SKKN Một số biện pháp sửa lỗi phát âm cho trẻ mẫu giáo 3-4 tuổi ở Trường Mầm non Ngọc Thụy

 MỤC LỤC
 NỘI DUNG TRANG
Mục lục
 PHẦN I: ĐẶT VẤN ĐỀ 1
1. Lý do chọn đề tài 1
2. Mục đích nghiên cứu 1
3. Đối tượng, phạm vi nghiên cứu 2
 PHẦN II: GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ 3
1. Cơ sở lý luận 3
2. Thực trạng vấn đề 3
3.Các biện pháp tiến hành 4
3.1. Biện pháp 1: Sử dụng trò chơi để sửa lỗi phát âm cho trẻ 4
3.2. Biện pháp 2: Sử dụng đồ dùng trực quan 7
3.3. Biện pháp 3: Sửa lỗi phát âm thông qua hoạt động chung 9
theo hướng tích hợp
3.4. Biện pháp 4: Sửa lỗi phát âm cho trẻ thông qua 1 số hoạt 10
động khác
4. Hiệu quả sáng kiến kinh nghiệm 11
 PHẦN III: KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ 12
1. Kết luận 12
2. Bài học kinh nghiệm 12
3.Khuyến nghị 13
 PHỤ LỤC tuổi”.
 3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu 
 Đối tượng nghiên cứu: trẻ mẫu giáo bé 3-4 tuổi.
 Phạm vi nghiên cứu: Trẻ từ 3-4 tuổi lớp C2 - trường mầm non Ngọc Thụy – 
phường Ngọc Thụy – Long Biên – Hà Nội + Đối với thanh ngã đa số trẻ phát âm thành thanh sắc.
 - Lỗi về âm chính
 Tập chung vào các nguyên âm đôi /iê/, /uô/, /ươ/ trẻ chuyển các âm đôi này 
thành âm đơn khi phát âm.
 - Lỗi về âm đầu
 + Nói lẫn l/n, tr thành t, s thành th.
 + Nói lẫn d, gi thành r.
 + Trẻ phát âm sai tr thành ch, s thành x.
 + Một số trẻ phát âm phụ âm p lẫn sang b.
 - Lỗi về âm đệm
 Do âm đệm chỉ đọc lướt qua nên trẻ khó ghi nhận những âm này, vì thế âm 
đệm thường bị bỏ qua.
 - Lỗi về âm cuối
 Trẻ phát âm ch thành t, nh thành n. Ví dụ: Trẻ phát âm cánh thành cắn, xanh 
thành xăn.
 Như vậy để có thể phát hiện ra lỗi phát âm của trẻ không chỉ cần nắm được 
đặc điểm tâm sinh lí mà còn phải nắm rõ đặc điểm phát triển ngôn ngữ của trẻ. 
 Kết quả nghiên cứu khi chưa thực hiện biện pháp:
 Bảng 1- Bảng khảo sát trẻ trước khi thực hiện biện pháp – Phụ lục
 3. Các biện pháp tiến hành:
 Để có thể xây dựng những biện pháp sửa lỗi phát âm này cho trẻ tôi phải dựa 
trên cơ sở về đặc điểm tâm sinh lý của trẻ, đặc điểm phát triển ngôn ngữ và những 
lỗi phát âm mà trẻ thường mắc phải. Trước khi sử dụng một trong những biện 
pháp này phải đảm bảo một trong những yêu cầu sau:
 - Cô phải biết lỗi phát âm của trẻ, những từ chọn để sửa lỗi phát âm cho trẻ 
phải dùng vào mục đích sửa lỗi chứ không dùng những từ phát triển vốn từ thông 
thường.
 - Nội dung biện pháp phải phù hợp với lỗi phát âm của trẻ, phù hợp với đặc 
điểm tâm sinh lý và đặc điểm ngôn ngữ của trẻ.
 - Sửa lỗi phát âm cho trẻ không được nhắc lại lỗi phát âm của trẻ mà cho trẻ 
phát âm đúng chuẩn theo người hướng dẫn.
 - Đồ dùng trực quan phải chính xác, màu sắc tươi vui, kích thước phù hợp 
sinh động, đảm bảo tính nghệ thuật để kích thích hứng thú của trẻ.
 - Người sửa lỗi phải phát âm chuẩn kiên trì không tỏ thái độ khi trẻ phát âm 
sai trong quá trình sửa lỗi.
 - Nên động viên, khuyến khích trẻ trong quá trình sửa lỗi.
 3.1. Biện pháp 1: Sử dụng trò chơi để sửa lỗi phát âm cho trẻ luyện tập phản ứng nhanh về từ, nâng cao khả năng liên tưởng, khắc sâu phát âm 
đúng trong tư duy của trẻ. Đây là trò chơi sử dụng trong tiết ôn tập chủ đề.
 a) Chuẩn bị
 - Hình lô tô cho tất cả các chủ đề.
 - Đĩa nhạc.
 b) Tiến hành
 - Chia trẻ thành hai đội.
 - Mỗi đội có nghĩa vụ ghép hai hình lô tô với nhau sao cho hai hình đó có 
liên quan đến nhau. Ví dụ: hình bác sĩ phải ghép với hình kim tiêm hoặc hình tai 
nghe. Đội nào ghép được nhiều hình hơn và gọi đúng tên hình thì đội đó thắng.
 - Các hình sửa lỗi phát âm cho trẻ như sau:
 Bác sĩ - áo blu
 Lái xe – tàu hoả
 Quả táo - quả bưởi – bác nông dân
 Con hươu – con lợn
 Cái tủ lạnh – cái chạn bát
 Xe buýt – ngã tư đường phố
 Cái bay – thợ xây
 - Cho từng đội chơi, mỗi đội chia thành hai hàng, trẻ hàng một lên chọn hình 
chạy thật nhanh và hô thật to tên hình mình chọn , trẻ ở hàng hai có nghĩa vụ tìm 
thật nhanh hình liên quan và hô to. Sau đó hai trẻ cùng chạy lên trên và dán hai 
hình đó lên bảng. Mỗi đội chơi 10 người hoặc nhiều hơn tuỳ vào số lượng trẻ. 
Thời gian trò chơi là một bài hát.
 - Sau khi trẻ chơi xong cô cùng trẻ khảo sát hai bảng, gọi trẻ đã lấy hình lên 
đọc tên hình rồi cho cả đội cùng đọc. Cô là người quản trò, đội nào chọn hình 
đúng, gọi đúng tên thì đội đó thắng cuộc. Đội thua phải gọi tên tất cả các hình trên 
bảng (từng trẻ đọc). Trong khi trẻ đọc cô chú ý sửa sai cho trẻ.
 Hình 2: Trẻ chơi trò chơi ghép hình – Phụ lục
 3.1.3. Trò chơi Rút thăm chọn hình
 Đặc điểm của trò chơi này là học sinh rút thăm để chọn hình theo hình đã có 
sẵn trong thăm, sau đó luân phiên thay đổi thăm để nhằm luyện cho trẻ phát âm 
đúng những từ về hình ảnh trong thăm.
 Mục đích của trò chơi này là sửa lỗi phát âm cho trẻ, rèn luyện kỹ năng liên 
tưởng cho học sinh. Trò chơi này sử dụng vào cuối tiết học làm quen với môi 
trường, tiết phát triển ngôn ngữ
 a) Chuẩn bị
 - 20 phiếu thăm khổ dán được hai hình lô tô, trên mỗi phiếu dán sẵn một hình giới khách quan để tác động một cách có chủ đích vào thị giác của trẻ. Qua đó trẻ 
phát âm theo tên gọi đồ vật đó.
 * Vai trò của biện pháp:
 - Sửa lỗi phát âm cho trẻ, giúp trẻ phát âm chuẩn.
 - Rèn luyện cho trẻ óc quan sát và trí tưởng tượng.
 * Yêu cầu của biện pháp:
 - Phương tiện trực quan phải đảm bảo tiêu chuẩn về kích thước, bố cục, màu 
sắc hài hoà, không quá to, quá nhỏ. Khi dùng biện pháp này phải dùng kèm 
phương pháp dùng lời, phương tiện trực quan phải đúng lúc, đúng chỗ.
 - Khi tiến hành biện pháp này đòi hỏi giáo viên phải biết trẻ mắc lỗi phát âm 
ở đâu thì chỉ tập trung ở đó mà thôi.
 a) Chuẩn bị
 - Mô hình các đồ vật theo chủ đề, tên đồ vật phải theo chủ đề và áp dụng sửa 
đúng lỗi phát âm mà trẻ mắc phải.
 - Tiến hành vào giờ ôn tập chủ đề.
 b) Tiến hành
 - Xếp trẻ ngồi theo hình chữ U.
 - Bày mô hình đồ vật trước mặt trẻ cho trẻ quan sát.
 - Trò chuyện về các chủ đề đã được học.
 - Cô chọn cho mình một mô hình đồ vật và thông báo cho trẻ biết đồ vật đó 
thuộc chủ đề nào. Gọi một trẻ lên và cho trẻ đó biết hình của cô, các trẻ khác 
không biết.
 - Sau đó yêu cầu các trẻ khác đoán đồ cô và bạn cầm là gì. Rồi cho mỗi trẻ 
tự lấy cho mình một hình và lần lượt từng trẻ lên gọi tên đồ vật của mình. Nếu đồ 
vật trẻ đó chọn không trùng với hình của cô thì trẻ đứng cùng cô phải gọi lại tên 
đồ vật trẻ kia cầm, còn nếu trùng với hình của cô thì trẻ đó im lặng.
 - Cứ như vậy cho lần lượt các trẻ là người đứng trước lớp để gọi tên đồ vật 
các bạn mình cầm. Các lần khác cô cho trẻ tự thực hiện, cô chỉ sửa sai khi trẻ phát 
âm sai.
 Hình 5: Sử dụng đồ dung trực quan (cái nón) sửa lỗi phát âm cho trẻ - Phụ 
lục
 Hình 6: Sử dụng đồ dung trực quan (cái kính) sửa lỗi phát âm cho trẻ - Phụ 
lục
 Hình 7: Sử dụng đồ dung trực quan (quyển sách) sửa lỗi phát âm cho trẻ - 
Phụ lục
 Qua việc áp dụng các giáo án thể nghiệm trên giờ tự học của trẻ, chúng tôi 
nhận thấy đã có những kết quả khả quan đối với việc phát âm của trẻ. Một số lỗi Con cò, cò bay lả, lả lả bay la. Bay từ là từ cửa phủ, bay ra, ra là ra cánh 
đồng. Tình tính tang, tang tính tình. Yêu bạn bè, yêu thầy cô, cùng cố gắng gắng 
thi đua, lòng vui sướng hát say sưa..
 Trời nắng trời mưa - Nhạc và lời: Đặng Nhất Mai.
 Trời nắng, trời nắng thỏ đi tắm nắng. Vươn vai, vươn vai, thỏ rung đôi tai. 
Nhảy tới, nhảy tới đùa trong nắng mới. Bên nhau, bên nhau, bên nhau ta cùng 
chơi. Mưa to rồi, mưa to rồi mau mau về thôi.
 Cho tôi đi làm mưa với Nhạc và lời: Hoàng Hà
 Cho tôi đi làm mưa với. Chị gió ơi chị gió ơi! Tôi muốn cây được xanh lá, 
hoa lá được tốt tươi. Cho tôi đi làm mưa với. Chị gió ơi chị gió ơi! Làm hạt mưa 
giúp cho đời, không phí hoài rong chơi
 Vui đến trường Nhạc và lời: Hồ Bắc.
 Con chim nó hót, líu lo líu lo. Kìa ông mặt trời lên cao sáng rõ. Em rửa mặt 
thật sạch, em trải răng trắng tinh. Mẹ đưa em tới trường, gặp lại bạn, gặp lại cô 
vui vui vui.
 Với từng chủ điểm, tôi đều có những bài hát có chứa những từ trẻ hay phát 
âm sai, mỗi khi dạy trẻ hát tôi thường lưu ý hát chậm và rõ từng từ để trẻ dễ bắt 
trước chính xác.
 Ngoài ra, tôi còn thường xuyên tổ chức các trò âm nhạc như: chơi hát theo 
âm la, hát theo hình vẽ, trò chơi mi - son - la và trẻ của lớp tôi rất hứng thú với 
trò chơi, qua đó tôi đạt được mục đích rèn và sử lỗi cho trẻ nói ngọng.
 3.3.3.. Môn học: Môi trường xung quanh
 Môn học này là một đề tài phong phú và đa dạng để người giáo viên dễ dàng 
chọn lựa từ ngữ sao cho phù hợp để sửa ngọng cho trẻ.
 Ví dụ: Khi đặt câu hỏi trong chủ điểm thực vật giúp trẻ gọi tên, nêu đặc điểm 
các loại cây xanh, các loại rau, các loại hoa có chứa những từ trẻ dễ phát âm sai 
như: Bông hoa lựu lay lay trong gió. Hoa bằng lăng lung linh trong nắng, lá rau 
cải màu xanh.
 Hình 8: Giờ học khám phá khoa học
 Chủ điểm giao thông: Xe lửa lù lù đi tới, tên lửa lao vun vút, máy bay bay 
lượn trên bầu trời đầy nắng
 Chủ điểm nghề nghiệp: Bác nông dân đang cấy lúa, hạt lúa đã nảy mầm,
 Các môn học khác cũng có thể làm tương tự để giúp trẻ sửa lỗi sai.
 3.4. Biện pháp 4: Sửa lỗi phát âm cho trẻ thông qua 1 số hoạt động khác
 3.4.1. Hoạt động ngoài trời:
 - Đối với trẻ , hoạt động ngoài trời là 1 hoạt động gây được hứng thú rất lớn 
ở trẻ, trẻ háo hức mỗi lần cùng cô tham gia các hoạt động ngoài trời. Chính vì