Tóm tắt Sáng kiến Một số biện pháp giáo dục tính tự lập cho trẻ 3 tuổi

 Thông tin chung về sáng kiến
1. Tên sáng kiến:
 “Một số biện pháp giáo dục tính tự lập cho trẻ 3 tuổi”
2. Lĩnh vực áp dụng sáng kiến:
-Lĩnh vực phát triển tình cảm - kỹ năng xã hội 
3. Thời gian áp dụng sáng kiến: 
-Từ ngày 15/8/2016 đến ngày 28/3/2017
4. Tên tác giả:
- Họ và tên: Đỗ Thị Bằng
 -Năm sinh: 10/11/1981
 -Nơi thường trú: Giao Nhân - Giao Thủy
 Nam định
 -Trình độ chuyên môn: ĐHSP Mầm non
 -Chức vụ công tác: Giáo viên
 -Nơi làm việc: Trường mầm non Giao Nhân
 -Địa chỉ liên hệ: Trường mầm non Giao Nhân
 -Điện thoại:
 -Tỉ lệ đóng góp tạo ra sáng kiến: %
5.Đơn vị áp dụng sáng kiến:
-Tên đơn vị: Trường mầm non Giao Nhân
-Địa chỉ: Đội 3 - Giao Nhân - Giao Thủy
 Nam Định
-Điện thoại: 03503.734.597
 . 
 2 cháu, cô nhắc cháu đi vệ sinh, tôi theo dõi , thấy tất cả những trẻ được cưng 
chiều quá mức đều ích kỷ chỉ biết đến bản thân , lười biếng, ỉ lại vào cô giáo, 
bạn bè 
 Trước đây, khi tiến hành rèn tính tự lập cho trẻ, thấy trẻ lớp mình thích 
tiếp nhận cái mới và rất thích tự làm, tôi nôn nóng dạy quá nhiều thứ một lúc, 
đồng thời khi hướng dẫn vì sợ trẻ không hiểu tôi phải giảng giải rất nhiều. Kết 
quả là trẻ chẳng nhớ được gì. Sau này tôi mới hiểu ra rằng cần chờ trẻ thuần thục 
việc này rồi hãy hướng dẫn trẻ làm việc khác.Và khi hướng dẫn hãy làm mẫu 
thật chậm rãi, có trình tự và trật tự làm sao để trẻ nhìn thấy rõ
 Khi hướng dẫn trẻ xong và giao việc cho trẻ ,có những trẻ chưa thể tự 
mình làm được những việc đó là tôi nóng nảy thường la mắng trẻ, có những 
lời so sánh, chê bai , lên giọng kiểu như: “sao cô nói mãi mà con vẫn chưa 
hiểu”, “làm như thế này cơ mà”, “con đã thấy mình làm sai chưa” , rồi tôi thấy 
trẻ tụt hứng không muốn làm tiếp nữa. Sau khi binh bình tĩnh lại tôi thây rằng 
việc , nghiêm khắc một cách cứng nhắc, la mắng bé chỉ làm bé mất tự tin với 
khả năng của mình
 Cuối năm học, tôi nhìn thấy ngay kết quả là công sức của tôi lại bị phản 
tác dụng, nhiều trẻ lớp tôi trẻ lớp tôi luôn mặc cảm ,tự ti, làm gì cũng thường sợ 
sai, sợ cô giáo mắng, nên rất rụt rè. Điều này đã buộc tôi phải có sự điều chỉnh, 
rút kinh nghiệm,tìm tòi học hỏi thêm,chủ đông ,sáng tạo hơn để có những 
phương pháp đúng đắn , đem lại hiệu quả giáo dục thực sự
2.Mô tả giải pháp sau khi tạo ra sáng kiến:
 Trong quá trình nghiên cứu đề tài , tôi đã thực hiện các biện pháp để giải 
quyết vấn đề như sau:
a. Lập ra danh sách một số công việc vừa sức với trẻ
 Tôi lập ra danh sách một số việc mà trẻ lớp tôi có khả năng làm được 
như: tự đi vệ sinh, tự dọn dẹp đồ chơi sau khi chơi xong, tự rửa tay bằng xà 
phòng ,lau bàn ăn, sắp xếp bàn ghế, lấy và cất gối đúng nơi qui định, nhặt lá 
rụng bỏ rác vào thùng  tôi động viên trẻ phải hoàn thành công việc được giao 
để trẻ cảm thấy là mình đã lớn. Đôi khi tôi cũng có thể đưa ra một số công việc 
có mức độ khó khăn cao để thử thách trẻ.
b.Tổ chức lồng ghép giáo dục tính tự lập vào các hoạt động
 Giờ đón-trả trẻ: : Khi trẻ mới đến lớp tôi hướng dẫn trẻ gấp quần áo, mũ, 
khăn.. gọn gàng bỏ vào balo rồi cất vào nơi quy định để khi cần tìm sễ đẽ dàng 
và nhanh . Trước khi ra về trẻ tự kiểm tra lại đồ dùng của mình .Sau một, hai 
lần tôi nhắc nhở và ngày nào trẻ cũng được thực hành các thao tác đó nên trẻ cất 
và lấy đồ dùng rất thành thạo và không cần đến sự giúp đỡ của người lớn nữa. 
 Trong giờ hoạt động học: tôi chọn một số kỹ năng để hướng dẫn trẻ như: 
cách rửa tay bằng xà phòng, cách chải tóc, cách cài cúc, cách gấp quần áo Khi 
 4 Khi khát nước trẻ tự lấy ca có hình dán ký hiệu của mình trên giá, rồi rót 
một lượng nước vừa đủ, uống xong lại úp lên giá.
 Tôi tận dụng giờ đi ngủ tập cho trẻ chuẩn bị giường ngủ. Đó có thể là cho 
trẻ lấy gối của mình sắp xếp vị trí gối nằm ở đâu. Và khi ngủ dâỵ tập cho trẻ 
thói quen cất gối vào nơi quy định. Có trẻ còn biết giúp cô trải chiếu.
 Để giúp trẻ thực hiện các thói quen tự phục vụ một cách phấn khởi và nhớ 
lâu tôi đã kết hợp sử dụng những bài thơ, bài hát ...VD: một số bài khi giáo dục 
vệ sinh như:
 Bài thơ: Giờ ăn đến rồi
 Con vâng lời cô dạy,
 Trước khi ăn phải rửa tay
 Xoay xoay xoay cổ tay,
 Xoa xoa mu bàn tay, 
 Rồi đến kẽ ngón tay, 
 Con lau bàn xinh
 Con lau bàn tay sạch
 Xinh xinh thật là xinh
 Bài thơ: Rửa tay
 Miếng xà phòng nho nhỏ 
 Em xát lên bàn tay 
 Nước máy đây trong vắt
 Em rửa đôi bàn tay 
 Khăn mặt đây thơm phức 
 Em lau khô bàn tay 
 Đôi bàn tay be bé 
 Nay rửa sạch xinh xinh
 Tất cả lớp chúng mình 
 Cùng giơ tay vỗ vỗ. 
 Bài thơ: Rửa mặt
 Bàn tay nhỏ nhắn 
 Bé cầm chiếc khăn
 Rửa một bên mặt 
 Rồi đến bên kia 
 Gấp chiếc khăn lại 
 Lau đến mũi miệng
 Khuôn mặt của bé 
 Xinh xinh lạ kì 
 6 Tuy nhiên để công tác chăm sóc giáo dục trẻ ở trường đạt kết quả tốt nhất, tránh 
trường hợp cô giáo ở lớp thì giáo dục trẻ tính tự lập, còn về nhà cha mẹ lại luôn 
làm giúp trẻ mọi việc. Chính vì không muốn tình trạng đó xảy ra nên tôi thường 
xuyên trao đổi với phụ huynh trong những giờ đón ,trả trẻ, trong các buổi họp 
phụ huynh về mọi vấn đề có liên quan đến trẻ ở trường và đặc biệt là giáo dục 
tính tự lập cho trẻ. Bởi không phải phụ huynh nào cũng có nhận thức đúng đắn 
về vấn đề đó. 
 Tôi thường trò chuyện với phụ huynh để tìm hiểu hoàn cảnh gia đình trẻ, 
tính cách trẻ và đăc biệt là quan điểm giáo dục của gia đình trẻ .Dần dần tôi giúp 
phụ huynh hiểu được rằng việc để con tự lập, không quá bao bọc, hay không có 
bố mẹ kè kè ở bên chính là đang mang lại những điều tốt đẹp cho con sau này. 
Việc để cho con tự lập của các bậc phụ huynh không chỉ giúp cho các bé tự tin, 
thể hiện bản lĩnh cá nhân dám đương đầu với mọi khó khăn, thử thách trong 
cuộc sống mà còn giúp các bé trưởng thành hơn. Không những vậy, điều này 
còn chứng minh rằng họ tin vào khả năng của con họ
 Nhiều cha mẹ cũng muốn để trẻ tự lập, vậy nhưng hay vướng phải rắc rối 
khi bọn trẻ không đủ kiên nhẫn để theo đuổi và ngay lập tức bỏ cuộc. Cha mẹ 
cũng tự cho rằng “làm như vậy khó quá, trẻ con làm sao được” rồi sau đó lại làm 
hộ con.
 Thực tế, không phải cứ muốn con tự lập thì quẳng con ra ngoài và mặc kệ 
con, mà luôn để con tự làm mọi thứ trong mức khả năng tối đa có thể nhưng 
đồng thời cũng tạo điều kiện và cung cấp những hỗ trợ cần thiết nhất để con có 
thể bước đầu tự lập, lặng lẽ giúp bé nâng cao sự tự tin nhưng vẫn không bị lệ 
thuộc cha mẹ.Tôi cũng gợi ý cho phụ huynh một số biện pháp rèn tính tụ lập cho 
trẻ ở nhà
 Khi trẻ tập ăn, để hạn chế bát đũa đổ vỡ và các con bôi bẩn lung tung, thì 
trải một tấm thảm nhựa dưới chân ghế ăn, bát, đũa cũng dùng những loại bằng 
nhựa, được thiết kế đặc biệt phù hợp với khả năng cầm của trẻ và thực phẩm 
cũng luôn cắt gọn đến phức trẻ có thể tự xúc mà không gặp rắc rối.
 Trên bàn ăn, cần đặt một chiếc khăn ướt và một chiếc khăn ăn để trẻ có 
thê học thep người lớn tự vệ sinh cho sạch. Bồn rửa mặt và đánh răng quá cao 
thì sẽ thiết kế một chiếc ghế để con trèo lên. Quần áo nhiều cúc con chưa biết 
cởi thì sẽ thiết kế những loại khoá kéo, kim băng cài hoặc cúc bấm đơn giản để 
con có thể tự mặc quần áo.
 Về giày dép, luôn có một hình ngôi sao hoặc hoạ tiết nhỏ thêu vào để con 
biết phân biệt giày trái – phải mà tự đi đúng chân. Ở nhà muốn con biết tự cất đồ 
chơi thì cha mẹ sẽ làm một vài chiếc giỏ, trên đó dán đề can hiển thị loại đồ chơi 
được phép bỏ vào giỏ để trẻ hiểu qui tắc mà phân loại, cất giữ đúng chỗ.
 8 Từ những cố gắng nghiên cứu tài liệu, kinh nghiệm của bản thân, sự đồng 
thuận hợp tác của trẻ, sự ủng hộ tích cực của nhà trường ,các bậc cha mẹ đã 
giúp tôi đạt được một số kết quả trong thể hiện ở các kết quả sau:
1.Hiệu quả kinh tế :
 Cha mẹ cảm thấy mãn nguyện với thành công của trẻ, tin tưởng vào kết 
quả giáo dục của nhà trường, không chê bai chỉ trích cô giáo ngược lại cha mẹ 
thông cảm, chia sẻ những khó khăn của cô giáo, cung cấp vật liệu, phụ giúp giáo 
viên trang trí lớp, làm đồ chơi, ủng hộ cây hoa, cây cảnh.
2. Hiệu quả xã hội :
 Bằng các biện pháp khác nhau trẻ được thực hành, trải nghiệm, được tự 
thỏa mãn nhu cầu tự lập , tôi thấy học sinh lớp tôi ngày càng hứng thú tham gia 
các hoạt động của lớp, và đặc biệt trẻ mạnh dạn, tự tin hơn trong mọi hoạt động, 
các kỹ năng tự phụ vụ, kỹ năng giữ gìn vệ sinh, kỹ năng giúp đỡ mọi người trở 
nên tốt hơn, không cần cô giáo phải nhắc nhở nhiều mà trẻ thực hiện một cách 
tự nguyện và thích thú
 Phần lớn trẻ đã thực hiện được các hoạt động: cất đồ dùng đúng nơi qui 
định, tự rửa tay, rửa mặt trước khi ăn, biết tự xả nước sau khi đi vệ sinh và biết 
rửa tay bằng xà phòng, chuẩn bị bàn ăn, giường ngủ cùng cô, nhặt rác bỏ vào 
thùng rác, sắp xếp đồ dùng, đồ chơi sau khi chơi, chuẩn bị đồ dùng cá nhân 
trước khi ra về.. một số trẻ còn biết giúp cô giặt khăn, phơi khăn.
 Quan sát trẻ lớp mình, tôi thấy không còn hình ảnh bố mẹ bế trẻ vào lớp 
hay hình ảnh bố mẹ xách túi cho con ,mà trẻ tự đeo cặp,tự để cặp dép đồ dùng 
ngay ngắn lên ô để cặp của mình, biết tự chào cô
 Từ đó những thói quen tốt của trẻ được hình thành và sẽ phát triển bền 
vững. 
 - Trẻ năng động, sáng tạo, tự tìm hiểu, khám phá và giải quyết công việc 
một cách hứng thú
 -Phần nào đã giúp các bậc phụ huynh hiểu vai trò của việc giáo dục tính 
tự lập và có phương pháp rèn luyện đúng đắn cho bé.
 -Cô giáo thì chịu khó giảng giải hướng dẫn cho trẻ mọi lúc mọi nơi hơn , 
ít la mắng,
 Trên đây là một số kinh nghiệm rèn tính tự lập cho trẻ lớp tôi. Mong 
muốn nhận được những chia sẻ, trao đổi của các đồng nghiệp.
 IV.Cam kết không sao chép hoặc vi phạm bản quyền:
 Tôi xin cam đoan không có sự sao chép hoặc vi phạm bản quyền người 
khác, nếu có tôi xin hoàn toàn chịu trách nhiệm.
 10