SKKN Một số biện pháp tổ chức các hoạt động lồng ghép giáo dục phát triển tình cảm và kỹ năng xã hội cho trẻ mẫu giáo 3-4 tuổi

 A/ĐẶT VẤN ĐỀ
I- Lý do chọn đề tài:
 Trẻ em là niềm hạnh phúc của mỗi gia đình, là tương lai của đất 
nước.Viêc bảo vê và chăm sóc giáo dục trẻ là trách nhiêm của nhà nước, trách 
nhiêm của mỗi gia đình.Viêc chăm sóc giáo dục trẻ ngay từ khi còn nhỏ là vô 
cùng quan trọng trong sự nghiêp giáo dục, nhằm hình thành và phát triển nhân 
cách toàn diên cho trẻ sau này.Trong những năm gần đây, giáo dục luôn không 
ngừng đổi mới về hình thức, nôi dung và phương pháp tổ chức dạy học cho 
trẻ.
 Phát triển tình cảm và kỹ năng xã hôi cho trẻ là tiền đề quan trọng cho 
sựphát triển toàn diên của trẻ, giúp trẻ có kinh nghiêm trong cuôc sống, biết 
điều gìnênlàm và không nên làm, giúp trẻ tự tin, chủ đông và biết cách xử lý 
các tình huốngtrong cuôc sống, khơi gợi khả năng tự phục vụ, tính tư duy sáng 
tạo của trẻ."Phát triển tình cảm và kỹ năng xã hôi cho trẻ” chính là môt sự 
chuẩn bị quantrọng nhất, là môt nền tảng giúp hình thành nên cách sống tích 
cực của trẻ. Với những nôi dung gần gũi với trẻ như: Giữ vê sinh cá nhân và 
bảo vê thân thể; nhậnbiết được những điều an toàn hay nguy hiểm với bản 
thân; ứng phó với những tìnhhuống bất ngờ; ứng xử văn minh, lịch sự...
 Nhưng thực tế chương trình giáo dụcmầm non chưa có những hoạt đông 
giáo dục tình cảm và kỹ năng xã hôi riêng biêtcho trẻ mà chỉ lồng ghép giáo 
dục tích hợp qua các hoạt đông trong ngày, không những vậy, đasố giáo viên 
chưa biết cách tận dụng các cơ hôi trong ngày để lồng ghép giáo dục tình cảm 
kĩ năng xã hôi cho trẻ, chưa biết chọn nôi dung giáo dục phù hợp vớiđô tuổi 
của trẻ, bên cạnh đó trong xã hôi hiên nay các gia đình thường chú trọngđến 
viêc học kiến thức của trẻ mà không chú ý đến viêc phát triển tình cảm và 
kỹnăng xã hôi cho trẻ, luôn bao bọc, nuông chiều, làm hô trẻ khiến trẻ ỷ lại, 
nhút nhát,thiếu tự tin không có khả năng sự kiên nhẫn chờ đến lượt, không 
biết chú ý lắng nghe, các kỹ năng trong cuôc sống rất hạn chế. Tình trạng trẻ 
em vô tư, thờ ơ, lạnh cảm, chưa có cách xử lý phù hợp với những tình huống 
diễn ra hằng ngày như: thưa, gửi, cảm ơn, xin lỗi, thăm hỏi, giúpđỡ, chia 
sẻ.hay những hành vi gây hại với môi trường: vứt rác bừa bãi, quầnáo đồ dùng 
cá nhân để lung tung không đúng chỗ, hái hoa, bẻ cành,không thích chăm sóc 
cây cối, con vật xung quanh.
 1/19 B/ GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ.
I- NỘI DUNG LÝ LUẬN:
Giáo dục phát triển tình cảm ở trẻ mầm non là giáo dục trẻ ý thức về bản thân, 
nhận biết và bày tỏ những cảm xúc, tình cảm của mình đối với mọi người xung 
quanh, với các sự vật, hiên tượng, hình thành môt số phẩm chất cá nhân và rèn 
luyện sự tự tin, tự lực, thúc đẩy cảm xúc về khả năng đôc lập và tình cảm tích cực 
của trẻ.
Giáo dục tình cảm kĩ năng xã hôicho trẻ em bao gồm những nôi dung hết sức đơn 
giản, gần gũi với trẻ, là những kiến thức tối thiểu giúp các em tự lậpnhư: Sự tự tin 
tôn trọng, kỹ năng hợp tác, kỹ năng giao tiếp thân thiên, sự quan tâm, chia sẻ... 
nhằm phát triển toàn diên cho trẻ. Phong trào: “Xây dựng trường học thân thiên - 
học sinh tích cực” với những kế hoạch nhất quán từ trung ương đến địa phương, 
Phòng giáo dục - Đào tạo cũng đã có kế hoạch từng năm học với những biên pháp 
cụ thể để lồng ghép giáo dục phát triển tình cảm kĩ năng xã hôi cho học sinh cho 
các bậc học, đây chính là những định hướng giúp giáo viên thực hiên như: Rèn 
luyên kỹ năng ứng xử hợp lý với các tình huống trong cuôc sống, thói quen và kỹ 
năng làm viêc, sinh hoạt theo nhóm; rèn luyên sức khỏe và ý thức bảo vê sức 
khỏe, kỹ năng phòng, chống tai nạn giao thông, đuối nước và các tai nạn thương 
tích khác; rèn luyên kỹ năng ứng xử văn hóa, chung sống hòa bình, phòng ngừa 
bạo lực và các tê nạn xã hôi. Trường học nơi tôi công tác là ngôi trường được xây 
mới, thuận lợi trong viêc thực hiên nôi dung xây dựng môi trường giáo dục sạch, 
đẹp, an toàn, thân thiên.
Theo Ths. Lương Thị Bình - Trung tâm nghiên cứu GDMN - Viên Khoa học Giáo 
dục Viêt Nam, nhóm kĩ năng xã hôi trong chương trình giáo dục mầm non gồm 
có:
- Kỹ năng tự phục vụ.
- Kỹ năng giao tiếp ứng xử.
- Kỹ năng nhận thức về bản thân.
- Kỹ năng nhận biết và thể hiên cảm xúc.
- Hành vi và quy tắc ứng xử xã hôi.
- Quan tâm đến môi trường
 II- THỰC TRẠNG VẤN ĐỀ:
 Hiên nay, trường Tôi có 16 nhóm lớp với hơn 500 cháu, hơn 50 cán bô giáo 
viên nhân viên nhiệt tình ham học hỏi, yêu nghề mến trẻ, đầy nhiệt huyết. Khi tìm 
 3/19 - Trẻ trong lớp cùng đô tuổi, tích cực tham gia hoạt đông.Trẻ ngoan, lễ phép, 
vâng lời cô giáo, có ý thức về bản thân, biết nói nên những điều mình thích hay 
không thích.
2) Khó Khăn:
- Khả năng ghi nhớ của trẻ nhớ nhanh nhưng cũng nhanh quên.
- Tuy trẻ cùng trong môt lứa tuổi nhưng nhận thức, kỹ năng lại không đồng đều.
- Bản thân tôi chưa có nhiều kinh nghiêm nên còn gặp nhiều khó khăn trong việc 
thiết kế các tình huống trẻ xử lý, hạn chế nhiều về phương pháp, chưa có kinh 
nghiêm lồng ghép giáo dụctình cảm kĩ năng xã hôi cho trẻ vào các hoạt đông.
- về cơ sở vật chất: Đồ dùng cho trẻ thực hành kỹ năngchưa được nhiều cho trẻ 
sử dụng thường xuyên, nhanh gãy hỏng.
- Còn nhiều phụ huynh còn chiều chuông con mình, chưa thực sự hợp tác với 
giáo viên để rèn trẻ.
- Nhiều trẻ chưa qua lứa tuổi nhà trẻ, trẻ chưa có kỹ năng xã hôi cần thiết theo 
đô tuổi hiên tại.
- Chưa có nhiều tài liêu sách báo riêng về giáo dụcphát triển tình cảm, kỹ năng 
xã hôi cho trẻ để giáo viên nghiên cứu, tham khảo.
 Đứng trước những thuận lợi và khó khăn như vậy, để thực hiên tốt nhiêm 
vụ giáo dục phát triển tình cảm cho trẻ cũng như yêu cầu của viêc dạy tình cảmkỹ 
năng xã hôi cho trẻ, vào đầu năm học khi học sinh đã ổn định nề nếp, tôi tiến hành 
khảo sát học sinh để nắm bắt khả năng nhận thức về các mặt phát triển của trẻ 
trong lớp mình.
 Bảng khảo sát đầu năm: Tổng số 25 học sinh
 Số trẻ đạt Số trẻ chưa đạt
 STT Các mặt phát triển Số trẻ Tỉ lệ
 % Số trẻ Tỉ lệ %
 1 Kỹ năng tự phục vụ 10 40% 15 60%
 2 Kỹ năng giao tiếpứng xử 9 36% 16 64%
 3 Kỹ năng nhận thức về bản thân 11 44% 14 56%
 4 Kỹ năng nhận biết và thể hiên cảm 8 32% 17 68%
 xúc
 5 Hành vi và quy tắc ứng xử xã hôi 8 32% 17 68%
 6 Quan tâm đến môi trường 10 40% 15 60%
 Sau khi khảo sát, nắm được mặt mạnh, mặt yếu về nhận thức của cả lớp nói 
chung và khả năng của từng trẻ nói riêng, tôi đã tiến hành thực hiên các biên pháp 
sau:
 5/19 Ví dụ 1: Khi cho trẻ quan sát video "Môt bạn nhỏ cáu giậnkhi không được bố 
mẹ mua cho đồ chơi, đến lớp bạn nhỏ vùng vằng đấm bạn khác trong lớp". Tôi 
hỏi trẻ: Hành đông của bạn nhỏ là đúng hay sai? Nếu con thấy sai, con nên làm 
gì? Con nhận lỗi sai và con sẽ nói gì? Tôi tham khảo và lắng nghe ý kiến của 
nhiều trẻ, sau đó đưara ý kiến của mình để thảo luận cùng trẻ: Con có thể xin lỗi 
mẹ, hứa với mẹ từ nay không cáu giận, vì cáu giận mà không kiềm chế được bản 
thân khiến hành đông không đúng, không tốt. Và con cần phải xin lỗi các bạn 
mà con đã đánh, hành đông của con là không đúng, cần biết chơi hòa đồng vui 
vẻ cùng các bạn. Con sẽ được mọi người yêu mến.
Ví dụ2: Giờ đón trẻ, bạn An làm rơi khẩu trang xuống đất, bạn khác nhặt lên 
giúp con, nhưng con quay đi và còn lườm bạn. Hành đông đó đúng hay sai? 
Trao đổi với trẻ ngày lúc đó: Con đã được ai giúp đỡ bao giờ chưa? Con đã giúp 
đỡ ai chưa? Khi con giúp bạn lấy dép để đi concảmthấythế nào?Nếu con được 
bạn nhặt giúp khẩu trang con sẽ làm gì? Và nói gì?
 Qua những tình huống hàng ngày, tôi giáo dục trẻ biết nói lời cảm ơn khi 
được người khác giúp đỡ, xin lỗi khi mình hành đông sai và nhắc nhở trẻ hãy chơi 
đoàn kết với nhau trong cùng môt nhóm cùng môt tập thể, tạo sự vui vẻ hòa đồng 
với nhau, từ đó mình sẽ có thêm nhiều bạn, nhiều niềm vui hơn.Viêc rèn luyện kỹ 
năng cần thiết cho trẻ cần thường xuyên và liên tục. Tuy nhiên tôi thường sắp xếp 
trọng tâm rèn từng kỹ năng cụ thể cho trẻ trong vài tháng để tập trung hơn.Với kỹ 
năng giao tiếp ứng xử, tôi tập trung rèn trẻ vào tháng 10 và 11, để trẻ có những cơ 
sở vững chắc hơn trong suốt năm học. Sau đó tháng 12 tôi tập trung rèn trẻ kỹ 
năng nhận thức về bản thân, thể hiên tình cảm cảm xúc. Tháng 1 tôi tập trung rèn 
trẻ kỹ năng hợp tác, những hành vi quy tắc ứng xử. Những tháng cuối năm học, 
trẻ sẽ được làm quen và thực hành nhiều tình huống để giúp trẻ tuân thủ các quy 
tắc xã hôi, áp dụng trong cuôc sống hàng ngày, biếtbảo vê môi trường sống của 
mình.
 Với viêc rải đều các tháng đểrèn trẻ các kỹ năng trong cả năm học, và tập 
trung nhiều nhất vào kỹ năng giúp trẻ tuân thủ các quy tắc xã hôi, trẻ lớp tôi đã có 
được những phản xạ tốt hơn khi gặp các tình huống trong cuôc sống.
2. Biện pháp 2: Giáo dục phát triển tình cảm và kỹ năng xã hội cho trẻ trong 
giờ hoạt động học.
 Giáo dục tình cảm, kĩ năng xã hôi trong hoạt đông học của các lĩnh vực 
phát triển thể chất, phát triển nhận thức, phát triển ngôn ngữ, phát triển thẩm mĩ, 
được tiến hành dưới phương thức lồng ghép tích hợp nôi dung vào các hoạt 
 7/19