂ GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
1. Khảo sát thực trạng:
 Trường mầm non Phú Đông bao gồm 2 khu , khu Trung tâm và khu Đông 
Lâu. Năm học 2020-2021 tôi được nhà trường phân công dạy lớp mẫu giáo bé C2 
khu Trung tâm. Lớp có 2 cô,cả 2 cô đều có trình độ trên chuẩn.
Lớp có 20 trẻ: 10 nam, 10 nữ, trong số đó có 2 trẻ chậm phát triển ngôn ngữ . Đa số 
trẻ là trẻ mới đi lớp nên còn nhút nhát quá ,ít giao tiếp tham gia vào các hoạt động của 
trường lớp đề ra
Với đặc điểm tình hình như vậy khi thực hiện đề tài này tôi thấy có một số thuận lợi 
và khó khăn sau
1.1. Thuận lợi
- Lớp luôn nhận được sự quan tâm, tạo điều kiện, chỉ đạo đầu tư về cơ sở vật chất và 
bồi dưỡng chuyên môn của Ban giám hiệu nhà trường.
Cụ thể, lớp được đầu tư nối mạng Internets cho tivi 42 inch có cổng kết nối máy vi tính 
giúp cho việc ứng dụng công nghệ thông tin vào trong hoạt động dạy và học được 
thường xuyên hơn. Hệ thống ánh sáng, quạt mát và quạt điều hòa được trang bị đầy 
đủ.
- Ban giám hiệu đã đặc biệt đầu tư một số tư liệu, sách tham khảo rất hữu ích về vấn 
đề phát triển ngôn ngữ của trẻ. Hơn nữa thông qua các buổi sinh hoạt chuyên môn Ban 
giám hiệu luôn nắm bắt thông tin, tận tình giải đáp các vấn đề liên quan đến việc giúp 
trẻ phát triển ngôn ngữ được tốt hơn.
- Giáo viên nắm vững phương pháp dạy của các bộ môn, có ý thức trau dồi chuyên 
môn, được bồi dưỡng thường xuyên và tham gia học tập các lớp chuyên đề của sở 
GD&ĐT Hà Nội, của Phòng GD&ĐT cũng như các buổi kiến tập của nhà trường.
- Giáo viên trong lớp có tinh thần đoàn kết, có sự phối hợp linh hoạt trong công tác 
giảng dạy, luôn đặc biệt lưu tâm đến những trẻ chậm phát triển ngôn ngữ để giúp trẻ 
có thể giao lưu với cô và bạn mọi lúc, mọi nơi.
- Đa số phụ huynh quan tâm đến con em mình, nhiệt tình ủng hộ chủ trương giáo dục 
của nhà trường. Nhiều phụ huynh còn thường xuyên ủng hộ nguyên vật liệu làm đồ “Một số biện pháp phát triển ngôn ngữ cho trẻ 3-4 tuổi trong trường MN”
Dựa vào những tiêu chí tôi tiến hành khảo sát và thu được kết quả như sau:
 Các nội dung Tổng số trẻ Số trẻ đạt được Tỷ lệ %
 Trẻ phát âm rõ ràng 
 20 9 45
 mạch lạc
 Trẻ nói trọn 1 câu đầy đủ 20 8 40
 Trẻ giao tiếp tự tin, mạnh 
 20 9 45
 dạn
 Nghe ,hiểu, trả lời được 
 câu trả lời của người đối 20 8 40
 diện
3. Những biện pháp chính thưc hiện đề tài:
 Dựa vào tình hình thực tế trên tôi đã mạnh dạn đưa ra những biện pháp sau 
nhằm giáo dục kỹ năng về sinh cá nhân cho trẻ phát triển ngôn ngữ cho trẻ.
3.1 Biện pháp 1: Thường xuyên trò chuyện với trẻ trong những hoạt động hàng 
ngày:
 Với biện pháp này tôi đã lên kế hoạch trong kế hoạch giáo dục hàng ngày của trẻ . 
Trò chuyện với trẻ trong tất cả các hoạt động trong ngày
Ở hoạt động đón trẻ :
 Tôi vui vẻ đón trẻ, chào hỏi trẻ 1 cách thân thiết bằng những câu nói thân thiết và 
đầy đủ như “ Cô Thủy chào bạn Phương Anh ạ”. Rồi yêu cầu trẻ chào lại cô với câu 
trả lời đầy đủ “ Con chào cô Thủy ạ”. Yêu cầu trẻ chào bố mẹ cũng bằng những câu 
đầy đủ như “ Con chào bố, mẹ ,ông ,bà ạ.. ,”Tạo cho trẻ bước đầu biết nói những câu 
đầy đủ và tròn câu
 Tôi còn bổ sung thêm cho trẻ những từ mới, gần gũi với cuộc sống hiện đại xung 
quanh bé qua những câu khen ngợi ví dụ: Hôm nay Phương Anh có cái áo mốt thế, 
Hiếu có tóc hotboy thế ................... “Một số biện pháp phát triển ngôn ngữ cho trẻ 3-4 tuổi trong trường MN”
cho việc phát triển vốn từ của trẻ được thuận lợi.
+ Bản thân giáo viên phải thuộc truyện, ngôn ngữ của cô phải trong sáng, giọng đọc 
phải diễn cảm, thể hiện đúng ngữ điệu của các nhân vật.
VD1: Trẻ nghe câu truyện “ Đôi bạn nhỏ” . Tôi cung cấp vốn từ cho trẻ đó là từ “ Bới 
đất”. Cô có thể cho trẻ xem tranh mô hình một chú gà đang lấy chân để bới đất tìm 
giun và giải thích cho trẻ hiểu từ “ Bới đất”.
Sau khi giải thích tôi cũng chuẩn bị một hệ thống câu hỏi giúp trẻ nhớ được nội dung 
truyện và từ vừa học:
+ Hai bạn Gà và Vịt trong câu truyện cô kể rủ nhau đi đâu? Đi kiếm ăn ạ)
+ Vịt kiếm ăn ở đâu? ( Dưới ao ạ)
+ Thế còn bạn Gà kiếm ăn ở đâu? ( Trên bãi cỏ ạ)
+ Bạn Gà kiếm ăn như thế nào? ( Bới đất tìm giun ạ)
+ Khi hai bạn đang kiếm ăn thì con gì xuất hiện đuổi bắt Gà con? ( Con Cáo ạ)
+ Vịt con đã cứu Gà con như thế nào? ( Gà nhảy phốc lên lưng Vịt , Vịt bơi ra xa).
+ Qua câu truyện con thấy tình bạn của hai bạn Gà và Vịt ra sao?Thương yêu nhau)
+ Nếu như bạn gặp khó khăn thì các con phải làm gì? ( Giúp đỡ bạn ạ).
VD2: Qua bài thơ “ Cây bắp cải ” tôi muốn cung cấp cho trẻ từ “ Sắp vòng quanh”. 
Tôi chuẩn bị một chiếc bắp cải thật để cho trẻ quan sát, trẻ phải được nhìn, sờ, ngửi
...........................và qua vật thật tôi sẽ giải thích cho trẻ từ “ sắp vòng quanh”.
- Tôi giải thích cho trẻ : Các con nhìn này đây là cây bắp cải mà hàng ngày mẹ vẫn 
mua về để nấu cho các con ăn đấy. Các con nhìn xem lá bắp cải rất to có màu xanh 
và khi cây bắp cải càng lớn thì lá càng cuộn thành vòng tròn xếp trồng lên nhau lá 
non thì nằm ở bên trong được bao bọc bằng những lớp lá già ở ngoài . Bên cạnh đó 
tôi cũng chuẩn bị câu hỏi để trẻ trả lời:
+ Cô vừa đọc cho các con nghe bài thơ gì? (Cây bắp cải ạ)
+ Cây bắp cải trong bài thơ được miêu tả đẹp như thế nào?
( Xanh man mát )
+ Còn lá bắp cải được nhà thơ miêu tả ra sao? ( Sắp vòng quanh ạ)
+ Búp cải non thì nằm ở đâu? ( Nằm ở giữa ạ)