SKKN Một số biện pháp phát triển ngôn ngữ mạch lạc cho trẻ mẫu giáo 3-4 tuổi thông qua hoạt động làm quen với văn học

 CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
 Độc lập - Tự do - Hạnh phúc
 ĐƠN YÊU CẦU CÔNG NHẬN SÁNG KIẾN
 Kính gửi: Hội đồng Khoa học huyện Thanh Trì
 Trình 
 Ngày 
 Họ và Nơi công Chức độ 
 tháng Tên sáng kiến
 tên tác danh chuyên 
 năm sinh
 môn
 Trường “Một số biện pháp phát 
 Hoàng 
 mầm non triển ngôn ngữ mạch lạc 
 Thị 14/07/198 Giáo Đại 
 B Thị cho trẻ mẫu giáo 3 - 4 
 Hồng 3 viên học
 Trấn Văn tuổi thông qua hoạt động 
 Hạnh
 Điển làm quen với văn học”
 1. Lĩnh vực áp dụng sáng kiến: Giáo dục mẫu giáo
 2. Ngày sáng kiến được áp dụng lần đầu hoặc áp dụng thử: 5/09/2021
 3. Mô tả bản chất của sáng kiến: 
 a. Sáng kiến kinh nghiệm “Một số biện pháp phát triển ngôn ngữ mạch lạc 
cho trẻ mẫu giáo 3 - 4 tuổi thông qua hoạt động làm quen với văn học”.
 b. Biện pháp :
 1. Biện pháp 1: Tự bồi dưỡng, rèn luyện nghệ thuật đọc kể diễn cảm cho 
bản thân và nghiên cứu, tìm tòi các tài liệu có liên quan. 
 2. Biện pháp 2: Thiết kế giáo cụ trực quan, đồ dùng sáng tạo có thẩm mĩ để 
hỗ trợ tổ chức các hoạt động phát triển ngôn ngữ mạch lạc cho trẻ.
 3. Biện pháp 3: Tạo môi trường cho trẻ làm quen với văn học. 
 4. Biện pháp 4: Tổ chức các hoạt động làm quen văn học nhằm phát triển 
ngôn ngữ mạch lạc cho trẻ.
 5. Biện pháp 5: Sửa ngọng và sửa nói lắp cho trẻ.
 6. Biện pháp 6: Tuyên truyền, phối kết hợp với phụ huynh.
 c. Các điều kiện cần thiết để áp dụng sáng kiến:
 + Giáo viên có trình độ, kiến thức chuyên môn và có nhiều năm kinh 
nghiệm, nắm rõ đặc điểm tâm sinh lý của trẻ 3 - 4 tuổi.
 + Đồng nghiệp, Phụ huynh phối kết hợp với giáo viên để cùng thực hiện 
những biện pháp cần thiết.
 MỤC LỤC
 Nội dung Trang
ĐẶT VẤN ĐỀ 1
GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ 3
1. CƠ SỞ LÝ LUẬN 3
2.THỰC TRẠNG VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU 3
2.1.Thuận lợi 4
2.2. Khó khăn 4
3. NHỮNG BIỆN PHÁP THỰC HIỆN 4
3.1. Biện pháp 1: Tự bồi dưỡng, rèn luyện nghệ thuật đọc kể diễn cảm 5
cho bản thân và nghiên cứu, tìm tòi các tài liệu có liên quan
3.2. Biện pháp 2: Thiết kế giáo cụ trực quan, đồ dùng sáng tạo có thẩm 6
mĩ để hỗ trợ tổ chức các hoạt động phát triển ngôn ngữ mạch lạc cho trẻ
3.3. Biện pháp 3: Tạo môi trường cho trẻ làm quen với văn học. 10
3.4. Biện pháp 4: Tổ chức các hoạt động làm quen văn học nhằm phát 13
triển ngôn ngữ mạch lạc cho trẻ.
3.5. Biện pháp 5: Sửa ngọng và sửa nói lắp cho trẻ. 18
3.6. Biện pháp 6: Tuyên truyền, phối kết hợp với phụ huynh 19
4. KẾT QUẢ 20
KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ 22
1. Kết luận 22
2. Khuyến nghị, đề xuất 22 3
 Xuất phát từ những điều này tôi đã trăn trở, suy nghĩ và lựa chọn đề tài:
 “Một số biện pháp phát triển ngôn ngữ mạch lạc cho trẻ mẫu giáo 3-4 
tuổi thông qua hoạt động làm quen với văn học” làm sáng kiến kinh nghiệm 
trong năm học này.
 * Mục đích nghiên cứu:
 Khảo sát khả năng ngôn ngữ của trẻ mẫu giáo bé 3 - 4 tuổi.
 Xây dựng một số biện pháp phát triển ngôn ngữ mạch lạc cho trẻ mẫu giáo 
3 - 4 tuổi thông qua hoạt động làm quen với văn học.
 * Đối tượng nghiên cứu:
 Một số biện pháp nhằm giúp trẻ 3 - 4 tuổi phát triển ngôn ngữ mạch lạc 
thông qua hoạt động làm quen với văn học.
 * Phương pháp nghiên cứu:
 Phương pháp nghiên cứu lý luận
 Phướng pháp điều tra
 Phương pháp quan sát
 Phương pháp dùng lời
 Phương pháp nêu gương
 Phương pháp cho trẻ tiếp xúc, trải nghiệm
 * Phạm vi nghiên cứu:
 Trẻ lớp mẫu giáo bé C4 ở trường mầm non năm học 2022 – 2023.
 * Kế hoạch nghiên cứu:
 Từ ngày 5/9/2022 đến ngày 20/9/1022: Chọn đề tài và tranh bị lý luận.
 Từ ngày 20/9/2022 đến ngày 1/4/2023: Tiến hành nghiên cứu và áp dụng 
các biện pháp phát triển ngôn ngữ mạch lạc cho trẻ mẫu giáo 3 - 4 tuổi thông 
qua hoạt động làm quen với văn học.
 Từ ngày 1/4/2023 đến 10/4/2023: Phân tích kết quả và viết sáng kiến kinh 
nghiệm.
 5
 2.1. Thuận lợi:
 - Cả hai giáo viên phụ trách lớp có trình độ chuyên môn trên chuẩn. Bản 
thân tôi có nhiều năm kinh nghiệm, nên nắm rõ đặc điểm tâm sinh lý của trẻ 3 - 
4 tuổi. Cả hai cô đều nhiệt tình, yêu nghề mến trẻ, có lòng say mê với nghề, luôn 
tự tìm tòi, học hỏi, phấn đấu để tìm ra những phương pháp, hình thức dạy học 
phù hợp, sáng tạo và hấp dẫn trẻ nhằm kích thích trẻ tự trải nghiệm, học hỏi từ 
đó lĩnh hội tri thức vững bước trong mọi hoạt động.
 - Ban giám hiệu nhà trường quan tâm, đầu tư đầy đủ về cơ sở vật chất. Đặc 
biệt là các đồ dùng, trang thiết bị hiện đại đáp ứng nhu cầu cần thiết cho các 
hoạt động chăm sóc và giáo dục trẻ.
 - Trẻ đi học tương đối đều, được làm quen và củng cố thường xuyên tham 
gia các hoạt động mọi lúc, mọi nơi.
 - Đa số phụ huynh có trình độ, quan tâm tới sự phát triển của con em mình 
nên họ luôn tin tưởng và nhiệt tình ủng hộ giáo viên trong các hoạt động.
 2.2. Khó khăn:
 - Đa số trẻ trong lớp có hoàn cảnh tương đối khá giả, được sinh ra trong gia 
đình có từ một đến hai con, được bố mẹ bao bọc quá nhiều, dẫn đến trẻ thụ 
động, dựa dẫm thiếu tự tin kết hợp với đời sống công nghệ, nhiều gia đình ít 
giao tiếp với con, hoặc ít quan tâm đến vấn đề phát triển ngôn ngữ mạch lạc.
 Sau khi xây dựng các tiêu chí về phát triển ngôn ngữ mạch lạc cho trẻ 3 - 4 
tuổi ở lớp tôi, kết quả là bảng khảo sát, đánh giá thực trạng như sau:
 Kết quả
 Nội dung
 Số trẻ đạt Số trẻ CĐ
Trẻ mạnh dạn trả lời câu hỏi của cô 15 16
Trẻ phát âm rõ ràng, mạch lạc 19 12
Trẻ sử dụng từ ngữ linh hoạt, phong phú trong giao 
 13 18
tiếp
Khả năng nghe theo yêu cầu của độ tuổi 16 15
Sủ dụng ngôn ngữ diễn đạt kể lại truyện, mô tả lại sự 
 11 20
việc có sự giúp đỡ
 - Để khắc phục và giải quyết thực trạng trên tôi đã suy nghĩ và tìm ra một 
số biện pháp như sau:
 3. Những biện pháp thực hiện:
 3.1. Biện pháp 1: Tự bồi dưỡng, nâng cao nghiệp vụ, rèn luyện nghệ 
thuật đọc kể diễn cảm cho bản thân.
 Biện pháp này là yêu cầu khách quan của thực tiễn, bởi một tác phẩm hay, 
có nội dung giáo dục tốt nhưng nó có đi vào trí nhớ vào tâm hồn trẻ hay không 
 7
thỏa sức lựa chọn những câu truyện, bài thơ mới, hay phù hợp với trẻ mẫu giáo 
bé 3 - 4 tuổi với rất nhiều bài thơ câu truyện có nội dung hay và hấp dẫn, có tính 
giáo dục cao: Truyện “Ngôi nhà ngọt ngào, “Bài học đầu tiên của Gấu”, “Con 
chuột phát phì”, các bài thơ “Bé đánh răng”, “Đi học đúng giờ”, “Kẹo 
ngọt”, Các bài đồng dao, bài vè do cô sáng tác
 3.2. Biện pháp 2: Thiết kế giáo cụ trực quan, đồ dùng sáng tạo có thẩm 
mĩ để hỗ trợ tổ chức các hoạt động phát triển ngôn ngữ mạch lạc cho trẻ
 Đối với trẻ 3 - 4 tuổi tư duy trực quan là chủ yếu. Trẻ rất thích được quan sát 
những đồ dùng đẹp, những hình ảnh sống động. Do vậy, đây dược coi là biện 
pháp không thể thiếu trong các hoạt động làm quen văn học. Với các đồ dùng do 
cô sáng tạo phù hợp, hay những bài giảng điện tử có các nhân vật văn học, các 
nhân vật hoạt hình minh họa hấp dẫn, thu hút trẻ sẽ kích thích trẻ chủ động tham 
gia vào các hoạt động ngôn ngữ, để hình thành phát triển kỹ năng ngôn ngữ mạch 
lạc, để trẻ tri giác sẽ lôi cuốn, thu hút trẻ, tích cực chủ động hơn trong hoạt động.
 Mục đích: Ngoài mục đích vừa tiết kiệm được tiền mua sắm nguyên vật 
liệu, tạo ra những đồ dùng, đồ chơi mang tính sáng tạo, phong phú vừa làm tăng 
số lượng đồ dùng, đồ chơi cho trẻ, mà hiệu quả sử dụng lại khá cao đồng thời 
góp phần làm giảm thiểu lượng rác thải, giảm chi phí cho công tác vệ sinh môi 
trường, những đồ dùng sáng tạo do cô tự làm hay những bài giảng điện tử còn 
giúp trẻ tri giác, tư duy thông qua hình ảnh và đồ dùng trực quan hứng thú với 
hoạt động, ngôn ngữ được mở rộng thông qua quá trình trẻ tìm hiểu và khám 
phá hoạt động.
 Cách làm: Tùy từng đề tài, tôi nghiên cứu sao cho hợp với sở thích và nhu 
cầu của trẻ lớp tôi, để tự thiết kế ra các đồ dùng sáng tạo phù hợp, có tính thẩm 
mỹ, thân thiện với trẻ, và đặc biệt là phải kích thích được trẻ tham gia vào các 
hoạt động.
 Cụ thể, tôi tận dụng các nguyên phế liệu đã sưu tầm được như vải vụn, 
bông, len, cốc dùng 1 lần, hộp sữa chua để tạo ra những mẫu đồ dùng, các nhân 
vật biết cử động có tâm hồn và màu sắc tươi sáng, ngộ nghĩnh giúp trẻ hứng thú 
hoạt động hơn trong hoạt động làm quen với văn học nhằm phát triển ngôn ngữ 
mạch lạc cho trẻ
 Ví dụ: Với câu truyện “Rùa con tìm nhà”, tự chất liệu bìa và Fomex, tôi 
thiết kế một quyển truyện tranh khổng lồ để kể minh họa cho trẻ, không dừng lại 
ở đó quyển truyện có thể mở ra lắp ghép thành bức tranh to để trẻ hoạt động vui 
chơi củng cố nội dung câu chuyện.