SKKN Thiết kế một số trò chơi vận động cho trẻ mẫu giáo 3-4 tuổi trong Trường Mầm non Giáp Bát

 1
 I. ĐẶT VẤN ĐỀ
 1. Lý do chọn đề tài
 Theo GS, TS Lê Danh Tuyên, Viện trưởng Dinh dưỡng quốc gia (Bộ Y tế), 
việc cải thiện tầm vóc, thể lực của người Việt Nam luôn là một trong những mục 
tiêu chiến lược được Nhà nước đặt ra trong những năm qua.Chiều cao của người 
Việt Nam thấp hơn chuẩn quốc tế khoảng 10 cm và thấp hơn chiều cao trung bình 
cùng nhóm tuổi của phần lớn các nước trong khu vực châu Á. Theo các nhà khoa 
học dinh dưỡng, có năm yếu tố ảnh hưởng đến phát triển tầm vóc người Việt Nam: 
giới tính, gen, dinh dưỡng, hoạt động thể lực, giấc ngủ, môi trường, bệnh tật.
 Việc phát triển thể chất của trẻ được quan tâm từ khi còn trong bụng mẹ, 
đến lứa tuổi mầm non, điều đó vẫn được ưu tiên hàng đầu trong các lĩnh vực giáo 
dục. Trong trường mầm non, giáo dục phát triển thể chất cho trẻ thông qua nhiều 
nội dung như: chăm sóc nuôi dưỡng, phát triển các vận động tinh - thô cho trẻ... 
Đối với sự phát triển toàn diện của trẻ nhỏ, ngoài việc chăm sóc cẩn thận và nuôi 
dưỡng theo nhu cầu phát triển, trẻ còn cần phải có sự giao tiếp tình cảm, luyện tập 
thường xuyên có mục đích với người lớn dưới hình thức trò chơi. Bên cạnh đó, 
các trò chơi liên quan đến vận động của cơ thể làm cho trẻ sảng khoái tinh thần 
vui vẻ, trẻ trở nên hoạt bát, nhanh nhẹn và tự tin hơn.
 Trong thực tế hoạt động giáo dục ở trường mẫu giáo, cán bộ quản lý, giáo 
viên nhà trường rất quan tâm đến việc giáo dục phát triển vận động cho trẻ để giúp 
trẻ có kỹ năng, kỹ xảo vận động đồng thời phát triển các yếu tố thể lực cho trẻ. 
Tuy nhiên, do một số giáo viên chưa dành thời gian hợp lý cho giờ dạy, chưa đi 
sâu vào nghiên cứu để đề ra những biện pháp, phương pháp giáo dục phát triển thể 
chất phù hợp với lứa tuổi của trẻ, hay chưa nhận thức hết tầm quan trọng của việc 
giáo dục phát triển vận động cho trẻ. Nội dung dạy học phát triển vận động chủ 
yếu là thực hiện đúng phương pháp, hình thức tổ chức đơn điệu, sơ sài, gây sự 
nhàm chán đối với trẻ, dẫn đến trẻ nhút nhát càng nhút nhát hơn, không mạnh dạn 
tự tin tham gia hoạt động, không phát huy hết khả năng tích cực của mình nên hiệu 
quả giáo dục phát triển vận động cho trẻ chưa cao.
 Chính vì nhận thức được tầm quan trọng của việc thực hiện phát triển vận 
động cho trẻ thông qua hình thức tổ chức các trò chơi vận động, tôi đã tìm hiểu và 
nghiên cứu đề tài: “Thiết kế một số trò chơi vận động cho trẻ mẫu giáo 3 - 4 tuổi 
trong trường mầm non” với mong muốn giúp cho trẻ mẫu giáo nhỡ của trường 
được phát triển vận động tốt nhất để nâng cao sức khỏe thể chất, tầm vóc trẻ.
 2. Mục đích nghiên cứu
 Trên cơ sở nghiên cứu lý luận và thực tiễn để xây dựng các trò chơi vận 3
 II. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
 1. Cơ sở lý luận
 1.1. Đặc điểm phát triển và khả năng vận động của trẻ 3 - 4 tuổi
 Sự phát triển vận động là một lĩnh vực quan trọng trong sự phát triển toàn 
diện của mỗi đứa trẻ và sự phát triển này bắt đầu ngay từ giai đoạn sơ sinh. Trẻ 
thường phát triển vận động theo một trình tự nhất định ở các lứa tuổi khác nhau. 
Vận động rất có ích cho sức khỏe của trẻ. Vận động giúp cơ, xương chắc khỏe và 
mang lại giấc ngủ ngon. Nhiều nghiên cứu của các nhà khoa học đã chỉ ra rằng 
hững trẻ có thể chất tốt sẽ thực hiện các hoạt động trí tuệ tốt hơn. Đến 3 tuổi khối 
lượng não tăng gấp 3 (khoảng 1000g), đa số các tế bào thần kinh đã được biệt hóa, 
các sợi thần kinh cũng được mielin hóa, kể cả các dây thần kinh ngoại biên. Sự 
mielin hóa có ý nghĩa rất lớn vì nó góp phần làm cho hưng phấn được truyền đi 
một cách riêng biệt theo các sợi thần kinh. Vì thế hưng phấn được truyền đến vỏ 
não một cách chính xác và định khu hơn, từ đó hoạt động của trẻ hoàn thiện hơn.
 Các kỹ năng vận động cơ bản của trẻ bao gồm:
 - Kỹ năng vận động thô: Vận động thô là những kỹ năng liên quan đến vận 
động, hoặc sự phối hợp vận động các cơ lớn của cơ thể.
 + Vận động thô gồm những khả năng như lăn, bò trườn, xoay cơ thể, chạy 
nhảy, đi đứng, cò cò, đá chân, ném, vung tay, kéo, đẩy, leo trèo, giữ thăng bằng 
trên một chân...
 + Trẻ phát triển kỹ năng vận động thô trước kỹ năng vận động tinh.
 - Kỹ năng vận động tinh: Đây là những kỹ năng này giúp trẻ thực hiện được 
các hoạt động đòi hỏi sự khéo léo. Những kỹ năng này cũng liên quan đến sự phát 
triển não bộ.
 + Vận động tinh gồm khả năng cầm nắm đồ chơi, xoay, vặn, siết, lắp ghép 
khối và các động tác phức tạp hơn như thêu, đan, nặn tượng, vẽ tranh, cầm bút, viết 
chữ, cắt kéo, cầm muỗng.
 + Kỹ năng vận động tinh phát triển tùy theo việc chơi - tập luyện của trẻ.
 * Sự phát triển vận động của trẻ 3 - 4 tuổi:
 - Vân đông thô:
 + Có thể nhảy lò cò hoặc đứng một chân trong thường gian ngắn khoảng 5 
giây.
 + Tự đi lên, xuống cầu thang một mình
 + Có thể đá một trái bóng về phía trước
 + Có thể dùng tay để ném bóng
 + Có thể bắt được một trái bong đang tưng
 + Có thể di chuyển về phía trước hoặc đi lùi 5
Trò chơi vận động không những giúp trẻ phát triển về thể lực mà còn phát huy tính 
tích cực, ham muốn vận động. Vì vậy, giáo dục phát triển vận động cho trẻ mẫu 
giáo 3 - 4 tuổi thông qua các trò chơi vận động là phù hợp với trẻ.
 2. Thực trạng vấn đề
 2.1. Đặc điểm tình hình
 Hiện nay, trường mầm non Giáp Bát duy trì và tuân thủ đầy đủ chương trình 
giảng dạy hoạt động giáo dục phát triển vận động cho trẻ theo quy định chung của 
Bộ Giáo dục và Đào tạo. Buổi sáng, trẻ được tham gia bài thể dục tập thể trước khi 
vào lớp. Buổi chiều, sau giờ ngủ trưa, các cô giáo tổ chức cho trẻ vận động nhẹ 
nhàng trong phòng học giúp trẻ tỉnh táo, thoải mái trước bữa chiều. Hàng ngày, lớp 
mẫu giáo luôn duy trì các hoạt động ngoài trời, hoạt động dạo chơi; giữa buổi học 
có các hoạt động chuyển tiếp thông qua các trò chơi vận động nhẹ.
 Sau đây là những thuận lợi và khó khăn thi thực hiện các biện pháp giáo dục 
phát triển vận động cho trẻ mẫu giáo 3 - 4 tuổi tại trường mầm non:
 • Thuận lợi
 Ban giám hiệu nhà trường và tổ chuyên môn luôn khuyến khích giáo viên đưa 
ra những ý tưởng sáng tạo trong việc xây dựng nội dung giáo dục phát triển vận 
động cho trẻ và tạo điều kiện cho giáo viên có thể thực hiện tốt các ý tưởng đó.
 Ban giám hiệu nhà trường còn luôn tạo điều kiện cho giáo viên học bồi dưỡng 
để nâng cao trình độ chuyên môn, dự các buổi chuyên đề, dự giờ đồng nghiệp và 
tiếp cận với các chương trình giáo dục hiện đại. Nhà trường mới có sân vui chơi 
trên cao để tăng diện tích hoạt động cho trẻ.
 Sĩ số học sinh đạt chuẩn theo quy định trong Điều lệ trường mầm non. Đa số 
trẻ phát triển đúng đặc điểm tâm, sinh lý, tâm vận động lứa tuổi 3 - 4 tuổi.
 • Khó khăn
 Tỷ lệ học sinh trong lớp là nam nhiều hơn khá nhiều so với học sinh nữ. Mà 
học sinh nam thường hiếu động hơn nên khó khăn cho giáo viên trong quá trình 
hướng dẫn trẻ thực hiện hoạt động phát triển vận động. Thêm nữa, lớp có 01 học 
sinh tăng động nên cần dành nhiều sự bao quát cho cháu hơn.
 Một số dụng cụ để tập luyện phát triển thể chất cho trẻ chưa phong phú.
 2.2. Thực trạng giáo dục phát triển vận động cho trẻ mẫu giáo 3 - 4 tuổi 
thông qua các trò chơi vận động ở trường mầm non 7
 3. Thiết kế một số trò chơi vận động phù hợp với trẻ mẫu giáo bé 3 - 4 
tuổi
 Nguyên tắc khi tôi xây dựng các trò chơi vận động là phải phù hợp với đặc 
điểm sinh lý thể chất trẻ 3 - 4 tuổi, phát triển các kỹ năng vận động và tố chất vận 
động, đa số trẻ thực hiện được, hấp dẫn trẻ và không quá cầu kì về dụng cụ.
 Bảng 3. Các trò chơi vận động
 'Nội dung chương Trò chơi vận động Số lượng 
 trình giáo dục trò
 mầm non
 2. Tập luyện các kĩ 2. Giữ được thăng bằng cơ thể khi thực hiện 
 năng vận động cơ vận động
 2
 bản và phát triển + Người nhện
 các tố chất trong + Trèo đèo lội suối
 vận động 3. Kiểm soát được vận động: + Cắp bóng bỏ 
 giỏ + Tấm thảm nhảy 2
 4. Phối hợp tay mắt trong vận động: + Đánh 
 1
 bóng bay
 5. Thể hiện nhanh mạnh, khỏe trong thực hiện 
 bài tập:
 2
 + Ba lô bóng
 + Gánh hoa qua cầu
 * Tổ chức chơi
 Khi trẻ em tham gia vận động sẽ giải phóng năng lượng, làm nóng cơ thể và 
cần nhiều oxi để hô hấp nên địa điểm tổ chức cần thoáng đãng, sạch sẽ. Và tôi luôn 
luôn muốn tổ chức các trò chơi vận động cho trẻ ở ngoài trời. Việc tổ chức ngoài 
trời còn tạo điều kiện cho trẻ tiếc xúc nhiều với môi trường tự nhiên, với ánh nắng, 
rất có ích cho việc chuyển tiền vitamin D dưới da thành vitamin D giúp tăng hấp 
thụ canxi ở trẻ để phát triển hệ xương. Những hôm thời tiết quá khắc nghiệt (nóng 
quá, lạnh quá, gió to, mưa... thì không cho trẻ chơi ngoài trời).
 1. TRÒ CHƠI “NGƯỜI NHỆN”
* Mục đích:
 - Rèn luyện sự thăng bằng